Belle werd gepest op haar werk: ‘Ik vond mezelf een zielig, bang muisje’

Het taboe op pesten op het werk is groot. Belle (28) werd maandenlang genegeerd en vals beschuldigd, maar durfde daar niets van te zeggen. Tot ze zich ziek meldde en haar leidinggevende alles vertelde.

Belle (28): “Wat was ik blij toen ik een jaar geleden een baan kreeg bij het administratiekantoor waar ik zo graag wilde werken. Het bedrijf stond goed aangeschreven. Ik was trots dat het me was gelukt om door de selectie te komen en toen mijn nieuwe leidinggevende Astrid me belde om te vertellen dat ik was aangenomen, voelde ik me on top of the world. Ik had een lieve vriend, Stijn, fijne vrienden en familie én nu ook nog die baan die ik zo graag wilde. Ik vond mezelf een enorme geluksvogel.

Maar mijn blije gevoel sloeg al snel om toen ik merkte dat de sfeer op mijn nieuwe werk nogal slecht was. De eerste werkweek was nog prima. Mijn collega’s waren toen nog aardig en behulpzaam. Wel viel het me op dat een collega, Marrie, de groep leek op te stoken. Als er iets werd gezegd, wist ze het zo te draaien dat het negatief werd. Zoals die keer tijdens mijn eerste werkbespreking. Toen de nieuwe opdrachten werden verdeeld, zei Astrid dat Adrienne beter geen nieuwe dossiers kon krijgen. Adrienne was herstellende van een burn-out en er zaten een paar pittige klussen bij. Toen Adrienne, die niet bij de bespreking was, de volgende dag informeerde waarom zij geen nieuwe opdrachten had gekregen, fluisterde Marrie dat Astrid haar nog véél te labiel vond. Ik vond het overdreven van Marrie om het zo te brengen. Toch besloot ik me er niet mee te bemoeien. Ze hadden overduidelijk een onderonsje.”

Verraden

“Een week later zag ik dat een andere collega, Pien, onder werktijd een vakantie boekte. En dat zag Marrie ook. Ik grapte tegen haar dat ik niet wist dat het boeken van vakanties óók tot onze werkzaamheden behoorde. We moesten er even om lachen en daarmee was de kous voor mij af. Tot Pien een paar uur later briesend het kantoor in kwam lopen. Boos vertelde ze dat iemand van ons haar had verraden. Astrid had haar op het matje geroepen omdat ze een reis had geboekt onder werktijd. Astrid had trouwens meteen haar excuses moeten maken, want Pien had de dag ervoor langer doorgewerkt, wat ze kon aantonen. Er was dus helemaal niets aan de hand. Terwijl ze sprak over verraad, wierp ze mij een vernietigende blik toe.”

Lees ook: Leila werd vroeger gepest: ‘Nu ben ik trots op mijn lengte en kleur’

Ex-vriendin

“Een paar dagen na dit voorval kwam een collega, die ik nog niet had ontmoet, terug van vakantie. Kennelijk was ze close met Marrie, want ze omhelsden elkaar uitbundig. Ik kromp ineen toen ik zag wie ze was. Het was Anouk, de ex-vriendin van mijn vriend Stijn! Hij had me verteld dat het hem veel moeite had gekost om de relatie met Anouk te verbreken. Anouk kon niet accepteren dat het over was. Na de zoveelste afwijzing sloeg haar liefde om in haat en stuurde ze Stijn maandenlang de meest vreselijke verwensingen.

Ik vermoed dat Anouk ook wist wie ik was, want toen we elkaar de hand schudden, verstarde haar blik. En telkens als we aan hetzelfde bureaublok zaten, was de sfeer om te snijden. Anouk sprak amper met me. Toen ze op een dag tegen me begon te praten, had ik geen zin meer om stommetje te spelen. Anouk vroeg of ik een vriend had, waarop ik antwoordde dat ik een relatie had met Stijn, haar ex. Ik bracht het ter sprake omdat ik hoopte dat het de lucht tussen ons zou klaren. Ik zei dat ik me kon voorstellen dat de situatie ongemakkelijk voor haar was, maar dat het een privékwestie betrof en dat ik hoopte dat het onze samenwerking niet in de weg zou staan.

Anouk keek naar me alsof ze water zag branden. ‘Wat grappig dat Stijn het over mij heeft gehad en dat jij mij interessant genoeg vindt om me op te zoeken op Facebook. Want hoe kun je anders weten wie ik ben?’ zei ze op bitse toon. Daarna liep ze met grote passen weg. Ik wist dat dit geen goed teken was, maar ik had niet gedacht dat ik voortaan het pispaaltje van de afdeling zou zijn.”

Slecht in bed

“Want dat was wat er gebeurde. Op een gegeven moment werd er elke dag wel indirect een nare opmerking over me gemaakt. Zo vonden Anouk, Marrie en Pien het heerlijk om het over ‘foute outfits’ te hebben. Altijd noemden ze dan kleding die ik de dag ervoor had gedragen. ‘Laarzen onder een rokje staan zo hoerig’, zeiden ze tegen elkaar als ik eerder die week laarzen en een rokje had gedragen. Ze maakten de opmerkingen altijd op zo’n manier dat ik ze er niet op kon pakken. Ze brachten het bijvoorbeeld als grapje of fluisterden tegen elkaar.

Anouk, Marrie en Pien praatten ook graag over slechte bedpartners. Natuurlijk kon Anouk het dan niet laten om Stijn zwart te maken. Ze maakte dan opmerkingen als: ‘Ik ben zó blij dat ik van Stijn af ben. Sorry Belle, dat jij dit nou toevallig moet horen, maar Stijn was echt vre-se-lijk slecht in bed.’ Ik was zo overrompeld door zo veel valsheid dat ik pas ’s avonds bedacht wat ik terug had moeten zeggen. Ik kon mezelf dan wel voor mijn kop slaan. Natuurlijk had ik kunnen zeggen dat ik niets te klagen had in bed, maar ik klapte dicht zodra ze begonnen te roddelen.”

Onzekerheid nam toe

“Anouk, Marrie en Pien waren erg sfeerbepalend en ik merkte dat mijn andere collega’s me ook begonnen te negeren. Als ik iets vroeg, keek niemand me aan en kreeg ik geen antwoord. Pas als ik iemands naam noemde, kreeg ik een korte reactie. Ik werd steeds onzekerder en kreeg zelfs fysieke klachten. Ik was pas twee maanden in dienst, maar al volledig opgebrand. Elke dag voelde ik me grieperig. Tegen Stijn, mijn vrienden en familie vertelde ik niet dat ik buiten de groep viel op mijn werk. Ik wilde niet dat ze dachten dat mijn nieuwe, veelbelovende baan eigenlijk een enorme teleurstelling was. Bovendien schaamde ik me. Gepest worden was toch iets wat kneusjes overkwam? Ik vond dat ik erboven moest staan.

Ook op mijn werk kaartte ik niet aan dat ik me buitengesloten voelde. Ik wilde absoluut niet overkomen als een huilebalk en ik was te goed gelovig. Want toen op een donderdag bleek dat we ‘s avonds met het team uit eten gingen en ik van niets wist omdat ik niet was uitgenodigd, wilde ik maar wat graag geloven dat er iets fout was gegaan met het versturen van mijn uitnodiging, zoals Marrie suggereerde. Ik vond het een ondraaglijke gedachte dat er opzet in het spel was. En dus belde ik Stijn dat ik niet thuis kwam eten en ging ik alsnog mee. En het werd nog best een leuke avond. Onze leidinggevende Astrid was erbij en iedereen liet zich van zijn beste kant zien. Zo kan het dus ook, dacht ik.”

Lees ook: Annelies en haar zoon liggen niet lekker in de groep

Zielig, bang muisje

“Maar na het etentje gingen de pesterijen gewoon door. Elke dag stond ik op met een knoop in mijn maag en viel ik in slaap met een hoofd vol zelfverwijt. Waarom lukte het me niet om van me af te bijten? Ik vond mezelf maar een zielig, bang muisje geworden, terwijl ik dat absoluut niet was! Toen op mijn werk een klacht binnenkwam van een klant over mijn werk, wist ik dat de pesterijen grotere vormen aannamen. De klant was geïrriteerd omdat belangrijke informatie niet was verwerkt. Ik wist zeker dat ik die informatie wél in het systeem had gezet. Er was gesjoemeld met het dossier.

Toen ik Bianca, een collega die nog wel met me sprak, in vertrouwen nam en vroeg waarom iedereen zo naar tegen me deed, antwoordde ze dat iedereen het heel min van me vond dat ik Pien had verraden. Marrie had gezegd dat het niet anders kon dan dat ik het was geweest. Ik verzekerde Bianca dat ik Astrid niet had verteld over de geboekte vakantie.

Na dit akkefietje was ik kapot. Ik kwam huilend thuis en vertelde Stijn dat ik een andere baan ging zoeken, dat ik niet kon samenwerken met die heksen en dat ik me nog nooit zo beroerd had gevoeld. Mijn hele lichaam was verkrampt. Ik zat letterlijk en figuurlijk vast. De volgende dag meldde ik me ziek. Stijn praatte op me in dat ik naar Astrid moest gaan en haar alles moest vertellen. ‘Die meiden mogen niet van je winnen, dit is puur onrecht’, zei hij telkens. Ik sputterde tegen. Hoe kon ik aantonen dat ik werd getreiterd en dat er in het systeem was gesjoemeld? Mijn collega’s zouden alles ontkennen en me een aanstelster vinden. Maar Stijn hield vol. Als ik dan toch weg zou gaan bij het administratiekantoor kon ik in ieder geval aangeven dat ik geen verrader was en de sfeer verziekt was.”

Vies spelletje

“Uiteindelijk vroeg ik het gesprek toch aan. Met knikkende knieën en klamme handen vertelde ik Astrid over de nare opmerkingen en de valse beschuldigingen. Ik ratelde maar door, alles kwam eruit. Op een gegeven moment gebaarde Astrid me te stoppen. ‘Belle, ik heb genoeg gehoord. Marrie is degene die mij vertelde over Piens vakantie en zij is ook degene die informatie uit je dossier heeft gehaald. Bianca heeft het gezien en mij ingelicht. Kortom, er wordt hier een vies spelletje gespeeld en ik ga een hartig woordje met Marrie spreken.’

Na het gesprek mocht ik nog een dag thuisblijven om alles te laten bezinken. Toen ik na het weekend terugkwam, was Marrie weg. Wat er precies is gebeurd, weet ik niet, maar Astrid zei dat Marrie zelf was opgestapt. Anouk zat er stilletjes bij toen het nieuws bekend werd gemaakt.

De andere collega’s waren onwijs lief voor me. Ze boden hun excuses aan en vonden het vervelend dat ze zich zo hadden laten meeslepen. De weken daarna kregen we intervisie, een methode om als team problemen en de groepscultuur bespreekbaar te maken. Ook daar zei Anouk weinig tot niets. Na twee maanden had ze een andere baan gevonden.”

Hechter dan ooit

“Toen ook Anouk weg was, werd ons team hechter dan ooit. Sommige collega’s zeiden dat ze me dankbaar waren dat ik mijn mond had opengetrokken. Op mijn beurt was ik Stijn heel dankbaar dat hij me aanspoorde voor mezelf op te komen. De periode dat ik het buitenbeentje was, heeft me veel geleerd over mensen en groepsprocessen, maar ook over mezelf. Nooit meer zal ik zo over me heen laten lopen. En als ik zie dat het anderen overkomt, hoop ik dat ik genoeg zelfvertrouwen heb om er iets van te zeggen.”

Tekst: Sonja Brekelmans. Foto’s: istock. Om privacyredenen zijn alle namen gefingeerd. De echte namen zijn bekend bij de redactie.