Janna’s man verliet haar omdat ze onvruchtbaar is

27 januari 2021

Janna (43) is twintig jaar samen met haar man Evert, als hij toegeeft dat er nog een andere vrouw in zijn leven is. De reden: zijn onvervulde kinderwens. “Hij miste een gezin, zei hij.”

Janna: “Na veel doorvragen kwam het hoge woord eruit. Evert gaf toe dat hij vreemdging. Hij beweerde dat hij nog wel van me hield. ‘Verwijt je mij dan dat wij samen geen kinderen hebben?’ vroeg ik hem. Schoorvoetend antwoordde hij: ‘Ja, want ik mis een gezin.’ Zijn woorden sneden door mijn ziel. Evert had het nooit eerder zo eerlijk gezegd. En ja, zo erkende hij, zijn minnares was nog geen veertig en moeder van twee kinderen. Zij had haar vruchtbaarheid bewezen en was dus een potentiële relatiekandidaat. ‘Ze wil nog wel een derde.’ Om dit te moeten horen van de man met wie ik jarenlang gevochten had om een kind te krijgen… zó hard.”

Medische molen

“Evert en ik zijn twintig jaar bij elkaar geweest, waarvan achttien jaar getrouwd. Ik heb altijd geweten dat hij een sterke kinderwens had. Het was bijna het eerste wat hij tegen mij zei toen we elkaar leerden kennen: hij wilde papa worden. Ik was toen pas 23, mijn hoofd stond niet naar moeder worden. Bovendien wist ik dat zwanger worden moeizaam zou gaan, ik heb net als mijn moeder last van het PCO-syndroom: ik krijg niet spontaan een eisprong. Daarvoor heb ik hormonen en medische hulp nodig. Mijn ouders zijn zeven jaar bezig geweest om mij te krijgen. Als het aan Evert had gelegen, waren we in onze verkeringstijd al naar het ziekenhuis gegaan. Twee jaar nadat we trouwden, stapten we in de medische molen. Op dat moment belandden we in de kille wereld van vruchtbaarheidsbehandelingen, hormonen en sperma in potjes. In totaal hebben we vier IVF-pogingen gehad en twee keer een cryo. Cryo’s zijn overgebleven embryo’s uit een IVF- of ICSI-behandeling. Deze embryo’s kunnen in een later stadium, als IVF niet heeft gewerkt, alsnog ontdooid worden om zo opnieuw te proberen in verwachting te raken. Drie keer ben ik daadwerkelijk zwanger geweest. Twee zwangerschappen mondden in de negende week uit in een miskraam. Artsen ontdekten dat het vruchtje al bij zes weken gestopt was met groeien en dat dat met de stolling van mijn bloed te maken had. Daar ben ik toen voor behandeld. Niets zou daarna een gezonde zwangerschap in de weg staan. Maar de derde keer dat ik in verwachting raakte, ging het met twintig weken mis.”

Liever alleen

“Ik liep ’s nachts naar de wc en liet een waterspoor achter. Evert belde de verloskundige, die ons voor de zekerheid doorstuurde naar het ziekenhuis, waar ik werd onderzocht. Het gezicht van de gynaecoloog die de uitslagen zag, stond op onweer. Het was mis. Ik liep al twaalf jaar in het ziekenhuis, ze kenden mij daar allemaal. De arts gaf aan dat mijn vliezen waren gebroken. Hij zag het somber in. Tegen beter weten in hoopte ik dat als ik goed plat bleef liggen, ons kindje het wel zou redden. Dat heeft niet zo mogen zijn. Er was niet genoeg vruchtwater en zuurstof meer. Na een dag stopte het hartje. De volgende dag zou ik van ons kindje moeten bevallen, ons meisje Nikita. De avond voordat ik zou worden ingeleid, moest ik in het ziekenhuis blijven. Na het eten vertrok Evert naar huis. Hij wilde muziek draaien om rustig te worden. De verpleegkundige vroeg waar mijn man was, ze vond het schrijnend dat ik in mijn eentje op mijn kamer lag. ‘Ach,’ zei ik, ‘van hem heb ik toch meer last dan lust.’ Ik was blij dat ik alleen was met mijn gedachten en hem niet ook nog eens hoefde te troosten.”

Nóg een begrafenis

“Verdrietige gebeurtenissen kunnen je bij elkaar brengen of juist van elkaar verwijderen. Bij ons is dat laatste gebeurd, ook omdat Evert geen prater is en me niet steunde toen ik hem het hardst nodig had. Net na onze tweede miskraam, de dag dat heel Nederland feestvierde omdat prinses Amalia was geboren, belde mijn vader dat mijn moeder doodziek was. Zes weken later overleed ze. Mijn vader was nergens toe in staat en als enig kind kwam alles op mij neer. Evert hielp me met praktische zaken, maar ik kon niet met mijn verdriet bij hem terecht. Na de crematie ging hij over tot de orde van de dag en sprak nooit meer over mijn moeder. Ook bij onze dochter keerde hij in zichzelf. Op foto’s na de geboorte van Nikita zie je de pijn in zijn ogen, maar daarna was het voor hem klaar. Wettelijk ben je niet verplicht een kindje van twintig weken te begraven. Het is ons wel gevraagd, maar er kwam zo veel op ons af, dat we hebben ingestemd met het cremeren door het ziekenhuis en het verstrooien op een speciaal veldje op de begraafplaats. Toevallig vlak bij de plek waar mijn moeder lag. Ik weet nog goed dat Evert en ik bij het veldje van Nikita stonden. Ik had net bloemen bij mijn moeder gelegd, toen hij zei: ‘Zeg, we zijn er nu twee keer geweest, nu hoeven we er toch niet meer heen, hè?’ Na het overlijden van Nikita verslechterde onze relatie. Ik kwam steeds dichter bij het eindpunt van onze kinderwens, mijn leeftijdsklok tikte door. Evert kon daar geen vrede mee hebben. Hij wilde geen afstand doen van zijn kinderwens, maar adopteren of een pleegkind opvoeden vond hij ook geen optie. Bovendien rouwden we nog om het verlies van Nikita. Daarbovenop overleed mijn vader, een paar maanden na Nikita’s geboorte. Evert en ik hadden hetzelfde verdriet, maar gingen er ieder op onze eigen manier mee om. Evert is van huis uit gewend dat alles binnenskamers blijft. Ik ben juist heel open: gooi het eruit, dan kan een ander ook wat voor je betekenen.”

Lees ook: Mariska ging vreemd met haar collega toen ze hoogzwanger was

Steeds meer ontlopen

“Ik voelde aan alles dat Evert en ik uit elkaar groeiden, maar erover praten lukte niet. Ik merkte dat hij me steeds meer ging ontlopen. Als ik vroeg of we konden praten, kwam dat nooit gelegen. Of hij ging net naar bed, of naar zijn werk of hij was moe. Ook ons seksleven was geminimaliseerd. De enkele keer dat ik mijn angst over onze relatie uitsprak, stelde Evert me gerust: ‘Maar meisje, ik ben toch hartstikke gek op je?’ Zo liet ik me weer sussen. De grootste zorgen maakte ik me over zijn sms-gedrag met zijn collega Femke. We waren altijd vrij geweest in ons huwelijk. Niet dat we een open relatie hadden, maar we waren beiden niet jaloers aangelegd. Ik ben nogal een jongensgek, kan met vrienden flirten en gek doen en ook Evert had altijd veel met vrouwen gewerkt en was vrij in zijn omgang met hen. Femke was een collega met wie het goed klikte. Ze zochten elkaar ook buiten het werk vaak op via sociale media. In het voorjaar gingen we op wintersport. Evert was steeds aan het sms’en met Femke. Ik vond het raar dat hij zelfs op vakantie nog met zijn collega bezig was, maar zocht er verder niks achter. Ook omdat hij beweerde dat het puur vriendschappelijk was. In mei begon zijn gedrag extremer te worden. Omdat ik het niet vertrouwde, ben ik in zijn telefoon gaan zoeken. Ik las allemaal liefdesverklaringen van Femke aan hem. Zijn berichtjes aan haar had hij gewist. Twee dagen lang hield ik mijn mond, maar ik kon er niet van slapen. Dus vertelde ik hem over mijn vondst en waarschuwde hem dat zij misschien meer van hem wilde en dat hij moest oppassen wat hij haar schreef. Evert reageerde boos. Vertrouwde ik hem misschien niet? Hij riep dat hij dan wel zou stoppen met chatten als ik daar gelukkiger van werd.”

Blijven aanmodderen

“Natuurlijk stopte hij niet. Het werd steeds erger. Hij had twee telefoons en was constant met haar in de weer. Opnieuw vond ik berichtjes die niets aan de verbeelding overlieten. En er werd gesproken over seks, het bewijs dat hij vreemdging. In juni had hij een etentje met zijn werk. Ik wist toen dat hij echt iets met zijn collega had en confronteerde hem daarmee. Evert ging direct in de verdediging, reageerde explosief en smeet met zijn telefoon. Ten slotte gaf hij het toe. Ja, hij had seks met Femke gehad. Ik werd direct strijdvaardig. Ik vroeg of het door mijn lijf kwam. Ik ben stevig en heb geen geweldig lichaam. Had hij daar moeite mee? Evert beweerde dat het daar niet aan lag. Pas na veel aandringen kwam het eruit: hij deed het omdat ik hem geen kinderen kon geven. Die opmerking kwam aan als een mokerslag. Hij gaf me het gevoel dat ik faalde als vrouw. Het was duidelijk dat we zo niet verder konden. Toch hebben we nog een jaar lang aangemodderd. Evert tijdelijk bij zijn zus, dan toch weer naar ons huis. We wilden blijven proberen er iets van te maken. Maar er kwam weinig van zijn kant: hij ging op dezelfde voet door, uitte zijn gevoelens niet en stopte ook niet met Femke. Hij gaf het niet toe, maar ik merkte het. Hij nam haar zelfs mee naar ons huis als ik er niet was. Dan sliepen ze in ons bed. Ik checkte dat door een handdoek op mijn kussen te leggen. ’s Avonds zag ik dat die handdoek anders lag. Als ik dat Evert voor zijn voeten wierp, riep hij dat ze wel op bed hadden gelegen, maar niks hadden gedaan. ‘O, dus jullie liggen daar als twee ijskonijnen?’ Ik kon hem alleen maar uitlachen. Natuurlijk deed het me pijn, maar emotioneel was ik al zo afgeknapt de laatste jaren, dat ik er niet langer om kon huilen.”

Lees ook: Sabine: ‘Toen ik mijn kinderwens losliet, werd ik zwanger’

Een plaats geven

“Sinds tien dagen zijn we definitief uit elkaar. Ik woon op mezelf, Evert is nog in ons huis. Officieel heeft hij niks met Femke, maar ik weet van vriendinnen dat haar auto bij hem is gespot op de avond dat ik vertrok. Die relatie houdt vast geen stand. Hij zal haar misschien gebruiken voor zijn kinderwens, maar als ze hem leert kennen, zal ze merken wat een moeilijke man het is en dat hij niet kan praten. Evert heeft mij gekwetst met zijn opmerking dat ik geen kinderen kan krijgen, en de gedachte dat hij straks wel een gezin heeft en ik niet, is ondraaglijk. Ik had niets liever gewild dan een kindje van ons tweeën. Toch zie ik de toekomst niet somber in. Er is rust over me heen gekomen nu ik niet meer in onzekerheid leef. Ik geniet ervan om vrienden om me heen te hebben, maar ook om lekker op de bank te liggen met mijn hond en mijn kat. Zonder stress of Evert wel is waar hij zegt dat hij is, of zonder zijn buien. Iedereen in mijn omgeving roept dat ik er wel kom. Het gaat goed met me. Ik loop bij een psychotherapeut die me helpt de gebeurtenissen van de afgelopen jaren te verwerken. Pas nu kan ik om mijn niet vervulde kinderwens rouwen en kom ik erachter hoe ik op de automatische piloot heb geleefd. Ooit was ik een spontane meid die overal voor in was, dat is door Evert getemperd. Ik ben een periode actief geweest voor een vereniging voor onvruchtbaarheid. Ik heb lezingen gegeven voor verloskundigen over mijn geschiedenis, maar ook over kinderwens en obesitas. Ik wilde het uit de taboesfeer trekken. Evert vond het niks dat ik daar zo veel mee bezig was, maar nu ben ik van plan te kijken wat ik weer voor hen kan doen. Het boek van mijn kinderwens is nu gesloten, maar ik kan altijd nog iets voor een ander betekenen.”