Bianca heeft lipoedeem en onderging liposuctie: ’27 liter vet weggezogen’

17 januari 2022

Uit onderzoek van hygiëne- en gezondheidsbedrijf Essity blijkt dat één op de vijf Nederlanders de huisarts vermijdt door schaamte voor intieme klachten, zoals incontinentie, veranderingen in de stoelgang en klachten die samenhangen met flinke toename in gewicht, bijvoorbeeld lipoedeem.

Veel mensen gaan pas naar de huisarts als de klachten zwaarder wegen dan de schaamte, terwijl heel logisch natuurlijk, medische hulp in een vroeg stadium erger kan voorkomen. De coronapandemie maakt deze drempel nog hoger: zo’n 2,7 miljoen Nederlanders kozen er de afgelopen 1,5 jaar voor geen huisarts te bezoeken vanwege de druk op de zorg.

Voor Vriendin en Essity redenen genoeg om deze aandoeningen bespreekbaar te maken en je vooral aan te sporen naar de huisarts te gaan bij klachten. Je hoeft je namelijk nergens voor te schamen en je kunt alles bespreken. Juist door open en eerlijk te zijn, kunnen de huisarts en andere zorgprofessionals je beter helpen.

Bianca

Bianca (41): “Ik heb al vanaf mijn puberteit dikke bovenbenen. Naarmate de jaren vorderden, werd dit steeds erger. Ik ging hiermee naar de huisarts maar hij vertelde mij dat ik moest afvallen en meer moest bewegen. Maar hoe erg ik mijn best ook deed, mijn bovenbenen werden niet slanker. Ik begon te vermoeden dat ik lipoedeem heb toen een achternicht een bericht op Facebook plaatste over lipoedeem, met daarbij een foto van lipoedeembenen. Ik dacht: ‘Dit lijken mijn benen wel!’ Maar ik heb er verder niets mee gedaan. Omdat ik meerdere malen te horen kreeg dat ik te dik was en moest afvallen en meer moest bewegen, ging ik ook echt geloven dat het mijn eigen schuld was dat vooral mijn benen zo fors waren. Dit heeft me ervan weerhouden om te onderzoeken of ik ook daadwerkelijk lipoedeem had. Ondertussen kreeg ik steeds meer last van mijn benen. Ze werden dikker en pijnlijker en ik hield meer vocht vast. Ook kreeg ik heel snel blauwe plekken.”

Liposuctie biedt uitkomst

“Uiteindelijk kwam ik begin vorig jaar via een aankondiging op Facebook op een voorlichtingsavond over lipoedeem terecht van een polikliniek in Rotterdam. Ik had eindelijk de stoute schoenen aangetrokken en mijn schaamte opzijgezet. Vanaf de eerste minuut van de presentatie dacht ik al: ‘Dit is mijn verhaal.’ Ik herkende mij overal in. Ik besloot al snel om een intakegesprek bij de ‘dikke-benen-poli’ in te plannen. Ik wilde echt van mijn klachten af en investeren in mijn lijf. Alhoewel lipoedeem zich over het algemeen beperkt tot de benen, werd besloten om mijn benen, heupen en buik te laten behandelen door middel van liposuctie. Veel mensen denken dat ik dit heb gedaan vanwege het cosmetische aspect, maar ik heb het echt gedaan om de pijn te verminderen. Liposuctie kan namelijk effectief zijn bij lipoedeem en de pijnklachten verminderen. Het zijn enorm kostbare ingrepen. Je betaalt per ingreep en bent in totaal duizenden euro’s kwijt. Het is onbegrijpelijk dat dit vanuit de zorgverzekeraars niet wordt vergoed.”

Lipoedeem onder controle houden

“Een liposuctie is een pijnlijk en ook mentaal zwaar proces. Onder plaatselijke verdoving is er 27 liter vet uit mijn benen, heupen en buik gezogen. Op sommige plekken deed dit, ondanks de verdoving, erg veel pijn. Na elke ingreep had ik zes weken nodig om te herstellen, voordat ik de volgende zone liet behandelen. Ik heb in totaal vijf liposucties gehad in zes maanden tijd. Ik kreeg vorig jaar juni mijn eerste liposuctie en in december de laatste. Mijn benen zijn niet per se mooier geworden, maar wel een stuk slanker en vooral minder pijnlijk. Om het lipoedeem onder controle te houden, sport ik twee tot drie keer per week een uur onder begeleiding van een fysiotherapeut. Ook sta ik onder begeleiding van een diëtiste. Ik moet namelijk op mijn voeding blijven letten, suikers zijn bijvoorbeeld een trigger voor lipoedeem. Daarnaast ga ik elke week naar een huidtherapeut voor lymfedrainagebehandelingen.”

Mentaal en lichamelijk zwaar

“Ik was 39 toen ik te horen kreeg dat ik lipoedeem heb. Ik heb er dus 25 jaar mee rondgelopen. Mentaal heeft dat veel met me gedaan. Ik schaamde me altijd voor mijn benen. Daarnaast had ik veel last van mijn knieën, heupen en rug. Ook werd ik beperkt in mijn bewegingsvrijheid. Ik kon dingen niet meer en ging ze uit de weg. Nu ben ik des te blijer dat ik weer alles kan.”

Sta op je strepen

“Ik ben heel blij dat ik de liposucties heb gedaan. Als ik dit had geweten, had ik het jaren eerder gedaan. Het heeft me zoveel vrijheid gegeven. Denk je dat je lipoedeem hebt? Kaart het dan altijd aan bij je huisarts. Laat je niet zomaar wegsturen, maar vraag een doorverwijzing naar een specialist, zoals een dermatoloog.”

Lees ook: Sandra heeft lipoedeem: ‘Mensen denken al snel dat je te veel eet’

Hoe herken je lipoedeem?

De belangrijkste symptomen van lipoedeem zijn vetophoping en pijn in beide benen, waarbij de vetverdeling in beide benen symmetrisch is. In sommige gevallen doet het zich ook voor bij de armen. De aandoening komt alleen bij vrouwen voor en een overgrote meerderheid van deze vrouwen kampt daarnaast ook met overgewicht. Het is echter belangrijk te vermelden dat obesitas en lipoedeem twee verschillende aandoeningen zijn. Daarnaast is lipoedeem op zichzelf geen progressieve ziekte: het wordt dus niet uit zichzelf erger.

Van passief naar actief

In het woord ‘lipoedeem’ zit ‘oedeem’, een woord voor vochtophopingen op plekken waar vocht niet of nauwelijks hoort te zitten. Een traditionele benadering van lipoedeem gaat er dan ook ten onrechte vanuit dat lipoedeem een vochtprobleem is. Met voortschrijdend inzicht weten we nu dat het bij deze aandoening niet om vocht, maar om vet gaat. Een passieve aanpak, zoals oedeemtherapie, massage en andere hands-on therapieën, maken daarom plaats voor een meer actieve aanpak.

Vroegherkenning is ontzettend belangrijk. Een ter zake deskundige arts kan de diagnose stellen en kijkt daarbij niet alleen naar het medische verhaal, maar naar het algemene gezondheidsprofiel. Er wordt zo een compleet profiel gemaakt, waarin ook psychologische – en leefstijlfactoren worden meegenomen.

Na de diagnose ga je vervolgens zelf hard aan de slag, ondersteund door een zorgprofessional. Het is daarbij van belang te weten dat er niet één oplossing is, maar dat het om een multidisciplinaire behandeling gaat, gericht op alle facetten van het profiel. Liposuctie kan in dit traject dus zeker een plek hebben, maar nooit als stand-alone behandeling. Een goede behandeling is gericht op bewegen, aandacht voor lichaamsgewicht en compressie (ter pijndekking, anti-inflammatie en figuurcorrectie). We sturen hierbij altijd aan op ‘zelfmanagement’ en ‘samenmanagement’: samen met zorgprofessionals, maar waar mogelijk ook met je eigen omgeving. Hard werken en samenwerken vormen zo de meest effectieve behandeling.
– Ad Henrickx – Fysiotherapeut werkzaam in het Expertisecentrum Lymfovasculaire Geneeskunde van ziekenhuis Nij Smellinghe te Drachten.

Meer lipoedeem

Het is belangrijk om te begrijpen wat lipoedeem is en wat het voor jou betekent als je de diagnose krijgt. Hoe je omgaat met de lichamelijke en psychische aspecten van je lipoedeem ligt in jouw handen. Maar je hoeft het niet alleen te doen. De Europese Lipoedeem Consensus Groep, samengesteld uit professionals uit heel Europa met veel kennis en ervaring op het gebied van lipoedeem, hebben een overzichtelijke flyer gemaakt. Hierop staan belangrijke tips, maar het kan je ook helpen om het gesprek met je huisarts aan te gaan. Je vindt de flyer hier.
Daarnaast kun je voor informatie ook terecht op de website van het Expertisecentrum voor Lymfovasculaire geneeskunde in het Nij Smellinghe ziekenhuis.

Tekst: Whitley Volger
Foto: Wendy Laimböck

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Essity.