Home
Persoonlijke verhalen
Anneke: ‘Pesten maakte het leven van mijn dochter kapot’

Anneke: ‘Pesten maakte het leven van mijn dochter kapot’

28 april 2020

19 april was de Landelijke Dag tegen Pesten. Dat zo’n dag hard nodig is, weet Anneke (56) helaas maar al te goed. Haar dochter Fleur kon het pesten niet meer verdragen en maakte op vijftienjarige leeftijd een einde aan haar leven. Anneke wil samen met haar zus Petra (51) via de stichting Fleur Bloemen kinderen bewust maken wat pesten met iemand kan doen.

Heb je suïcidale gedachten? Praat er dan over. Bel 0900-0113 of kijk op www.113.nl.

Anneke: “Op 4 september 1997 scheen de zon. Het was een prachtige dag. Toen onze zoons Bas, toen negen jaar, en Jeffrey, hij was toen zes, wakker werden, vertelden mijn man Eddy en ik hen dat ze een zusje hadden gekregen. Fleur was die nacht geboren en de thuisbevalling was voorspoedig gegaan. De jongens hadden er niets van gemerkt. Bas en Jeffrey waren ontzettend blij met hun zusje. Bloemetje Bloem, noemden we haar. Bloemen is onze achternaam en Fleur was ons cadeau. Fleur was een weloverwogen nakomertje. Eddy en ik konden ons geluk niet op toen we na twee prachtige zonen een dochter kregen. Een bijzonder blije tijd brak aan voor de hele familie, want ook mijn zusjes Petra en Tineke kregen een dochter en mijn schoonzus een zoon. Elke zondag zagen we elkaar met de baby’s bij opa en oma. Het was een heel gelukkige periode.”

Petra: “Mijn dochter Tara en Fleur trokken veel met elkaar op toen ze ouder werden. Naast nichtjes waren ze ook vriendinnen en klasgenoten. In groep 4 bleef Tara zitten waardoor ze niet meer bij elkaar in de klas zaten. Vreselijk jammer vonden ze dat. Maar natuurlijk waren er meer kinderen waarmee ze konden spelen. Anneke en ik maakten ons geen zorgen. Onze dochters legden makkelijk contact. Fleur was lief en sociaal en zong de hele dag. Ik schrok toen Tara me vertelde dat Fleur in groep 5 werd gepest. Hoewel Tara niet meer bij Fleur in de klas zat, kreeg ze wel mee dat Fleur werd buitengesloten.”

Gemene teksten

Anneke: “Fleur vertelde thuis niet dat ze vreselijke woorden naar haar hoofd geslingerd kreeg en briefjes met gemene teksten in haar rugtas vond. In haar klas probeerde ze het pesten wél bespreekbaar te maken. Ik weet nog goed dat ik op de markt werd aangesproken door een moeder van een klasgenootje. Ze vertelde dat haar zoon het zo indrukwekkend had gevonden hoe Fleur de klas had toegesproken. Fleur had de kinderen uitgelegd dat ze zich heel verdrietig voelde en wenste dat het pesten zou ophouden. Ik wist niet wat ik hoorde! Toen ik er diezelfde middag naar informeerde bij Fleurs juf, zei ze dat ze het me had willen vertellen, maar dat ik haar voor was. Een paar dagen daarvoor had Fleur inderdaad haar klasgenootjes gevraagd om te stoppen met pesten. Ik vond het ontzettend dapper van mijn dochter dat ze voor de klas was gaan staan om uit te leggen wat het pesten met haar deed, maar ik had ook met haar te doen. Fleur had alleen met een loodzwaar probleem rondgelopen.

Het gesprek dat Fleur met haar klas voerde, had niet het gewenste effect. Het pesten nam alleen maar toe. Steeds vaker kwam Fleur heel laat uit school. Doordat kinderen haar fietsband keer op keer leeg lieten lopen, moest ze naar huis lopen. Fleur leed echt onder het pesten. Het maakte haar intens verdrietig. Omdat ik voelde dat ik er meer voor Fleur moest zijn, ging ik minder werken. Ik zorgde dat ik thuis was als ze uit school kwam zodat ik haar kon opvangen. Gelukkig had Fleur ook een uitlaatklep. Ze schreef prachtige verhalen die altijd goed afliepen. Ze droomde van een wereld waarin niemand wordt buitengesloten, vaak gingen haar verhalen hierover.”

Steeds stiller en ongelukkiger

“Hoewel ik regelmatig naar school ging om Fleurs leraren op het hart te drukken het pesten te stoppen, veranderde er weinig. Fleur had twee leerkrachten die niet op één lijn zaten. Haar lerares nam het serieus, maar haar leraar niet. Mijn man gaf hem zelfs tips hoe je buitensluiting in een groep kunt tegengaan. Hij trainde een voetbalteam en liet de kinderen die niet lekker in de groep lagen, altijd als eerste kiezen als er een groepje moest worden gevormd. Hij vroeg de leraar dat ook bij onze dochter te doen, want iedere keer als Fleur als laatste was gekozen, kwam ze ontdaan thuis. De leraar vond ons maar overdreven.

Fleurs juf niet. Nadat ze een briefje had onderschept, wist ze dat er een aanvoerder was die andere kinderen opstookte Fleur te pesten. De lerares ging individuele gesprekken met de kinderen aan en kwam zo steeds meer te weten. De aanvoerster dreigde iedereen die Fleur niet pestte het leven zuur te maken. Alle kinderen waren bang voor haar en dus deden ze met haar mee. Het trieste is dat de aanvoerster in het verleden zelf ook slachtoffer was van pesten. Het meisje vond dit zo erg, dat ze op haar nieuwe school zelf een pester werd. Fleurs lerares deed echt haar best tot de kinderen door te dringen, maar het pesten bleek zo hardnekkig dat er geen enkele verbetering kwam. Fleur werd steeds ongelukkiger en stiller.

Toen in groep 7 Fleurs fietsband lek was gestoken, was voor mij de maat vol. Woedend smeet ik de kapotte band op het bureau van de directeur. ‘Er loopt een kind met een mes op school. U móét iets doen’, zei ik boos. Ik werd nog kwader toen de directeur aangaf niets te weten van de pesterijen. Kennelijk hadden de keren dat ik hem erover had verteld, geen indruk gemaakt. Die middag eiste ik dat er iets werd gedaan. Ik deed aangifte bij de politie van vernieling en er volgde een onderzoek. Niet veel later werd de aanstichtster van school gestuurd. Ik was opgelucht en dacht dat Fleur haar laatste jaar op de basisschool nu op een leuke manier kon afsluiten. Helaas was het niet zo simpel. Fleur was verschrikkelijk teleurgesteld in haar klasgenoten. Ze vond dat er te veel was gebeurd om leuk tegen ze te doen.”

Lees ook: Lea: ‘Mijn collega werd weggepest… door mij’

Krassen op haar hart

Petra: “Op de middelbare school maakte Fleur een nieuwe start. Ze genoot van haar nieuwe vrienden en had het ontzettend naar haar zin. Net als de rest van de familie was ik ontzettend trots toen Fleur met haar gedicht een gedichtenwedstrijd won. Haar gedicht ging over haar pestverleden en dat ze hoopte dat nooit meer mee te maken omdat pesten zo ongelofelijk veel pijn kan doen. Ik vond het knap dat mijn nichtje zo persoonlijk over zo’n moeilijk onderwerp kon schrijven. Fleur schreef vanuit haar hart. Ze liet anderen ook recht in haar hart kijken door te vertellen wat ze precies voelde. Dat was een prachtige eigenschap, maar het zorgde er ook voor dat ze makkelijk geraakt kon worden. Fleur was lief, gevoelig en idealistisch. Ze verdroeg het niet als mensen werden buitengesloten of gekleineerd. Fleur wilde graag kleuterjuf worden. Ze was vastbesloten om in haar klas een fijne sfeer te creëren zodat alle kinderen zichzelf durfden te zijn.”

Anneke: “Niemand had door dat Fleur in de vierde klas van het vmbo weer gepest werd. Het verleden begon zich te herhalen toen een vroegere pester bij haar op school kwam. Via social media ontving Fleur de vreselijkste verwensingen en op school werd ze gepest en buitengesloten. Fleur zei hier niets over. Elke dag parkeerde ze zingend haar fiets in de schuur. Ze kon heel goed een masker opzetten. Niemand merkte dat ze van binnen kapot ging. En Fleur was al zo beschadigd. Door die moeilijke tijd op de basisschool had haar zelfvertrouwen en het vertrouwen in anderen een flinke knauw gekregen. Het was net alsof het verleden krassen op haar hart hadden gemaakt. Net als een litteken droeg Fleur de krassen met zich mee. Haar gebrek aan zelfvertrouwen bleef haar zwakke plek.”

In paniek

“Toen Fleur op de middelbare school weer werd gepest, voelde ze niet alleen het verdriet van dat moment, maar ook van álle andere keren dat ze het mikpunt was van spot. Fleur voelde zich alleen en minderwaardig. In het examenjaar overschaduwden die emoties de fijne momenten, die Fleur óók had. Fleur was ontzettend geliefd. Iedereen in de familie was dol op haar. Samen ondernamen we veel leuke dingen. Maar door het pesten zag Fleur niet meer hoe lief en leuk ze was. Op een gegeven moment dacht ze zelfs dat de wereld beter af was zonder haar. Dat is wat pesten kan doen. Het maakt mensen stuk.

Op 11 december 2012 zag Fleur geen andere uitweg meer dan de dood. Een tijd lang stond ze langs de spoorlijn en stuurde ze vrienden berichtjes om afscheid te nemen. Een paar mensen zagen dat ze in paniek was en probeerden met haar te praten. Maar Fleur kon niet praten. Ze had al haar kracht nodig om moed te verzamelen. Niet veel later sprong ze voor de trein. Fleur liet een rugtas en kamer vol brieven en verhalen achter.”

Petra: “Het was een sombere, grijze dag toen ik ’s ochtends werd gebeld. Ik zat op de fiets, maar besloot toch op te nemen. Toen ik hoorde dat Fleur was overleden, stond ik stil, midden op een kruispunt. Ik kon alleen nog maar gillen. Dit moest een boze droom zijn. Omdat ik niet wilde dat Tara en mijn andere dochter Marit het via de tamtam te horen zou krijgen, nam ik direct contact met hen op. Ze waren gebroken.”

Klein lichtpuntje

Anneke: “Mijn zonen waren ziedend van woede. Het liefst wilden Bas en Jeffrey de kinderen die Fleur hadden gepest wat aandoen. Omdat Fleur een brief achterliet met de namen van haar pesters wisten we wie ze waren. Eddy en ik smeekten Bas en Jeffrey om geen wraak te nemen. Het gemis van een kind is zó hartverscheurend en zwaar, dat mochten andere ouders niet meemaken. Dankzij de hulp van onze familie en vrienden overleefden we de eerste periode na Fleurs overlijden. Zonder hen was ik vast omgekomen van de honger en dorst. Vaak was ik zo verdrietig dat ik vergat te eten en te drinken.”

Petra: “Fleurs dood werd breed uitgemeten in de media. Een maand voor haar overlijden had Tim Ribberink, ook een tiener, zichzelf van het leven beroofd omdat hij het pesten niet meer kon verdragen. Mensen reageerden geschokt. Ze wisten niet dat pesten kinderen tot wanhoop kon drijven. Voor Anneke en Eddy was al die media-aandacht erg overweldigend. Journalisten stonden op de hoek van hun straat om voorbijgangers te vragen of ze Fleur kenden. En tijdens Fleurs uitvaart was er politiebegeleiding om de pers op afstand te houden.

Er was ook een heel klein lichtpuntje in deze onwerkelijke periode. Een paar maanden na Fleurs overlijden namen twee mensen contact op met Anneke en Eddy. Ze vertelden dat ze zo geraakt waren door Fleurs overlijden dat ze de Fleur Bloemen Stichting wilden oprichten om pesters bewust te maken van de mogelijke gevolgen van pestgedrag. Ze wilden voorlichting geven op scholen en slachtoffers van pesten helpen door ze door te verwijzen naar hulpverlenende instanties. Anneke en Eddy vonden het een mooi idee, maar hadden de kracht niet zich voor de stichting in te zetten. Omdat ik Fleurs boodschap graag wilde helpen uitdragen, sloot ik me twee jaar later bij de stichting aan. Het laatste jaar is Anneke ook actief geworden. Samen met een aantal lieve, betrokken vrijwilligers doen we ons best om de gevolgen van pesten bespreekbaar te maken.”

Lees ook: Belle werd gepest op haar werk: ‘Ik vond mezelf een zielig, bang muisje’

Lievelingsbloem

Anneke: “Dat is ook wat Fleur zo graag wilde. Ze probeerde kinderen uit te leggen hoe het voelde om gepest te worden door haar klas toe te spreken en er een gedicht over te schrijven. Het gedicht dat Fleur schreef, is inmiddels een eigen leven gaan leiden. Toen Petra eens een presentatie gaf over onze stichting, opperde een ondernemer om Fleurs gedicht op een bord te laten drukken zodat het in scholen kon worden gehangen. De man had een ontwerpbureau en vroeg zijn stagiaire een ontwerp te maken. Het meisje, vroeger ook gepest en diep geraakt door Fleurs tekst, stortte zich met hart en ziel op de opdracht. Petra en ik waren ontroerd toen we het bord zagen. Het gedicht van Fleur was in de vorm van een roos vormgegeven. De roos was Fleurs lievelingsbloem.”

Petra: “Inmiddels hangt Fleurs gedicht in meer dan honderd scholen. Het geeft troost dat Fleurs boodschap verkondigd blijft worden. Op deze manier blijft Fleur in ons leven.”