Maartje verloor haar dochter Lynn (10) aan leukemie

Tekst: Elke Wolferink-van der Heyden

21 maart 2025

Alle ouders vinden hun kinderen natuurlijk speciaal, maar soms valt er iets éxtra bijzonders te vertellen over je kind. Deze keer vertelt Maartje (36) over haar dochter Lynn (10), die begin 2023 overleed aan acute leukemie. ‘Ze was zó sterk. Ze geeft me nog steeds kracht.’

Net als Vriendin brengt ook Mijn Geheim de allermooiste persoonlijke verhalen, die we hier graag elke week met je willen delen.

Bloedwaardes

“Voor het eerst sinds de periodieke controles waren de bloedwaardes niet goed. De kanker was terug! Ik snap dat controles er niet voor niets zijn, maar toch had ik dit niet zien aankomen. Deze keer werd MDS vastgesteld, het myelodysplastisch syndroom. Dat is een zeldzame stoornis van het beenmerg, die vooral bij oudere mensen voorkomt. Slechts sporadisch ontwikkelt MDS zich als bijwerking van eerdere chemotherapie. En zelden bij jonge kinderen. Iets wat zich dan kan openbaren als acute leukemie. Het was een enorme schok dat Lynn opnieuw zo ziek bleek te zijn. In vredesnaam, waaróm gebeurde dit nu? De kans dat we de loterij zouden winnen, was geloof ik nog groter.

Drie jaar geleden had Lynn de Bloemenkraal nog in ontvangst mogen nemen. De laatste van een lange reeks aan Kanjerkralen, die ze in het ziekenhuis bij steeds weer een belangrijk moment had ontvangen. Deze keer was de chemo voor de laatste keer haar lijfje ingegaan en het vooruitzicht was inmiddels rooskleurig. Wat waren we toen blij! Het was niet normaal wat Lynn had moeten doorstaan. Maar onze heldin was er nog. En hoe! We hebben een groot feest gegeven, met ballonnen, springkussens, muziek en een mooie taart. Alle klasgenootjes waren er en Lynn genoot volop. Terwijl we daarna het gewone leven weer zo veel mogelijk oppakten, leefden we ook van controle naar controle. Vol goede moed en hoop. Tot nu.”

Oude ziel

“Nu moest Lynn zo snel mogelijk weer het behandeltraject in. Chemo en een stamceltransplantatie stonden op de planning. Grote kanttekening was dat ze daardoor onvruchtbaar kon worden. Dat was de volgende klap. Er volgde een buikoperatie, waarbij een eierstok verwijderd en ingevroren werd voor ‘later’. Zodat ook Lynn, als ze die wens later zou hebben, toch kinderen zou kunnen krijgen. Ik had het haar zo gegund om ooit mama te mogen worden en dan van net zo’n lief kindje als het kindje dat op 12 juni 2012 in ons leven was gekomen.

Die dag staat in mijn geheugen gegrift. Ik moest ingeleid worden, maar de rest van de bevalling verliep volgens het boekje. Haar lange benen en reuzenvoeten vielen me meteen op. Het was net een kikkertje. Zo grappig. En dan die grote ogen, die niets wilden missen en je echt al aankeken. Als een oude ziel met veel levenservaring.

Toen Lynn een paar dagen oud was, kwam de verloskundige langs voor de nacontrole. Lynn draaide in de box haar hoofdje direct naar haar toe. Dat was schijnbaar heel bijzonder voor zo’n kleintje. ‘Dat wordt me er eentje,’ zei de verloskundige nog.
Een modelbaby was ze, die meteen al doorsliep. Het lopen liet wat langer op zich wachten, wat ze ruimschoots goedmaakte door heel vroeg te gaan praten. Ze babbelde in hoog tempo aan één stuk door, wel vijf kwartier in een uur. Ze zat vol fantasie en vertelde het ene verhaal na het andere. Ook als we haar ergens mee naartoe namen, sprak ze iedereen aan. Heel gezellig, maar soms trapte ik toch op de rem door haar eraan te herinneren dat niet iedereen vanzelfsprekend met háár wilde praten. ‘Maar ik wel met iedereen,’ antwoordde ze dan gevat.
Een heerlijk kind. Theatraal ook.

De film Frozen was nog maar net uit, toen ze hem woord voor woord en gebaar na gebaar mee kon spelen. Alles was groots en werd vol drama vertolkt. Hetzelfde gold voor alle liedjes en dansjes van K3. Ik geloof dat ze toen amper twee jaar oud was. Keken we ergens naar een optreden, dan deed die kleine meid spontaan mee. Dan was ze helemaal in haar element. En later als ze groot was, dan zou ze de directrice van de Efteling worden.
Op school was ze geliefd. Lynn was heel sociaal en als een vlinder fladderde ze met iedereen mee. Onderscheid maakte ze daarbij niet. Een intelligent meisje, dat als een spons alles in zich opnam. En wat was ze humoristisch. Ad rem en vrij grof, maar ik kon er erg om lachen. Later werd het kijken van cabaretprogramma’s echt ons dingetje. We hebben samen zo veel lol gehad.”

Foute boel

“Het leven lachte haar toe. Tot ze in 2017, toen vijf jaar oud, opeens hoge koorts kreeg. Ze was futloos, zag pips en zweette erg. Toen ik toch maar de huisarts inschakelde, werd ze al snel doorverwezen naar het ziekenhuis. Op vrijdagavond nog wel. Om half zes hebben we ons daar gemeld. Het bloed dat bij Lynn werd afgenomen voor onderzoek, was stroperig en bijna zwart.
Een paar uur later al moesten Danny en ik in een kamertje plaatsnemen tegenover de kinderarts en de verpleegkundige. Aan de serieuze gezichten zag ik meteen dat het foute boel was. Dat klopte: ‘Jullie dochtertje heeft acute lymfatische leukemie. Bloedkanker.’
Er volgden tekst en uitleg, maar ik onderbrak hen. Eerst wilde ik weten wat de prognose was: ‘Gaat ze dood?’ Het duizelde me, maar tegelijk was ik scherp. Waar waren we aan toe? Volgens de arts was de kanker goed te behandelen. Later hoorden we zelfs dat tegenwoordig 85 procent deze ziekte overleeft. Ze hadden gelijk. De chemo sloeg aan en twee jaar later kon Lynn deze ellendige periode achter zich laten. Nog niet wetend wat er jaren later weer op haar pad zou komen.

Deze keer moest Lynn zo snel mogelijk een stamceltransplantatie krijgen, voorafgegaan door chemotherapie. Er zijn heel wat tranen gelaten. Behalve dat we natuurlijk zelf verdrietig waren, deed het veel pijn om Lynn te zien worstelen met deze boodschap.
Het vooruitzicht dat ze lange periodes niet naar school zou kunnen en haar vriendjes en vriendinnetjes zou moeten missen, vond ze vreselijk. En dan haar haren! Ze baalde ervan dat ze weer kaal zou worden: ‘Mam, ik wil een pruik van mijn eigen haar.’ Dat vonden we een heel goed idee en zo zette de kapper de schaar in Lynns mooie, dikke, lange haren. Een emotioneel moment. Maar toen Lynn en haar broertje Luke (8) zowel papa als oom Rob, mijn broer, kaal mochten scheren, werd er flink gelachen.
Dat was Lynn ten voeten uit, ze wist zichzelf altijd te herpakken. Ze was een kanjer in omdenken: ‘Nu hoef ik die grote klitten ook niet meer uit mijn haar te kammen.’ Altijd gaf ze ergens een positieve draai aan. Daarmee wist ze zelfs ons steeds weer op te beuren. Ze was zó sterk.
Lynns afgeknipte haar werd opgestuurd om er een Toupim van te maken: een haarband, met daaraan je eigen haar bevestigd, zodat je het heel natuurlijk onder een muts, pet of hoedje kunt dragen. Je had die big smile van Lynn moeten zien toen het eindresultaat na een paar weken in een gouden envelop werd afgeleverd. Ze was er zelfs even stil van! Intussen was haar eigen korte coupe roze met lila geverfd. Als het dan ging uitvallen, waren het tenminste vrolijke plukjes die ronddwarrelden, zo had Lynn besloten.
Na de chemotherapie kwam de stamceltransplantatie. Haar broertje kwam als ideale donor uit de bus. Toch werd dat afgeraden. Luke was toen pas vijf jaar oud en het zou voor hem te ingrijpend zijn. Gelukkig werd vervolgens de juiste match al snel gevonden in gedoneerd navelstrengbloed, dat relatief veel stamcellen bevat. Als je ziet wat je op die manier voor een ander kunt betekenen, is het jammer dat navelstrengdonatie slechts mogelijk is bij bevallingen in Amsterdam, Delft en Bergen op Zoom. Ik ben de donor eeuwig dankbaar!
Door de stamceltransplantatie was Lynn erg gevoelig voor infecties. Daarom werd ze verpleegd in beschermende isolatie. Het was heel fijn dat ze toch kon meedoen aan de les, dankzij een robot in de klas. Die kon ze vanaf haar ziekbed via een app besturen. Maar wat keek ze ernaar uit om weer echt naar school te gaan. Om weer uitgedaagd te worden en samen te spelen.
De constante lockdown brak haar op. Steeds weer dezelfde gezichten. Dezelfde omgeving. Pas vijf maanden na de stamceltransplantatie, in november 2022, was haar weerstand voldoende op peil om weer de wijde wereld in te gaan. Dat zorgde voor totale ontlading bij Lynn. Het mondkapje ging de prullenbak in en madam ging helemaal los. Ze had nog iets minder energie, maar ging weer hele dagen naar school en elke week naar streetdance. Genieten van het gewone leven had nu zo veel meer betekenis gekregen.”

Lamgeslagen

“Half december volgde er nog een bloedcontrole. Een routine-onderzoek, geen stress. Tot diezelfde middag de telefoon ging en we de oncoloog aan de lijn kregen. Haar nieuwe immuunsysteem had niet alle kwade cellen opgeruimd. Het monster bij Lynn was in alle hevigheid terug. Het was te snel, te sterk en te agressief.
Lamgeslagen hoorden we het verhaal aan. Voor een nieuwe stamceltransplantatie was Lynn lichamelijk te zwak. Maar wat dan? Ze mocht een experimenteel medicijn gaan proberen. Bij andere patiënten was daarmee al goede resultaten geboekt. ‘Alleen als mijn haar dan niet uitvalt,’ zei Lynn.
Ze kon gerustgesteld worden. Helaas was na een aantal weken de conclusie dat het medicijn weinig tot niets deed voor Lynn. Ze was niet meer te genezen.

Haar weerstand holde achteruit en ze belandde met griep in het ziekenhuis. Waar ze haar eerst nog een paar maanden te leven gaven, werd nu ineens gesproken over weken. Nee, zelfs dagen. Mijn hart brak. Ik wilde dat ze die tijd thuis doorbracht. Zodat ze in haar eigen omgeving kon genieten. En sterven. Ze is met de ambulance naar huis gebracht en er werd thuiszorg geregeld. De palliatieve fase was een feit. Dat was niet te bevatten. Maar het was extra waardevol om nu samen met ons gezin thuis te zijn.
En toen? Toen knapte ze op!
Ze kreeg zelfs weer honger en praatjes. De thuiszorg vroeg of er nog iets op haar bucketlist stond.
En zo ging Lynns morfinepomp in een rugzak en zaten we twee dagen later in de Winter Efteling. Waar we ook een nacht logeerden in een hysterische suite in de hoogste toren. Lynn sprankelde. En wat werden we goed begeleid. Of beter gezegd: vertroeteld. Daar zijn heel wat mooie herinneringen gemaakt.
Praten over wat er te gebeuren stond, wilde Lynn niet. Ze kon er niets mee. Al lukte het me soms toch om wat informatie los te peuteren over wat ze bijvoorbeeld mooi zou vinden bij haar uitvaart. Verder was het prima, wij vonden dat zij deze laatste dagen de regie moest hebben, nu ze al zo veel controle kwijt was. Zo was afscheid nemen een dingetje. Wij hoefden maar afscheid te nemen van één persoon, Lynn van heel veel. Dus wilde ze dat beperken tot de opa’s en oma’s, ooms en tantes. Heel begrijpelijk, vonden we.”

Cadeau-weken

“Uiteindelijk hebben we nog twee weken samen met Lynn gehad. Twee cadeau-weken. Ik heb genoten én gejankt. ‘Moet je nu weer huilen, mama?’ vroeg Lynn dan, om vervolgens in de lach te schieten.
Ze werd steeds vermoeider en sliep meer. Maar als ze wakker was, was ze ook weer volop onze Lynn, onze kletsmajoor. De ochtend van 22 februari 2023 stuurde ik familie en vrienden nog een laatste update, waarin ik schreef dat Lynn een onrustige nacht had gehad, maar nu weer lekker sliep. Nog geen kwartier later is ze er zachtjes tussenuit gepiept. Zonder strijd, zonder gedoe heeft ze het leven losgelaten. Tien jaar is ze geworden. Mijn beste vriendin zei dat Lynn haar taak op aarde er misschien al op had zitten. Wie zal het zeggen? Ze heeft in ieder geval intens geleefd.
Ze werd thuis opgebaard, waar haar kist prachtig werd versierd door Luke en iedereen die daar zin in had. Voor haar uitvaart had Lynn maar één wens. Of beter gezegd:
ze wilde nog een grapje uithalen.
Aan het einde van de dienst moest de muziek Carnaval Festival van de Efteling spelen. Zodat niemand dat irritante deuntje meer uit z’n hoofd zou krijgen. Lol! Bovendien zouden ze dan voortaan aan Lynn denken als ze door de Efteling liepen. Een mooie gedachte. Daarmee was haar afscheid, compleet met haar geliefde kipfingers en broodjes kroket, in alles écht Lynn.”

Troost en gemis

“En toen werd het stil in huis. Geen kist. Geen Lynn. Geen zorgen.
De dynamiek van ons gezin moest opnieuw vorm krijgen. Een leven zonder ons meisje. Zonder onze zus. En toch is ze er elke dag nog bij.
In gedachten en in onze gesprekken. Bovendien spookt ze nog weleens gezellig rond. Zelfs tijdens dit video-interview liet ze even van zich horen, toen ik vertelde over haar lievelingskleur lila. Het scherm kleurde spontaan in die tint. Daar kan ik dan weer om lachen.
Vrede met haar dood hebben we niet en gaan we ook niet krijgen. Berusting wel. Nooit meer prikken, medicijnen of tranen van pijn of ongemak. Dat is een troost, al is het gemis groot. Niet te beschrijven hoe dat voelt. Het kan me zomaar overvallen. Toen het van de week sneeuwde, bedacht ik hoe gaaf Lynn dat altijd vond. En als ik haar klasgenoot nu naar de middelbare school zie fietsen, is dat heel confronterend. Tegelijk geeft Lynn me kracht. Als geen ander heeft zij ons laten zien hoe je kleine, mooie momenten kunt omarmen en hoe je positief kunt zijn. Ook als je het zwaar hebt. Daar doen we nu ons best voor, terwijl we ons lieve, grappige en slimme meisje de rest van ons leven met ons meenemen.”

Tekst: Elke Wolferink-van der Heyden
Foto: privébezit

Meer Mijn Geheim? Neem nu een digitaal abonnement of bekijk de Facebook-pagina.