Ans is alleenstaande moeder en heeft HIV

Tekst: Elke Wolferink-van der Heyden

2 juli 2025

Alle ouders vinden hun kinderen natuurlijk speciaal, maar soms valt er iets éxtra bijzonders te vertellen over je kind. Ans (48) ontdekte tijdens haar zwangerschap dat ze hiv-positief was. Gelukkig werd haar zoon Thabo (9) gezond geboren.

Net als Vriendin brengt ook Mijn Geheim de allermooiste persoonlijke verhalen, die we hier graag elke week met je willen delen.

Meer verhalen die raken? Abonneer je op Mijn Geheim!

‘‘Toen die avond de telefoon ging, was de verloskundige wel de laatste die ik verwachtte. Of ik meteen langs wilde komen, want ze had me iets belangrijks te vertellen. Natuurlijk schrok ik. Zou er toch iets mis zijn met de baby in mijn buik? Daar aangekomen viel de verloskundige meteen met de deur in huis: ‘Uit bloedonderzoek is gebleken dat je hiv-positief bent.’ Ik had er rekening mee gehouden dat er iets ernstigs aan de hand was, anders laten ze je niet op stel en sprong in de avond nog komen. Maar hiv? Ik wist niet wat ik hoorde.
Dit stond in schril contrast met de blijdschap die ik eerder die dag had gevoeld bij de echo. Toen had dezelfde verloskundige me verteld dat de baby – een jongetje – goed groeide en er gezond uitzag. Het was ongelooflijk mooi om te zien. Onwerkelijk ook, zo’n klein wezentje dat in je groeit. Ik was op slag verliefd en zielsgelukkig! En dat terwijl ik nooit een kinderwens had gehad. Ik wilde reizen en de wereld zien. Mensen ontmoeten. Toen ik na Frankrijk en Suriname neerstreek in Zuid-Afrika werd ik verliefd én… ongepland zwanger. Even spookte de vraag door mijn hoofd of het wel reëel was om het kindje te houden. Ik was inmiddels al veertig en had zo’n ander en vrij leven. Of was dit juist een teken dat ik me maar eens moest settelen? Toen werd me duidelijk welke afslag ik zou nemen en ook welke naam ik het kindje zou geven: Thabo. Zo heette de opvolger van Nelson Mandela. Een mooie naam, die letterlijk ‘met vreugde’ betekent. Want dit kindje zou me gelukkig maken! Daar was ik van overtuigd. De vader wilde er helaas niets van weten. Daarmee kwam er een punt achter deze liefde te staan.
Ik besloot terug naar Nederland te gaan, waar ik mijn kind een betere toekomst kon geven. Ik zou moeder worden en parttime gaan werken als fotograaf. Althans, dat was het plan. Maar nu stond mijn hele leven op zijn kop. Welke gevolgen had mijn ziekte en wat betekende het voor mijn zwangerschap? Voor de baby?”

Nachtmerrie

“In het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam werd ik goed begeleid door het team dat gespecialiseerd is in hiv. Die periode stond bol van ziekenhuisbezoeken: bloedonderzoeken, gesprekken, medicaties uitproberen, het onder controle krijgen van de bijwerkingen en heel veel informatie. Het duizelde me. Terwijl ik zelf de hoofdpersoon van deze nachtmerrie was, voelde ik een gigantische afstand tussen hiv en mij. Dat was zo’n vreemde gewaarwording. In gesprekken zag ik monden bewegen, maar het geluid ging langs me heen, als in een roes.
Het human immunodeficiency virus, kortweg hiv, breekt stap voor stap je afweersysteem af. Infecties die je lichaam zonder hiv makkelijk opruimt, kunnen dan keihard toeslaan. Zo wordt je natuurlijke beschermlaag steeds verder beschadigd. Als dit niet wordt behandeld, veroorzaakt het virus aids. Dan is je lichaam zo verzwakt dat het je niet meer kan beschermen. Dus moest ik direct starten met anti-retrovirale therapie: een combinatie van verschillende medicijnen, die samenwerken om het virus te onderdrukken en de voortgang van de ziekte te vertragen. Het was een hele opluchting om te horen dat het kindje nu veilig was. Tot de bevalling, want dan kan de baby in contact komen met het bloed en andere lichaamsvloeistoffen die het virus bevatten.

Thabo

Thabo werd op 30 december 2015 geboren. Gelukkig was mijn tweelingzus, mijn steun en toeverlaat, er ook bij om me te steunen. Vol trots en intens gelukkig hield ik een prachtig jongetje in mijn armen. Roze, met een iets breder neusje en op zijn bolletje zwarte haren. En dan die ogen, zó mooi! Het was een overweldigend gevoel van liefde, dat veel dieper gaat dan houden van. Nadat ik hem had bewonderd, werd hij meegenomen voor een hiv-onderzoek.

Thabo werd negatief getest. Toch kreeg hij de eerste maand tweemaal daags antibiotica toegediend. Dat is het protocol om eventuele risico’s op overdracht te verminderen. Ik wilde die per se zelf aan hem geven. Waarbij ik me elke keer bij hem verontschuldigde voor de rotzooi die hij in zijn kleine lijfje kreeg. Maar het moest. Dit was mijn, óns leven met hiv. Daar moesten we aan wennen en dat moest ‘gewoon’ gaan worden. Eenmaal twee maanden oud, werd hij weer getest en kon met bijna honderd procent zekerheid worden vastgesteld dat mijn zoon niet besmet was met hiv. Zó fijn! Officieel gaan die controles door tot en met het eerste levensjaar. Toch laat ik Thabo nog altijd jaarlijks testen. Daar voelen we ons goed bij.

Thabo was en is een heel vrolijk ventje. Mondig en heerlijk eigenwijs. En niet te vergeten: nieuwsgierig en avontuurlijk. Hij was pas drie toen hij op zijn driewieler zelf op pad ging. Anderhalf uur ben ik hem kwijt geweest. Wat een stress, maar natuurlijk was hij zich van geen kwaad bewust. Hij doet lekker zijn eigen ding. Zo liep hij als peuter ineens te stralen in een tutu-rokje. Zo ontdekte hij ook zijn liefde voor make-up. Ik vind dat prima. Wie ben ik als ouder om hem te belemmeren in zijn zoektocht naar wie hij is? Laat hem maar lekker puur en kind zijn. En zijn eigen identiteit vormen.

Thabo draagt kleurrijke kleding omdat hij dat mooi vindt. Hij weet dat anderen dat raar kunnen vinden. Daar hebben we het over gehad. Dat is dan de keuze die hij maakt. Des te sterker dat hij geen meeloper is. Hij heeft zijn eigen smaak. ‘Ik vind het veel erger om gepest te worden om mijn huidskleur, mama,’ zei hij een keer. ‘Want dáár kan ik namelijk niks aan doen.’ Ja, dat raakt me. Toen hij vier was, had hij zichzelf wit geschminkt, omdat hij net als alle anderen in ons dorpje wilde zijn en niet gepest wilde worden. Er kwam een leeuw in me los, waarvan ik niet wist dat die in me zat.

Oergevoel

Een oergevoel om mijn kind te beschermen. Terwijl dat niet altijd kan. Weet ik. Maar ik kan er wel voor hem zijn als hij me nodig heeft.
Helaas zijn rassenhaat en discriminatie van alle tijden. Dat werd weer benadrukt toen we afgelopen jaar samen in Berlijn waren. Thabo is erg geïnteresseerd in andere landen. In cultuur en politiek. Dit reisje was wel aan hem besteed. Het concentratiekamp Sachsenhausen maakte veel indruk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden daar mensen gevangengezet die in de ogen van de nazi’s ongewenst waren, die niet in ‘het plaatje’ pasten. Wat is het nut om elkaar op die manier te beoordelen? In een wereld waar mensen steeds meer met zichzelf bezig zijn, is mijn boodschap dat we lief moeten zijn voor elkaar. Wellicht ben ik te idealistisch, maar toch vind ik het heel belangrijk om die boodschap aan Thabo mee te geven.”

Tranen

“Of hij een vader mist? Dat geloof ik niet. Hij heeft een tijdje telefonisch contact met hem gehad om toch een band op te bouwen, maar Thabo’s vader gaf daar weinig gehoor aan.
Ik heb overigens nooit kwaad over hem gesproken. Thabo mag zelf zijn conclusie trekken. Pas zei hij dat hij niet eens meer teleurgesteld is, als zijn vader niet belt. Dus is het goed zo. En volgens hem ben ik zijn mama én papa. Een mooie opsteker, al weet ik ook wel dat ik niet de perfecte moeder ben. Hoe hard ik ook mijn best doe, ik maak soms ook fouten en ben ook weleens verdrietig. Of boos. Onder de douche laat ik mijn tranen de vrije loop en spoel ik alle negativiteit het putje in. Een tip die ik eens kreeg. Ik ben niet zweverig, maar moet toegeven dat het echt troostend werkt. Bovendien kan het alleenstaande moederschap soms best zwaar zijn. Gelukkig heb ik mijn tweelingzus die me steunt.
En mijn moeder, met wie ik close ben, is een lieve en trotse oma voor Thabo. Maar het blijft pittig, ook in financieel opzicht. Vanwege mijn gezondheid werd ik 100% afgekeurd. Een klap in mijn gezicht. We moeten rondkomen van weinig, maar ik zorg ervoor dat Thabo niets tekortkomt. Ik bezuinig niet op een fatsoenlijke jas en kleren, nieuwe schoenen, een goede fiets en gezond eten. Dan ga ik zelf maar niet naar de kapper.

Verstandige keuzes

We moeten verstandige keuzes maken en dat weet Thabo. Hij doet soms wat boodschapjes voor me en krijgt dan geld mee om bijvoorbeeld chips te kopen. Hij ziet het verschil in prijs tussen de merken waaruit hij mag kiezen. Wat de slimste keuze is, laat ik hem zelf ontdekken. Zo wil hij ook dolgraag een hond. Dat zou betekenen dat er bijvoorbeeld geen nieuwe fiets komt. Of dat we geen leuke, korte reisjes meer kunnen maken. Daar praten we dan over. Het gebrek aan een man in mijn leven kent ook voordelen. Zo is er bij ons nooit gedoe tussen de partners.
Thabo kent mijn situatie: hij weet dat ik hiv-positief ben. Er zijn mensen die het gek vinden dat ik daar open over ben, maar kinderen begrijpen meer dan je denkt. Vaak meer dan menig volwassene.
Als je kanker hebt of MS vertel je dat toch ook? Alleen zo kun je begrip krijgen als het een dagje minder gaat. Dat kan ik niet voor hem verstoppen. Ondanks alle medicatie om de hiv-cellen ‘in slaap te houden’, is het helaas niet altijd stabiel, waardoor ik aan gezondheid inlever. Zo kreeg ik gordelroos, die ook op mijn ogen sloeg. Nu blijkt dat ik daardoor serosa (een ophoping van vocht achter het netvlies, red.) heb gekregen en mijn zicht minder gefocust en waziger wordt. Lezen gaat al moeilijk, laat staan fotograferen. En ik heb ophopingen van eiwit in mijn hersenen, waardoor mijn geheugen slechter wordt. Verder kamp ik met een enorm gebrek aan energie en worden mijn spieren en gewrichten stijver. Ik voel me een 85-jarige als ik me beweeg. En door een ontsteking moesten jaren geleden al mijn tanden getrokken worden en kreeg ik een prothese.
Ik vind het moeilijk om over mijn klachten te praten. Dan krijg ik heimwee naar de Ans die ik ooit was. Beter kijk ik naar wat er nog wel is en wat ik nog wel kan. Elke dag een stukje van het huis poetsen en er zijn voor Thabo. Heel eerlijk: zonder kind was ik gestopt met de medicatie, want dan is het een heel eenzaam leven. Dan had het voor mij niet meer gehoeven. Met Thabo heeft mijn leven nog kleur. Met hem geniet ik. En voor hem blijf ik strijdvaardig. Ik wil hem achttien zien worden en ben razend benieuwd hoe hij zich gaat ontplooien.”

Stigma

“Weet je hoe het is om overal te worden afgewezen? Bij de tandarts, de verzekering of gewoon door mensen die met een grote boog om je heen lopen? Ik had eens een date, waarbij ik uiteraard eerlijk vertelde over mijn hiv. Ken je zo’n stripfiguur die zo hard wegrent dat er een stofwolk achteraan getekend wordt? Zo zag ik mijn date toen vertrekken.
Er kleeft een groot stigma aan hiv. Als je hoort dat je ernstig ziek bent of iets aan je hart krijgt, ontvang je bloemen als steun. Als je hiv hebt, krijg je een schop onder je kont. Voor mij geen uitgestoken helpende hand. Alleen wijzende vingers: ‘Dat krijg je ervan als je met een Afrikaan intiem bent.’ Geloof me, die stigma’s zijn vele malen erger dan de ziekte.
Ik heb eigenlijk niet eens de kracht om er nog boos om te worden.
De eens zo zelfverzekerde wereldreizigster is veranderd in een onzekere vrouw, die zich het liefst schuilhoudt. Ik heb amper vrienden en al doet dat pijn, ik ben er nu wel aan gewend, maar ik vind het vooral erg voor Thabo. We hoeven geen medelijden, maar we willen ook niet buiten de maatschappij geplaatst worden. Ik ben niet de enige die hiermee kampt: in Nederland leven ruim25.000 mensen met hiv. Naar schatting zijn er nog eens 1800 die niet eens weten dat ze het hebben.”

Noodplan

“Mijn toekomst is één grote warboel. Voor de toekomst van Thabo is mijn tweelingzus het ‘noodplan’, mocht ik uitvallen. Ik leef zo gezond mogelijk, maar mijn ziekte laat zich niet plannen. Bovendien weet niemand wat morgen brengt. Ik heb geleerd veel bewuster te leven. Nu! Nu ik nog bijna alles kan.
Ik ben heel dankbaar dat Thabo in mijn leven is gekomen. Dat ik hem ken en hij mijn zoon mag zijn. Dat ik hem zie opgroeien. Het is bijzonder om mezelf in hem terug te zien, terwijl hij tegelijk ook zijn eigen pad loopt. Hij is erg creatief en droomt onder andere van een carrière in de mode. Thomas Beauty, een make-upartiest, is zijn inspirator. Ook praat hij over werken als fotograaf en cameraman. Uiteraard in het buitenland. Hij vindt het leuk om andere talen te leren en spreekt elke dag een vriendje uit Portugal. Hij is ook muzikaal – dat heeft hij niet van mij – en heeft een leuke zangstem. Dat kan nog weleens wat worden. En cello-les lijkt hem wel wat. Geen idee waarom juist dat instrument.
Voorlopig zit hij bij scouting op zijn plekt. Hij is dol op de natuur. Het geeft hem rust. Dat delen we. Daarom gaan we ook graag op pad. Als we kamperen bij de boer maakt hij meteen vriendjes. Gespannen zitten ze dan bij het kippenhok te wachten tot er een ei wordt gelegd. Heerlijk simpel vertier. We maken boswandelingen en kunnen elkaar eindeloos fantasieverhalen vertellen. Kamperen in onze tuin is ook een topper! Dan doen we alsof we in het buitenland zitten. We maken  volop herinneringen. Er liggen al speciale foto’s en een hele verzameling souvenirtjes in een kastje in de kamer. ‘Mama, dat kastje neem ik altijd met me mee, hoor!’
Ik hoop dat Thabo, waarheen hij ook gaat, zijn hart blijft volgen. Ik ging rechten studeren, want iets creatiefs moest ik maar in mijn vrije tijd doen, vonden mijn ouders. Later heb ik de fotovakschool gedaan, die ik zelf kon betalen door heel veel te werken. Geef niet op, als je iets echt graag wilt. Met vallen en opstaan zul je het bereiken, dat leer ik Thabo. Kies voor jezelf. Alleen jíj bent verantwoordelijk voor je eigen toekomst. Een toekomst waar ik heel graag en nog heel lang deel van wil uitmaken. Lieve Thabo, ik gun je letterlijk de wereld.”

Foto: Joelle Beffers

Meer Mijn Geheim? Neem nu een digitaal abonnement of bekijk de Facebook-pagina.

Geraakt door dit verhaal? Word abonnee van Mijn Geheim en ontvang nog meer échte verhalen in je brievenbus!