Dit zou iedere vrouw moeten weten over kanker 

9 dingen die iedere vrouw zou moeten weten over kanker 

Een wereld zonder kanker bestaat helaas (nog) niet. Maar weten waar je op moet letten, kan soms het verschil maken tussen ‘geneeslijk’ en ‘ongeneeslijk’. 

1. Overgewicht is een belangrijke risicofactor bij verschillende soorten kanker

Uit meerdere onderzoeken, waaronder een studie van Cancer Research UK, blijkt dat overgewicht een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van verschillende soorten kanker: alvleesklierkanker, baarmoederkanker, borstkanker (bij vrouwen na de menopauze), darmkanker, eierstokkanker, galblaaskanker, leverkanker, nierkanker, schildklier-, maagen slokdarmkanker. Vetcellen geven bijvoorbeeld hormonen als oestrogeen af, wat de kans op borstkanker vergroot. Let dus op je BMI en zorg dat je tailleomvang onder de 80 cm blijft.

2. Dit zijn de meest voorkomende vormen van kanker bij vrouwen

1. borstkanker (26,6%) 
2. huidkanker (18,5%) 
3. darmkanker (11,2%) 
4. longkanker (10,9%) 
5. lymfeklierkanker en leukemie (7,2%) 
6. baarmoederkanker (5,2%)
 7. eierstokkanker (2,6%) 
8. alvleesklierkanker (2,1%) 
9. hoofd- en halskanker (1,9%) 
10. nierkanker (1,7%) 
Bron: Nederlandse Kanker Registratie NKR, IKNL

3. Let op met PDSachtige klachten (zeker na je 50ste)

Bij klachten als een opgeblazen gevoel, misselijkheid, snel vol zitten, verstopping en buikpijn denk je misschien aan het Prikkelbare Darm Syndroom. Maar zeker als er ook vermoeidheid en gewichtsverlies bij komen kijken en de klachten zich pas ontwikkelen na je 50ste, is het verstandig naar de huisarts te gaan. Het zouden dan namelijk ook symptomen kunnen zijn van eierstokkanker. Deze vorm van kanker komt weliswaar niet zo vaak voor, maar wordt toch de silent killer genoemd, omdat hij meestal pas laat wordt ontdekt, waardoor het overlijdensrisico stijgt. Dus: PDS-achtige klachten? Altijd even laten checken als ze niet vanzelf overgaan (het zou ook darmkanker kunnen zijn). 

4. Met een uitstrijkje kan een voorstadium van baarmoeder- halskanker worden opgespoord

In de baarmoederhals zit een overgangsgebied, waar twee soorten cellen in elkaar overgaan. Dit gebied is extra gevoelig voor een infectie met het HPV-virus (Humaan Papilloma Virus), waarna zich baarmoederhalskanker kan ontwikkelen. Deze vorm van kanker komt het meest voor bij vrouwen tussen de 30 en 45 jaar, en het ontstaan ervan kan wel 15 jaar duren. Met behulp van een uitstrijkje kan een eventueel voorstadium worden opgespoord, zodat de ziekte geen kans krijgt. Meedoen met het bevolkingsonderzoek is dus altijd zinvol, ook al heb je geen klachten. 

5. Baarmoederkanker is iets anders dan baarmoeder- halskanker

Terwijl baarmoederhalskanker vooral voorkomt bij jongere vrouwen, is 90% van alle vrouwen met baarmoederkanker ouder dan 55 jaar. Per jaar krijgen ongeveer 2000 vrouwen in Nederland deze ziekte. Symptomen zijn bloedverlies na de overgang of tussen menstruaties in, plasklachten of bloedverlies bij het plassen, vermoeidheid en gewichtsverlies. Even opletten dus, wanneer je dit soort klachten krijgt, zeker na je 55ste.

6. Schaam je niet bij vaginale klachten

Zo’n 500 vrouwen krijgen er per jaar mee te maken: kanker aan de schaamlippen of vulva. De meeste van deze vrouwen zijn ouder dan 70 jaar, maar de ziekte kan ook bij jongere vrouwen voorkomen. Omdat symptomen als jeuk, irritatie en afscheiding van alles kunnen zijn en vrouwen zich vaak schamen om met dergelijke klachten naar de dokter te gaan, wordt deze ziekte meestal niet snel ontdekt. Voelt je vagina anders dan anders? Breng dan tóch even een bezoekje aan de huisarts.

7. Zelfonderzoek met een spiegeltje

Net zoals je regelmatig je borsten zou moeten onderzoeken, zou je eigenlijk ook je vagina regelmatig met behulp van een spiegeltje moeten checken op veranderingen, zegt Olijf, het netwerk voor vrouwen met gynaecologische kanker. Toegegeven, dat kan in het begin wat onwennig aanvoelen, maar zo leer je wel uit welke onderdelen je vagina bestaat en ben je er op tijd bij wanneer er iets verandert. 

8. Check je familie

Komt er in jouw familie vaker dan gemiddeld borstkanker, eierstokkanker of darmkanker voor? Dan zou er sprake kunnen zijn van een familiaire of erfelijke aanleg. Breng in kaart om welke familieleden het precies gaat en overleg met je huisarts of nader onderzoek nodig is.

9. In Nederland sterven vrouwen vaker aan kanker dan in andere West-Europese landen

Een publicatie in het European Journal of Cancer laat zien dat vrouwen in Nederland vaker dan in andere Europese landen sterven aan kanker, en dan met name aan longkanker, darmkanker en borstkanker. Deze kankersoorten komen bij Nederlandse vrouwen vaker voor. Volgens deskundigen kan dat samenhangen met de emancipatiegolf in de jaren zeventig, waarbij vrouwen vaker gingen roken (meer kans op longkanker) en aan het feit dat vrouwen steeds later kinderen krijgen (meer kans op borstkanker). Betere preventiemaatregelen moeten deze aantallen terugdringen. Zelf kun je alvast beginnen door je leefstijl aan te passen: niet roken, weinig alcohol drinken, gezond eten en dagelijks bewegen en je huid tegen te veel zon beschermen. 

Lees ook: zo herken je borstkanker: “Alleen voelen is niet genoeg”