De dertigjarige zoon van Marije wil het huis niet uit

Jurgen (30), de zoon van Marije (52), weigert al jaren om op zichzelf te gaan wonen. Hij vindt het wel makkelijk dat zijn moeder nog voor hem zorgt en dat baart haar ernstige zorgen. Nu heeft Marije samen met haar man besloten dat hij na de zomer het huis uit moet.

Marije: “Ik heb altijd gedacht dat Jurgen op kamers zou gaan wonen als hij met zijn studie zou beginnen, net als mijn twee meiden. De jongste, Kim (25), woont al vier jaar op zichzelf en de middelste, Astrid (28), woont nu twee jaar samen met haar vriend en woonde daarvoor ook al vijf jaar op kamers. Maar Jurgen maakt op geen enkele wijze aanstalten om te vertrekken. En dat vind ik onbegrijpelijk. Toen Jurgen op zijn zeventiende klaar was met de middelbare school, begon hij een studie Facilitair management. Omdat de opleiding in de buurt was, vond hij het onzin om op kamers te gaan. Mijn man Rob (56) en ik waren het met hem eens. Bovendien had ik er ergens ook wel moeite mee om hem te laten gaan. Het is toch je eerste kind. Na twee jaar bleek hij de studie niet leuk te vinden en is hij overgestapt op de richting Marketing & communicatie. Ook deze studie was dicht bij huis, dus het thema ‘uit huis gaan’ is niet ter sprake gekomen. En dat gaf ook niet, wij waren allang blij dat hij deze opleiding wel erg leuk vond, ook al was het pittig.”

Leuke relatie

“Op zijn 21e kreeg Jurgen een relatie met Jennifer, een pabostudente, een leuke en serieuze meid. Ze stimuleerde hem erg met leren en ik heb altijd gevonden dat ze een goede relatie hadden. Ik was erg aan Jennifer gehecht. Ik vond het dan ook verschrikkelijk toen het plotseling uit was tussen die twee. Jurgen heeft eigenlijk nooit verteld waarom het nou is stukgelopen. Sinds de breuk met Jennifer was er geen land met hem te bezeilen. Hij ging ’s ochtends zonder een woord te zeggen de deur uit, gooide ’s middags zijn tas neer en ging dan weer stilletjes naar zijn kamer. Meestal zat hij uren te gamen. Soms tot diep in de nacht. Zijn enige uitstapjes maakte hij in het weekend: dan ging hij overdag naar de sportschool en ’s avonds op stap met vrienden. Meer dan dat deed Jurgen niet. Ik begon me zorgen te maken, het leek erop alsof al zijn passie en enthousiasme waren gedoofd. Het licht was uit zijn ogen. Als ik een gesprek met hem probeerde aan te knopen, in de hoop dat hij mij in vertrouwen zou nemen, dan zei hij dat ik niet zo nieuwsgierig moest zijn. Dat kwetste enorm, vooral omdat we altijd een goede band hebben gehad.

Nieuwe opleiding

“Op zijn 24e was Jurgen klaar met zijn studie. Rob en ik dachten dat hij werk zou gaan zoeken. Het leek ons vanzelfsprekend dat hij dan ook op zichzelf ging wonen. Maar Jurgen bleek helemaal niet van plan te zijn om een baan te zoeken. Hij had tijdens zijn opleiding wel stage gelopen, en te horen aan zijn gemopper, beviel het maar niets. Hij wilde een nieuwe opleiding gaan doen, deze keer de studie Milieu & Ruimtelijke ordening. Rob en ik waren verbaasd over die keuze, maar mijn man heeft studeren altijd gestimuleerd bij al onze kinderen en hij vond dat hij Jurgen opnieuw moest steunen in zijn keuze. We zijn gaan kijken naar verschillende scholen, ergens ook wel in de hoop dat Jurgen ervoor zou kiezen om in een andere stad te gaan studeren. Maar nee, wederom koos Jurgen voor een opleiding in de buurt en van verhuizen was weer geen sprake. Hij wist in alle toonaarden uit te leggen dat deze school echt het beste bij hem paste. Rob en ik legden ons erbij neer. Astrid was in de tussentijd op kamers gaan wonen met een stel vriendinnen. Ze was net klaar met haar bachelors en wilde verder studeren in Maastricht, zo’n twee uur rijden van waar we wonen. De ouders van haar beste vriendin hadden een groot appartement gekocht, waar ze samen met vier meiden zou gaan wonen. Astrid heeft er niet veel poespas van gemaakt, dat uit huis gaan. Voordat ik het doorhad, was ze vertrokken. Heel onverwachts kwam Kim een paar maanden later ook met de aankondiging dat ze op zichzelf wilde gaan wonen. Ze had een kamer aangeboden gekregen en was van plan binnen een maand te verhuizen. Op een avond tijdens het avondeten zei Kim: ‘Hé Jur, en wanneer ga jij nou eindelijk eens op jezelf?’ Ze keek hem uitdagend aan en alle blikken waren op Jurgen gericht. Jurgen antwoordde heel nonchalant: ‘Hoezo? Ik vind het wel prima zo.’ Hij pakte zijn bord en verdween naar zijn kamer, zonder verder commentaar.”

Lees ook: Marije houdt meer van haar dochter dan van haar zoon

Zorgen

“Dat was de eerste keer dat ik me echt zorgen begon te maken over de houding van Jurgen. Wat als hij nou niet van plan was voor zichzelf te gaan zorgen? Had hij het idee van een relatie opgegeven? Samenwonen? Trouwen? Hoe zag hij zijn toekomst? Hoe meer ik erover nadacht, hoe meer ik het gevoel had dat Jurgen in zijn puberteit was blijven hangen. Hij interesseerde zich voor niets anders dan zijn computer en uitgaan. Over meisjes hadden we hem sinds Jennifer niet gehoord. Misschien dat hij wel meiden tegenkwam met het uitgaan. Of misschien had Jur wel een vriendin en vertelde hij het gewoon niet. Ik wist het allemaal niet meer. Ik werd bang voor het scenario dat ik weleens op televisie had gezien. De eeuwige vrijgezel die op z’n vijftigste nog steeds bij zijn ouders woont, geen carrière en geen sociaal leven heeft. Dat kon Jurgen toch niet gebeuren? Ik probeerde een gesprek met Rob aan te gaan, maar dat liep nergens op uit. Hij vond dat ik mij een beetje aanstelde. ‘Wees blij dat je zoon nog thuis is. Veel ouders zien hun kinderen bijna niet meer als ze eenmaal uit huis gaan. Dat is toch ook niet fijn? Bovendien is Astrid er niet meer. Kim is binnenkort ook weg, dan is het toch gezellig dat Jurgen er nog is? Anders is het huis in één klap zo leeg. Jurgen komt echt wel goed terecht’. En daarmee was het gesprek ten einde. Ik probeerde de zorgen van me af te zetten en ik dook weer in het dagelijkse leven van mijn werk en het huishouden. Jurgen ging verder met gamen, uitgaan en studeren. In het huishouden deed hij weinig tot niets. Af en toe vroeg ik hem om een boodschap voor me te doen of de wasmand voor me naar boven te dragen, en dat deed hij dan mokkend. Soms kookte hij wat voor zichzelf en liet dan een vuil aanrecht achter. Het kwam gewoon niet in hem op om op te ruimen of schoon te maken. Ik deed het namelijk wel. Het begon me steeds zwaarder te vallen.”

Agressief

“Drie jaar geleden werd Rob plots aan een acute hernia geopereerd. Het was een grote schok voor iedereen. Het schijnt dat Rob best lang met veel pijn in zijn onderrug heeft gelopen zonder daar ook maar iets van te zeggen. Daardoor is hij veel te lang doorgelopen met die hernia en is er een zenuw beschadigd. Typisch Rob, denk ik achteraf. Ik heb hem wel eens horen zuchten en steunen, maar goed, ik dacht: dat hoort bij het ouder worden. Het bleek dus veel erger te zijn dan ik ooit had kunnen verwachten. Hij moest vanaf nu voorzichtig zijn met zijn rug. Daardoor deed ik steeds vaker een beroep op de hulp van Jurgen, soms hielp hij zonder tegenspraak, soms reageerde hij agressief en zei hij dat ik hem met rust moet laten. Dan sloeg hij vervolgens met de deuren. Er was geen peil op hem te trekken en af en toe wist ik niet wat ik moest denken. Ik had geen contact meer met hem. Als ik contact zocht, leverde het vaak alleen onrust en frustratie op. En aan Rob had ik eigenlijk weinig. Het is een lieve schat, maar hij laat veel op z’n beloop en bemoeit zich liever met de praktische kant van het leven. Als Jurgen agressief gedrag vertoonde, probeerde Rob het een beetje te sussen. Zo is hij gewoon. Hij houdt niet van confrontaties. Sinds de breuk met Jennifer stond Jurgen nergens meer voor open. Het is misschien raar dat ik altijd degene ben geweest met wie Jurgen zijn lief en leed deelde, maar sinds de breuk met Jennifer was dat helemaal weg. Ik bleef zijn was doen, z’n shirts strijken en zijn eten koken en ik praatte zijn gedrag voor mezelf goed door mezelf wijs te maken dat hij nog steeds niet over Jennifer heen was.”

Pubergedrag

“Er gingen nog eens twee jaar voorbij. Jurgen was klaar met zijn nieuwe opleiding en kon blijven werken op zijn stageplek. Die overgang van studie naar werk ging bijna ongemerkt. Omdat Jur er toch al maanden stage had gelopen, veranderde er in feite niets. Op een bepaald moment begon het toch weer te knagen dat Jurgen nog steeds thuis woonde. Ik zag de meiden als volwassenen in het leven staan. Kim ging helemaal op in haar eigen leven en haar studie. En Astrid deed het prima. Ze woonde net samen met haar vriend Vincent, een heel leuke en spontane jongen. Als ik Jurgen met Vincent vergeleek, die maar een jaartje ouder was, zag ik een wereld van verschil. Jurgen leek nog steeds op een puber en hij was al bijna dertig. Ik besloot met Vincent en Astrid te praten. Misschien dat zij wat invloed op Jurgen konden uitoefenen, zonder dat hij het als een confrontatie zou zien. Astrid en Vincent vonden het ook raar dat Jurgen nog thuis woonde. En dat hij zichzelf in de weg zat daardoor. We besloten dat Vincent en Astrid Jurgen zouden uitnodigen voor een weekendje, om dan zo ongedwongen mogelijk met hem te gaan praten. Misschien dat zij erachter konden komen wat zijn plannen voor de toekomst waren. Of hij die überhaupt wel had. Het weekendje logeren heeft uiteindelijk niet zoveel opgeleverd. Het ‘verslag’ dat ik van Astrid en Vincent kreeg, was: ‘Hij is een laatbloeier en ergens is hij een beetje laks.’ Bovendien scheen Jurgen te hebben gezegd dat hij pas uit huis gaat als hij gaat trouwen. Voor die tijd zag hij het nut er niet van in. En aangezien er geen meisje aan de horizon te bekennen is, leek het een loze uitspraak.”

Lees ook: ‘Zonder onze kinderen waren wij allang gescheiden’

Gesprek met Rob

“Ik werd er moedeloos van, en tegelijkertijd boos. Zo kon het echt niet verder. Ik heb er nachtenlang wakker van gelegen hoe ik het Rob moest brengen dat Jurgen uit huis moest, voor zijn eigen bestwil. Bovendien wilde ik niet meer voor een volwassen ‘kind’ zorgen, zijn rotzooi opruimen, koken, zijn kleren strijken… Jurgen doet alsof hij in een hotel woont, hij loopt in en uit wanneer het hem uitkomt en is van alle gemakken voorzien. Rob en ik doen ons best voor hem, hij niet voor ons. Daar komt het op neer. Hij moet op eigen benen leren staan. Bovendien hebben Rob en ik ook niet het eeuwige leven en zal hij vroeg of laat echt eens voor zichzelf moeten zorgen. Tijdens het gesprek met Rob ben ik in huilen uitgebarsten. Al mijn angsten en frustraties heb ik bij Rob neergelegd. Ik schetste mijn nachtmerrie van de vijftigjarige nietsnut die nog steeds bij zijn ouders woonde. Rob liet alles maar over zich heen komen. Toen ik was uitgeraasd, sloeg hij een arm om me heen en zei: ‘Je hebt gelijk schat, we hebben het veel te ver laten komen. Het spijt me.’ En daarmee was de zaak tussen Rob en mij geklaard. Nu moesten we nog met Jurgen gaan praten. De dertigste verjaardag van Jurgen is over een paar weken. En dan krijgt hij zijn ultimatum geserveerd, natuurlijk samen met een taart. We willen het wel leuk houden. Rob en ik hebben veel gesproken de afgelopen tijd. En we zijn het erover eens dat Jurgen ergens heel ongelukkig is. Het lijkt wel alsof hij zichzelf in de weg zit. Hij vindt niets leuk, neemt nooit initiatief om iets te doen. Jurgen is vreselijk passief. Hij kan uren in z’n eentje op z’n kamer zitten gamen. Dat is toch niet gezond? Het lijkt alsof hij nergens meer om geeft. En die agressieve uitbarstingen zijn natuurlijk een teken van frustratie.”

Ultimatum

“Rob en ik vinden het erg dat Jurgen zijn zorgen niet met ons kan delen. We hebben erover nagedacht om professionele hulp in te schakelen, maar we weten dat Jurgen daar niet voor openstaat. Dus hebben we bedacht hem op een positieve manier een zetje in de juiste richting te geven met een ultimatum. Als verjaardagscadeau mag Jurgen iets uitzoeken voor zijn nieuwe stek en we willen best meehelpen zoeken naar een woonruimte. Astrid en Kim zijn een heel leuk boekje aan het maken met grappige en nuttige huishoudtips voor Jurgen over wassen, koken en alles wat er nog meer bij het huishouden komt kijken. Ik hoop dat hij daar de humor van zal inzien. Maar het allerbelangrijkste is dat hij zin krijgt om zijn eigen leven vorm te geven, dat hij zijn enthousiasme voor het leven weer terugkrijgt. En wie weet loopt hij ergens een leuke meid tegen het lijf die hem stimuleert zich als een man te gedragen. Dat zou ik echt fantastisch vinden. Maar wat er ook gebeurt, over zes maanden is Jurgen de deur uit. Dat staat vast.”

Om privacyredenen zijn de namen veranderd.