De eerste menstruatie: zo bereid je je dochter hier relaxed op voor

Voordat je dochter ongesteld wordt, zijn er vaak al duidelijke signalen dat haar lichaam in de puberstand is geschakeld: borstontwikkeling, haargroei, een groeispurt of een veranderende lichaamsgeur. Meestal volgt de eerste menstruatie zo’n twee jaar na deze veranderingen. Ook later (of eerder) is helemaal oké, elk lichaam heeft zijn eigen tempo.

Wat gebeurt er eigenlijk tijdens de menstruatie?

Een klein opfrismomentje: elke maand komt er een eicel vrij, de baarmoeder bouwt een lekker dik laagje op om die eicel eventueel te ontvangen en als er geen bevruchting is, wordt de boel opgeruimd. Dat opruimen is wat we kennen als menstruatie: bloed en slijm die het lichaam verlaten. Soms begint dat bruin of roze, soms is het meteen rood. Alles binnen een brede marge is normaal. De eerste jaren kunnen ongesteldheden nogal onregelmatig zijn. De ene maand wel, de andere maand niet, en soms zelfs twee keer in één maand. Na een jaar of twee à drie wordt het meestal stabieler.

Hoe bereid je haar voor?

Een goede voorbereiding haalt meteen de helft van de spanning weg. Begin vooral met er samen over te praten. Als menstruatie thuis gewoon een normaal onderwerp is, voelt het voor je dochter meteen een stuk minder spannend. Vertel wat er in haar lichaam gebeurt, waarom ze straks ongesteld wordt en zorg dat ze weet dat ze altijd met vragen bij je terechtkan. Het kan ook handig zijn om kort te benoemen dat menstruatie betekent dat haar lichaam vruchtbaar is. Niet om haar te laten schrikken, maar om haar goed geïnformeerd te houden. Daarnaast kan het fijn zijn als ze merkt dat ze niet de enige is die hiermee te maken krijgt. Moedig haar aan om met vriendinnen of vrouwen die ze vertrouwt te praten, of laat haar zelf eens rondkijken op betrouwbare websites of in boeken die speciaal voor tieners geschreven zijn. Zo ontdekt ze dat menstrueren bij het leven hoort en dat iedereen er op zijn eigen manier mee omgaat.

Ook kan het helpen om samen te kijken welke menstruatieproducten er allemaal zijn. Er is tegenwoordig zoveel keuze: van maandverband tot cups en menstruatieondergoed, dat het prettig is als zij rustig kan ontdekken wat bij haar past. Veel jonge meiden vinden maandverband in het begin het fijnst; dat is helemaal prima. Tot slot is een klein ‘EHBO-tasje’ een goed idee. Een simpel toilettasje met een maandverbandje en een schoon slipje geeft haar het gevoel dat ze altijd voorbereid is. En dat doet wonderen voor haar zelfvertrouwen, zeker als de eerste menstruatie onverwachts op school of tijdens een uitje begint.

Wanneer even naar de huisarts?

In de meeste gevallen is alles normaal, maar soms is advies fijn. Bijvoorbeeld als je dochter op haar 16e nog niet ongesteld is, als haar cyclus na drie jaar nog onregelmatig is, bij extreem bloedverlies of als ongesteldheid ineens maanden uitblijft.

Mag je de eerste menstruatie vieren? Zeker weten!

In sommige landen horen er complete rituelen bij. Wij laten onze dochters gelukkig niet maanden in een kamer wonen zoals sommige stammen dat doen, maar een klein momentje mag best. Een taartje, een cadeautje, een knuffel of gewoon samen iets leuks doen: het markeert een belangrijke stap naar vrouw-zijn, en dat mag best een beetje gevierd worden.

Beeld: Getty Images