Judith: ‘Ik was jarenlang samen met een vrouw – maar werd verliefd op haar broer’

“Verliefd worden op een man, na jarenlang met een vrouw te hebben samengeleefd, was al verwarrend genoeg. Dat het ook nog eens op mijn zwager was, de broer van mijn ex, maakte het onbespreekbaar en explosief. Dat is echt nooit mijn opzet geweest. De waarheid is simpel: ik ben gewoon hoteldebotel verliefd geworden. Dat maakt het niet minder ingewikkeld, want het haalt een hoop emoties omhoog bij iedereen. Mijn ex Lotte voelde en voelt zich nog steeds vreselijk gekwetst en dat snap ik. We hebben samen bijna tien jaar gebouwd aan een leven, samen veel gedeeld, het is nooit haar keuze geweest om uit elkaar te gaan. Voor haar voelt de relatie van haar broer en mij nu als een dubbele klap.

Ik hoop dat er ooit weer ruimte komt voor vriendschap met Lotte, ook omdat we nu natuurlijk weer een soort familie zijn. We zullen elkaar ook zien op feesten en partijen, maar ik kan het niet forceren. Op dit moment negeert ze me zodra ze me ziet. ”

Wie ben ik?

“Jarenlang heb ik gedacht dat ik precies wist wie ik was. Ik was Judith, begin dertig, vrouw van een vrouw en stevig geworteld. Ik hield van het leven dat ik had opgebouwd met Lotte, met wie ik negen jaar samen was. We woonden in een knus appartement in Utrecht, met een kat genaamd Moos. We hadden een grote vriendenkring en een boekenkast die uitpuilde van de romans die we allebei graag verslonden. Het was overzichtelijk en het kabbelde.

Ik zou mezelf in die jaren nooit als diehard lesbisch identificeren, ook al leefde ik met een vrouw samen. Lotte was gewoon de allereerste op wie ik ooit echt verliefd was geworden. Zij was toevallig een vrouw, maar ik kon ook nog genieten van een aantrekkelijk mannenlijf. Lotte was daar anders in. Zij had niks met mannen. Was trots op de LHBTQ+-identiteit.”

Niet meer verliefd

“Toch liep het bij ons stuk. Met name op intimiteit. Lotte en ik hebben negen jaar samengeleefd en hebben samen allerlei fases doorlopen: studies afronden, banen beginnen, huizen zoeken, onzekerheden delen, slapeloze nachten doorstaan. We waren altijd elkaars veilige plek.

Maar ergens onderweg verdween de intimiteit. Vooral door mij, mijn zin in seks verdween. Eerst dacht ik: het is tijdelijk. We zijn moe, we hebben drukke agenda’s, het komt wel terug. Maar het gebeurde niet. Als Lotte me wilde kussen, draaide ik mijn hoofd weg, zodat haar zoen op mijn wang terecht kwam en ik verzon smoesjes om maar niet te hoeven vrijen. In de slaapkamer voelde het alsof er iets miste. Alsof ik iets aan het veinzen was. Ik merkte steeds duidelijker dat ik Lotte vooral wilde vasthouden als steun, als vriendin, als iemand die naast me zat op de bank en mijn hand pakte zonder bijbedoelingen. Het werd steeds duidelijker dat we meer zussen waren geworden dan minnaressen.”

Bang voor verwijten

“Het duurde lang voordat ik durfde te zeggen dat ik twijfelde of ik nog wel van haar hield op de juiste manier. Ik was bang Lotte te kwetsen, bang dat ze me verwijten zou maken en boos zou worden. Toen ik het uiteindelijk toch deed, keek ze me alleen aan en zei: ‘Ik wist het al.’

Vorig jaar maart besloten we uit elkaar te gaan. Lotte had zelf wel verder gewild met mij, maar niet platonisch. Ze kon niet leven met een relatie zonder seks. Onze breuk verliep rustig, zonder drama. Lotte trok in bij een gezamenlijke vriendin van ons, die toevallig een huisgenote zocht. We verdeelden onze spullen en regelden een soort co-ouderschap voor Moos. Lotte wilde geen vriendschap meer met mij, dat was voor haar te pijnlijk. Ik begreep dat, al vond ik dat erg jammer.”

Wel erg leuke zwager

“Na haar vertrek bleef ik in het appartement. Het voelde leeg. Ik moest wennen aan het alleen zijn. In die weken kwam Mark, Lottes broer, langs. Dat deed hij voorheen ook weleens, vaak om bij te kletsen met zijn zus. Nu deed hij gezellig een wijntje met mij, omdat hij benieuwd was hoe het met mij ging. Hij was altijd al fijn gezelschap geweest, iemand die zorgzaam was zonder zich op te dringen. Ik vond hem aardig, grappig, attent. Maar verder niets. Dacht ik.

Tot die mooie zomeravond in juni. We zaten buiten op het balkon met glazen rosé. Ineens veranderde er iets. We spraken niet eens over grote onderwerpen, maar ons gesprek kreeg een onverwachte laag. We deelden onze vakantieplannen en toekomstdromen. Op een gegeven moment begon hij over een B&B starten in het buitenland, iets waar ik vroeger ook vaak over had gefantaseerd. We lachten, maakten grappen alsof het ons gezamenlijke toekomstplan was.

Toen hij me aankeek, gebeurde er iets. Zijn blik bleef net iets langer hangen en zijn ogen flirtten. Er werd niets uitgesproken, maar ik voelde een verschuiving. Later die nacht dacht ik eraan terug, en de dagen daarna bleef dat moment maar door mijn hoofd gaan. Ik zei tegen mezelf dat het niets was. Gewoon gemis, behoefte aan aandacht. Maar het ebde niet weg. Sterker nog, ik begon naar Mark uit te kijken. Naar zijn appjes, naar de keren dat hij langskwam. Het maakte me onrustig, want dit was het laatste wat ik verwachtte.”

Verliefd

“Ik had nooit gedacht dat ik gevoelens voor een man zou krijgen, laat staan voor mijn ex-zwager. Dit mocht en kon niet. Lotte verdiende dit zeker niet, van gezamenlijke vrienden hoorde ik dat ze nog steeds rouwde om ons. Ze hoopte stiekem dat ik spijt zou krijgen.

Ik probeerde afstand te houden. Maar Mark bleef komen. Soms om Moos, de kat op te halen voor Lotte, soms voor een kletspraatje. En langzaam begon ik te zien dat hij óók anders deed. Niets groots, maar net genoeg om het te merken: langer blijven hangen, persoonlijkere vragen stellen, blikken die moeilijk te negeren waren.

Op een avond belde hij of ik mee wilde wandelen. Hij moest me iets vertellen. Ik voelde mijn hart bonzen, en stemde toe. In het park draaide hij eerst om het onderwerp heen, maar uiteindelijk zei hij: ‘Ik denk dat ik verliefd op jou ben.’ Ik wist niet waar ik kijken moest. Alles in mij schreeuwde dat dit fout was. Maar tegelijk voelde ik ook opluchting. Ik begon te huilen en zei dat ik hetzelfde voelde, dat ik ook verliefd was.

Toen we elkaar zoenden, voelde ik me schuldig en opgelucht tegelijk. Het was onwennig, maar niet verkeerd. Sterker nog: het voelde natuurlijk en fijn. We hebben wel een uur gezoend, zittend op een suf houten bankje. Mark biechtte op dat hij al jaren verliefd was op mij, maar dat altijd had weggestopt. Mijn zus en ik hebben blijkbaar dezelfde smaak, grapte hij nog.”

Rustig aan

 “Mark en ik zijn nu iets meer dan een jaar samen. Onze band is steeds sterker geworden. Ik ontdekte dat ik bij hem mezelf kan zijn, zonder uitleg of masker. Ik had gedacht dat intimiteit met een man vreemd of onnatuurlijk zou voelen. Maar het tegendeel was waar.

In het begin hielden we onze relatie stil. Ik wilde niet dat Lotte het via-via zou horen. Maar uiteindelijk kwam ze er toch achter. Haar reactie was pittige voelde zich bedrogen, door mij én door haar broer. Dat was misschien wel het pijnlijkste van alles. Ze zag het als verraad, en ergens snapte ik dat. Ik had haar broer niet uitgekozen om haar pijn te doen, maar ik snapte hoe het voor haar moest voelen. Alsof twee van de belangrijkste mensen in haar leven samenspanden. We kregen een harde boodschap terug: dat ze geen contact meer met mij wilde, en voorlopig ook niet met Mark. Inmiddels praten zij mondjesmaat, maar hun band is behoorlijk beschadigd.

Mark en ik wonen bewust nog niet samen. We willen geen haast maken, er is genoeg gebeurd en het ligt dus nog altijd gevoelig in de familie. Maar we slapen bijna elke avond samen en als ik bij hem ben, voel ik rust. Geen twijfel meer, geen schuldgevoel. Gewoon de zekerheid dat dit is waar ik wil zijn: bij hem.”

Welk hokje?

“Mensen in onze omgeving reageerde allemaal anders. Mijn ouders willen dat ik happy ben en omarmen elke partner: man, vrouw, X. Mijn schoonouders vinden het lastig partij te kiezen tussen hun kinderen. Ze gunnen Mark zijn geluk, maar vinden het verdrietig voor hun dochter. Ze zijn daarom blij dat we niet te hard van stapel lopen.

Sommige collega’s en vrienden waren verbaasd dat ik verliefd was op een man, anderen nieuwsgierig. Een paar vroegen of ik nu ineens hetero was, of bi. Zelf heb ik daar geen pasklaar antwoord op. Ik ben niet anders dan voorheen: ik hield van Lotte, en nu hou ik van Mark. Voor mij zijn dat geen tegenstrijdigheden, maar twee waarheden naast elkaar.

Als ik nu terugkijk op de afgelopen jaren, voelt het soms alsof ik meerdere levens heb geleid. Eerst dat lange, vertrouwde leven met Lotte. Daarna de leegte van de breuk en nu een nieuw hoofdstuk met Mark. Het zijn geen losse werelden, ze horen allemaal bij mij. Maar de overgang daartussen was wel verwarrend en pijnlijk.

Aan anderen die zich herkennen in dit verhaal zou ik willen zeggen: wees mild voor jezelf. Het leven loopt zelden zoals je denkt. Soms moet je dingen loslaten die vertrouwd zijn, soms moet je jezelf opnieuw uitvinden en doe je dingen die je zelf nooit had verwacht. Dat betekent niet dat je jezelf niet trouw bent. Juist het erkennen van je gevoelens ís trouw zijn aan jezelf.”

Labels minder belangrijk

“Wat ik geleerd heb, is dat liefde zich niet laat vastzetten in een hokje. Ik hoef mezelf niet te verklaren met een woord dat ergens in de regenboog valt. Ik ben gewoon Judith. Ik heb ook gemerkt dat labels minder belangrijk zijn dan ik dacht. Jarenlang voelde ik me onderdeel van de lesbische gemeenschap, al gebruikte ik dat woord zelf nooit veel. Het gaf een gevoel van herkenning en veiligheid. En nu denk ik: misschien is het gewoon niet zo zwart-wit. Ik heb van een vrouw gehouden en nu van een man. Misschien is dat raar voor de buitenwereld, maar voor mij is het niet meer dan de werkelijkheid.

Ik ben blij met hoe het nu gaat met Mark. We doen het rustig aan, bouwen langzaam iets op en genieten van elkaar. We willen in de toekomst kinderen – een droom die ik ooit had met Lotte, maar die nu makkelijker is om uit te voeren. Maar ook hiermee hebben we geen haast. Het komt, als de tijd rijp is.”

Beeld: Getty Images