Lonneke werd op haar zestiende verkracht: ‘Ik zocht de schuld van zijn vergrijp bij mezelf’

7 november 2019

Lonneke (29) was zestien toen ze tijdens een vakantie werd verkracht. Jarenlang zweeg ze erover, nu deelt ze haar verhaal. “Vrouwen die dit overkomt, moeten weten dat ze niet alleen zijn.” 

Lonneke (29) was zestien toen ze tijdens een vakantie werd verkracht. Jarenlang zweeg ze erover, nu deelt ze haar verhaal. “Vrouwen die dit overkomt, moeten weten dat ze niet alleen zijn.”

‘Ik bevroor’

Lonneke: “Ik had die vakantie allemaal nieuwe vrienden gemaakt. We maakten ’s avonds kampvuren en zaten zo lang als het van onze ouders mocht buiten. Destijds mocht je nog vanaf je zestiende alcohol drinken, dus dat deden we: bacardi-cola. Ik had het ontzettend naar m’n zin en was een beetje verliefd op een knappe jongen die mij totaal niet zag staan. Hij was er met zijn neef, die op een avond wél interesse in me toonde. Ik zoende hem dus maar, in de hoop dat die knappe jongen jaloers zou worden. Dat gebeurde niet.

Rond middernacht ging ik naar ‘huis’, via de wasgelegenheid, om nog even mijn tanden te poetsen. Plotseling was hij daar, de jongen met wie ik eerder die avond had gezoend. Hij duwde me hardhandig een hokje in, tegen de muur aan. ‘Ik wil dit niet’, zei ik. Maar daaraan had hij geen boodschap. Hij liet zijn broek zakken en ik voelde z’n handen ruw en lomp onder mijn jurkje verdwijnen. Ik bevroor. Ik schreeuwde niet, omdat ik dat niet kon. Mijn lijf koos voor een overlevingsmodus, ik liet het gebeuren. ‘Je gaat het vanzelf wel fijn vinden’, hijgde hij in mijn oor. Ik rook de sterke geur van zijn aftershave en was ontzettend bang. Het enige wat ik kon doen, was alleen maar hopen dat het snel voorbij zou zijn. Het was mijn eerste keer, het leek uren te duren. Toen hij was klaargekomen, verdween hij snel.”

Slechte film

“Ik zakte op de grond in elkaar en heb daar een tijdje stil gezeten. Huilen deed ik niet, ik onderdrukte mijn emoties. Uiteindelijk ben ik naar mijn tent gelopen. Niemand hoorde me . binnenkomen. De hele nacht heb ik wakker gelegen. De gebeurtenis bleef zich als een film in mijn hoofd afspelen.

De volgende dag kwam ik hem weer tegen op de camping. Ik vergeet zijn blik nooit meer. Zonder woorden liet hij weten dat ik mijn mond moest houden. Het leek ook wel of hij daar blind op vertrouwde, dat ik niemand iets zou zeggen. En hij had gelijk, want ik sprak er met niemand over. Mijn fijne vakantie was voorbij. Ik wilde niet meer met vrienden weg en zat de rest van de tijd voor de tent. Mijn ouders moedigden me wel aan eropuit te gaan en me aan te sluiten bij de rest, maar daar reageerde ik geïrriteerd op – zoals pubers dat kunnen doen. Ze zochten er dus niets achter.

Boeken

Mijn ouders zijn altijd heel beschermend geweest. Ik wilde ze niet onnodig verdriet doen door dit te vertellen. Ze zouden het vreselijk vinden dat ze me hiervoor niet hadden kunnen behoeden. Ik las veel boeken, die laatste anderhalve week. Hoewel de woorden niet tot me doordrongen. En ik had nachtmerries. Steeds weer die slechte film. Het was een enorme opluchting toen we weer naar Nederland vertrokken. Dan kon ik alles achter me laten, dacht ik. Maar in werkelijkheid begon de ellende toen pas.

Want thuis begon ik te malen. Ik gaf mezelf steeds sterker de schuld. ‘Jij hebt mij de hele avond gek gemaakt’, had hij gezegd. En dat was ook zo, vond ik. Want ik had hem gezoend. En waarom had ik niet duidelijker gezegd dat ik het niet wilde? Waarom had ik niet gegild? Ik bestempelde de gebeurtenis als ‘een vervelende seksuele ervaring’. Het woord verkrachting kwam niet in me op.”

Alleen maar huilen

“In de tien jaar die volgden, drukte ik het voorval grotendeels weg. Dat lukte niet altijd even goed. In periodes van stress kwam het naar boven. Dan kreeg ik weer nachtmerries. Ook was ik continu alert en kon ik van de kleinste dingen enorm schrikken. En zomaar onbezorgd zoenen met een leuke jongen tijdens het stappen, deed ik niet meer. Ik wilde iemand eerst echt goed
leren kennen. De eerste die ik in vertrouwen nam, was een lieve jongen met wie ik een tijdje een relatie had, zo rond mijn achttiende. De details liet ik weg, ik vertelde hem heel summier dat ik seks had gehad, maar het niet fijn had gevonden. Dat het volledig tegen mijn wil in gebeurde, liet ik weg. Mijn vriendje bagatelliseerde het en dat voedde mijn gedachten; het was dus tóch mijn schuld.

De eerste keer seks met hem, na de gebeurtenis in Italië, liet ik over me heen komen. Ik was net een zeester; ik lag alleen maar, in afwachting van wat komen zou. Fijn vond ik het niet, maar het hoorde er nu eenmaal bij, dacht ik.

Burn-out

De verkering hield geen stand en op mijn 21ste ontmoette ik mijn huidige man, Pieter. Ik vertelde hem niets over wat me was overkomen. Dat deed ik pas een jaar geleden, nadat ik een burn-out kreeg. We zaten midden in een verhuizing. Ik dacht dat mijn klachten door alle stress kwamen. Ik was gespannen, onrustig, had huilbuien en was uitgeput. Ook had ik concentratie- en geheugenproblemen. Daarbij liep het op mijn werk niet helemaal lekker; dat had er vast ook mee te maken.

Maar van de ene op de andere dag kon ik alleen nog maar huilen, mijn hoofd deed het niet meer. Hoelang ik ook sliep, ik bleef moe. En als ik dan een keer een redelijk goede dag had, trok ik mezelf helemaal leeg door weer op volle kracht door te gaan.”

EMDR-therapie

“Een psycholoog leerde me opnieuw te voelen, maar dat wilde ik helemaal niet. Na een jaar therapie kwam het pas boven. Ik had álles al met haar besproken, behalve Italië. Dat kon ik niet,
ik schaamde me zo. Toch nam ik haar uiteindelijk in vertrouwen. Voor haar werd ineens veel duidelijk. Ze behandelde me met EMDR-therapie, waarmee je trauma’s een plek kunt geven. En ze liet me inzien dat je vluchters, vechters en bevriezers hebt. Met dat besef verdween langzaam de boosheid op mezelf een beetje. Het was dus normaal dat ik niets had weten uit te brengen.
De boosheid maakte plaats voor verdriet. En daar stoei ik tot
op de dag van vandaag nog mee.”

Moeite met intimiteit

“Pieter is geen prater. Ik vond het lastig hem alles te vertellen. Het voelde ook zo veilig achter de muur die ik in al die jaren had opgetrokken. Maar we stonden op het punt te trouwen en ik vond het niet fair dit grote geheim voor mezelf te houden. Het kon niet goed zijn voor onze relatie als ik dit niet met hem zou delen. Ik deelde het op een avond waarop we samen in bad zaten. Er stond een muziekje aan en plotseling begon ik vreselijk te huilen. Pieter hield me vast en vroeg wat er was. Toen heb ik het hem verteld. Pieter schrok en werd boos. Niet op mij, maar op die jongen. En hij begreep ineens zo veel meer over mij. Dit was dus de reden dat ik schrikachtig reageerde op aanrakingen en dat intimiteit tussen ons moeizaam verliep. Het luchtte me enorm op dat dit geheim niet langer alleen van mij was.

De EMDR-therapie heeft mijn schuldgevoel weggenomen. Ik weet nu dat er maar één iemand fout is geweest die avond, en dat is die jongen. Eindelijk kon ik het woord ‘verkrachting’ eraan koppelen. Zo had ik het daarvoor nooit gezien of genoemd. In mijn hoofd was een verkrachting iets anders. Daarvoor moest je minstens met geweld van een fiets worden getrokken. Maar in werkelijkheid vinden de meeste verkrachtingen plaats in relationele sfeer.

Seksueel overschrijdend gedrag

Ik werk als docent op een mbo-school en krijg daar dagelijks te maken met leerlingen die seksueel overschrijdend gedrag vertonen. Soms raakt me dat persoonlijk, zoals die keer dat een leerling me op een vervelende toon zei dat hij lekker dicht bij mij kwam zitten. Daardoor voelde ik me bedreigd. En laatst zei een leerling dat zijn telefoon het niet deed. Hij gaf mij zijn toestel en toen zag ik dat er in het scherm ‘Contact toevoegen’ stond. Voor hem een stoere actie, voor mij een reden tot bevriezen. Aan het einde van de les bood hij zijn excuses aan. Hij gaf me een hand en ik voelde zijn vingers even plagerig langs de binnenkant van mijn handpalm kriebelen. Dat was voor mij de druppel. Ik heb een gesprek aangevraagd met zijn loopbaanbegeleider. Die heeft de zaak heel hoog opgenomen – waarschijnlijk ook omdat ik hem over mijn achtergrond had verteld. ‘Wat jij nu doet, is seksueel overschrijdend gedrag’, heeft hij de leerling gezegd. Die leerling wil later beveiliger worden. Dat kan toch niet als je je zo opstelt?”

Nee is altijd nee

“Ik vind dat er meer aandacht moet komen voor seksueel overschrijdend gedrag. Ik ben blij met de #metoo-beweging, maar zou ook graag zien dat er meer en betere seksuele voorlichting komt, het liefst met jongens en meisjes apart. Zo kunnen meisjes in alle veiligheid vragen stellen en kun je jongens erop wijzen wat wel en niet kan, zonder dat ze in bijzijn van meisjes stoer hoeven te doen.

Ik heb net acht dagen intern in therapie gezeten, met eens in de week therapie redde ik het niet. In die week heb ik veel over mezelf geleerd. Het was een week van diepe dalen, veel verdriet, pijn en boosheid. Ik weet nu dat ik dapper en sterk ben, en dat ik niet altijd de controle hoef te houden. Dit trauma zal onderdeel blijven van mijn verleden, maar ik weet en voel nu dat dit mijn heden en toekomst niet meer zal beheersen.

Destijds heb ik geen aangifte gedaan, ik heb het weggestopt. Mogelijk ga ik dat alsnog doen. Ik sluit het niet uit. Ik weet alleen zijn voornaam. Mijn ouders weten het inmiddels ook. Voor hen was het ook heel emotioneel om te horen. Ik doe mijn verhaal hier omdat ik andere vrouwen, in eenzelfde soort situatie, wil laten weten dat ze niet de enigen zijn. Ik wil ze laten weten dat het hun schuld niet is. Als ik er destijds iets over had gelezen, had mij dat geholpen, dat weet ik zeker. Wat mij is overkomen, overkomt dagelijks vele andere vrouwen. Zij moeten weten dat ze niet alleen zijn en mannen moeten inzien dat nee altijd nee is.”

Tekst: Hester Zitvast. Foto’s: Yasmijn Tan. Visagie: Lisette Verhoofstad.

Lees ook: Martines zoontje (4) verdronk: ‘Ik kon hem niet loslaten’