Geld lenen aan familie of vrienden? 5 vrouwen over hun (bittere) ervaringen

Tekst: Lydia van der Weide

22 september 2025

Je zus die een droombruiloft wil en nét wat geld tekort komt of je schoonzoon met een geweldige kans. Verleidelijk om het geld te lenen, maar is het wel zo’n goed idee? Vijf vrouwen over hun bittere ervaringen en een deskundige die uitlegt waarom het zo tricky is.

‘Steeds vaker was ik het die het meeste betaalde als we elkaar zagen’

Dorine (38): “Ik wist vanaf het begin dat mijn vriendin Larissa een gat in haar hand had. Maar dat was ook een van de dingen die ik zo charmant aan haar vond. Als we samen uitgingen, gaf ze het halve café een rondje en sleepte ze me met een taxi van plek naar plek. Alles op háár kosten, ik had toen nog geen cent te makken. Maar na dat eerste jaar veranderde dat. Ik vond een goede baan en steeds vaker was ik het die het meeste betaalde als we elkaar zagen. In het begin deed ik dat graag. Ze had nog een hoop tegoed. Tot ik haar in de loop van de jaren driedubbel en dwars had terugbetaald en ik steeds meer besefte dat haar flamboyante levensstijl helemaal niet bij mij paste. Ik vond het ook irritant dat ze me steeds vaker vroeg om haar wat voor te schieten. Maar ja, ik wilde niet flauw zijn, vooral omdat het niet om grote bedragen ging. Maar het stak me wel als ze slordig met betaalafspraken omging. Ik moest er altijd weer zelf naar vragen. Ondertussen liep ze wel altijd in iets nieuws en had ze mooi verzorgde gelnagels en liep ze daarmee rond. Als ik er iets van zei, begon ze te lachen: ‘O, wat zit jij toch op je geld. Leef toch wat meer in het nu!’ Ze wist me perfect het gevoel te geven dat ik gierig was. Het ging van kwaad tot erger. Ze liet me steeds langer wachten op mijn geld, om me vervolgens weer eens royaal te trakteren in een belachelijk duur restaurant en me het gevoel gaf dat ík bij háár in het krijt stond. Zo groeide het steeds schever. Ik ging ver over mijn grenzen, omdat ik zo dol op haar was. Tot ik voor mezelf opstond en zei dat ik haar voortaan niets meer zou lenen, omdat het als een bodemloze put voelde en ik bij uitjes alles fiftyfifty wilde doen. ‘Is goed hoor, ,zei ze, ‘als jij dat per se nodig vindt.’ Weer met zo’n denigrerend lachje. Tegenwoordig hoor ik zelden meer iets van haar. Nu er niets meer bij mij te halen valt, ben ik kennelijk niet interessant meer. Hoewel ik weet dat het probleem bij haar ligt – ze heeft een spoor van verbroken vriendschappen vanwege geldissues, en ik het nog lang heb volgehouden – doet het toch pijn.”

‘Ze deed alsof ik haar vreselijk beledigde’

Nadine (44): “Ik had vanaf onze eerste ontmoeting een heel goede band met mijn schoonzus Claudia. En toen mijn broer haar bedroog, wist ik dan ook meteen: ik blijf contact houden en haar steunen. Omdat de scheiding traag verliep en de financiën een puinhoop waren, kampte Claudia met geldproblemen. En daarvoor klopte ze, weliswaar met uitspraken als: ‘O, ik vind het zo vervelend’, telkens bij mij aan. Iedere maand was er wel iets. Twintig euro voor een babyshower van een buurvrouw, vijftig euro voor een tweedehands magnetron of honderd euro omdat mijn broer zou weigeren de schoolreisjes van de kinderen te betalen. Relatief kleine bedragen waar je als ‘familie’ moeilijk nee tegen kunt zeggen. Dus gaf ik het geld, elke keer weer. ‘Volgende maand betaal ik het terug’, was haar standaardbelofte. Maar elke keer was er weer een nieuwe crisis. Het terugbetalen kwam er nooit van. Mijn man begon er steeds vaker over te zeuren. ‘Ze gebruikt je gewoon’, zei hij. ‘Stop ermee.’ Maar ik vond het te pijnlijk om nee te zeggen. Tot het bedrag opliep tot meer dan 800 euro. Ik stelde voor om een duidelijke afbetalingsregeling te maken: 50 euro per maand tot alles was terugbetaald. Toen werd Claudia boos. ‘Laat jij me nu ook al in de steek, na alles wat je broer mij heeft aangedaan? En dan maar zeggen dat je me als familie ziet!’ Ze deed echt alsof ik haar vreselijk beledigde. Met buikpijn ging ik weg. Was dit nu echt zo erg, wat ik voorstelde? Kennelijk: sindsdien laat ze niets meer horen. Zou ze daadwerkelijk gekwetst zijn, of is ze gewoon te beroerd om het geld terug te geven? Ik weet het niet, maar ik ben er ontzettend verdrietig over. Bij de scheiding van mijn broer heb ik nota bene haar kant gekozen en dit is mijn dank?”

‘Op het moment dat ik het geld overmaakte, had ik al spijt’

Monique (35): “Nooit gedacht dat het zo hoog op kon lopen tussen mijn vriendin Sasha en mij. We kenden elkaar al twintig jaar en waren superclose. Tot ze me op een dag vroeg of ik haar geld kon voorschieten voor een nieuwe laptop. Haar oude was kapotgevallen en ze had à la minute een nieuwe nodig voor haar werk als freelance grafisch ontwerpster. Ze zou het snel teruggeven, beloofde ze, de week begon met een grote klus en dan had ze het zo weer bij elkaar verdiend. Ik vond het moeilijk – geld lenen aan vrienden geeft vaak problemen, toch? Maar ja, als het echt maar voor een week was… Maar op het moment dat ik het geld had overgemaakt naar haar, had ik al spijt. Ik had hard gespaard omdat ik die zomer naar Bali wilde. ‘Wat als je het niet op tijd terug hebt?’ siste een duivels stemmetje in mijn hoofd. Ik drukte het weg. Het zou echt wel goed komen. Nou, dat kwam het dus níét. Sasha’s grote opdracht werd op het laatste moment gecanceld. ‘Heb ik voor niets al die tijd vrijgehouden’, klaagde ze toen ze me erover opbelde. ‘Wat een pech!’ Ja, voor míj ook, dacht ik erbij. Maar ik hield mijn mond. Sasha wíst dat ik het geld binnenkort nodig had. Ze zou vast iets regelen. Een lening bij haar ouders afsluiten bijvoorbeeld. Maar het bleef stil. Na een maand trok ik zelf maar aan de bel. ‘Nee, terugbetalen lukt voorlopig niet, dat snap je toch wel?’ zei ze, alsof ik gek was. ‘Maar mijn reis naar Bali dan?’ vroeg ik. Of ik zelf niet iets van iemand kon lenen dan. Ik ontplofte. Ging ze haar probleem nu bij míj neerleggen? Het is uitgelopen op een enorme ruzie. Uiteindelijk is het haar toch gelukt het geld bij elkaar te sprokkelen. ‘Ben je nu blij?’ schreef ze lullig bij haar laatste overschrijving. Ik heb haar geblokkeerd, zowel op WhatsApp als op social media, ik had geen zin in valse opmerkingen als ik eens een vakantiefoto zou posten. En hoe leuk het ook was op Bali, ik bleef toch met een bittere nasmaak zitten.”

‘8000 euro, in een keer weg’

Sandra (58): “Ik had het kunnen weten toen mijn schoonzoon vroeg of we hem geld wilden lenen voor een ‘fantastische beleggingskans’. Het klonk ons vaag in de oren, maar ja, wij hebben ook geen verstand van crypto’s. Maar hij zei zeker te weten dat het een succes zou worden: ook zijn vrienden hadden er bakken geld mee verdiend. Mijn man en ik hadden net onze hypotheek afbetaald en wat spaargeld opgebouwd – 8000 euro – om daar, zo droomden we, een tweedehands camper van te kopen. Ons geld uitlenen voelde helemaal niet goed. Maar onze dochter smeekte ook mee. ‘Papa, mama, we betalen dat geld echt terug’, benadrukte ze. ‘En dan geven we jullie een mooie rente zodat jullie de mooiste camper kunnen kopen die jullie maar willen.’ Ze was heel overtuigend en onze schoonzoon leek ook echt te weten waar hij het over had. Hij kwam avonden bij ons langs en liet allerlei grafieken zien. Stom genoeg trapten we erin. Nou, het werd dus een complete misser. Al ons geld weg, zomaar. Het ergste: onze dochter geeft ons de schuld. ‘Waarom hebben jullie hem niet tegengehouden?’ zegt ze nu. Nou ja zeg! Wij hebben ons spaargeld op het spel gezet en nu zijn wij de boosdoeners. Mijn schoonzoon durft ons ondertussen amper aan te kijken. Maar over terugbetalen rept hij met geen woord. Mijn man en ik hebben er samen veel over gepraat, en al doet het veel pijn, we hebben besloten het onderwerp verder te laten rusten. Ruzie om geld is ons de band met onze dochter en haar gezin niet waard. Al is het heel erg jammer dat die camper van ons er dus nog lang niet in gaat zitten…”

‘Mijn moeder deed ook mee met de emotionele chantage’

Ester (47): “Mijn zus wilde per se een superdeluxe bruiloft. Een kasteel afhuren, een band, catering voor honderd gasten – het hele circus. Toen haar spaargeld op was en ze nog 4000 euro tekort kwam, vroeg ze of ik wilde bijleggen. ‘Ik trouw maar één keer in mijn leven, Esther. Ik wil dat het perfect wordt.’ Mijn moeder deed ook mee met de emotionele chantage: ‘Help je zus nou een handje. Als ik er straks niet meer ben, hebben jullie alleen elkaar nog.’ Ik had er eigenlijk helemaal geen zin in. Ik vond al die poespas onzin – toen ik zelf trouwde, had ik het klein gehouden. Toch bezweek ik onder de druk. Dat bleek een domme zet. Mijn zus heeft me plechtig beloofd het in termijnen van 250 euro per maand terug te betalen. Daar houdt ze zich vaker niet aan dan wel. ‘Sorry, ik zit deze maand weer krap’, maakt ze zich er dan vanaf met een appje. Ondertussen gaat ze wel op vakantie en heeft ze zelfs een andere auto gekocht. Dat maakt me ontzettend pissig. Waarom staat de afbetaling aan mij niet op de eerste plaats? ‘Het staat bij jou toch maar op je spaarrekening’, zei ze, toen ik haar dit voor de voeten wierp. Nou ja zeg! Wat heeft zij daarmee te maken? Het is míjn geld en ik heb er gewoon recht op. En nu blijkt het huwelijk van mijn zus ook nog eens niet lekker te lopen. Je zult zien dat ze straks nog uit elkaar gaan ook. Dan kan ik vast helemaal fluiten naar mijn geld.”

Wat zegt de deskundige?

Geldpsycholoog Hanneke over de valkuilen van geld uitlenen en wat je moet doen als je het toch doet. ‘Leen alleen geld uit als je ermee kunt leven dat je het nooit terugkrijgt.’

“Geld uitlenen aan dierbaren: ik ben er geen voorstander van. Het gaat namelijk vaak mis. Want al is geld an sich neutraal, er zitten allerlei overtuigingen en emotionele bagage aan vast. Dan komen er dingen bij als schaamte, schuld, afhankelijkheid, loyaliteit en bewijsdrang. Een mix van emoties die makkelijk tot problemen kan leiden. En het uitlenen van geld verstoort de gelijkwaardigheid tussen de gever en de ontvanger. Er komt onwillekeurig scheefgroei, ook wanneer je de beste intenties hebt. De ontvanger heeft een dubbele schuld, in het Engels zo mooi: een ‘debt’ en ‘guilt’. Wat het er niet makkelijker op maakt, is dat praten over geld nog steeds een taboe is. Dus worden er dingen aangenomen, geslikt, verwacht, verzwegen, enzovoort. Dat maakt het nu precies zo riskant. Bovendien: als je om geld vraagt, is je situatie al penibel, anders zou je er niet over beginnen. Er is dus al een hoog stresslevel. Dan is een reële inschatting van terugbetaling lastig te maken. Het helpt om duidelijke afspraken te maken en om die op papier te zetten. Veel mensen denken ‘ach, dat is niet nodig’, maar het werkt echt beter om daar heel strikt in te zijn. Ook voor degene die geld leent. Anders zorgt het geleende geld misschien eerst voor opluchting, maar later alleen voor druk. Dan twee belangrijke tips voor degene die het geld leent. Zeg, als je een verzoek om een lening krijgt, altijd dat je even tijd wil om erover na te denken. Vraag jezelf dan af: geef ik dit uit liefde, of is het eerder medelijden, schuldgevoel of sta ik onder druk? Je moet alleen ja zeggen uit liefde. En als je voelt dat je er ook mee kunt leven als je het geld uiteindelijk niet terugkrijgt. Anders is een nee simpelweg veel verstandiger.”

Hanneke is geldpsycholoog en helpt mensen met geldstress en emotionele blokkades rondom geld. Ze schreef het boek: Geldgeheim. Vind je weg naar financiële vrijheid.

Foto: Getty Images

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.