Comedian Davey Turnhout is open over misbruik

Tekst: Hester Zitvast

31 juli 2025

Davey Turnhout (38, comedian) is getrouwd met Ivon (40, communicatietrainer) en vader van Otis (5) en Abel (3). Op z’n zesde werd hij misbruikt door zijn oppas en daarover deelt hij op het podium. “Ik heb lang gedacht dat ik de enige was die dit is overkomen.”

“Ik heb een vrolijke, zorgeloze jeugd gehad. Dat klinkt misschien gek als je weet dat ik op mijn zesde misbruikt ben, maar ik herinnerde me dat pas op m’n twaalfde. Of beter; toen realiseerde ik me dat wat er gebeurd was, niet klopt. Ik wist niet beter dan dat het een spelletje was – en heel normaal. Onbewust heeft mijn lijf het wel als misbruik herkend en opgeslagen als trauma.
Het was in de zomervakantie voordat ik naar de middelbare school zou gaan, dat de herinnering ineens voorbijschoot, maar nu met de beperkte kennis van seks van een twaalfjarige. Ineens was daar heel helder dat beeld van de radiowekker op het nachtkastje in de slaapkamer van mijn ouders, waar ik mocht slapen. 20.00 uur zag ik staan. Ik wist: nu komt hij naar boven. ‘Hij’ was de oppas, een jaar of achttien oud. Als mijn ouders naar dansles waren, zorgde hij voor mij. Wat er gebeurde was ‘ons geheim’, ik heb het niet als bedreigend ervaren, wel als iets vreemds. Hoe lang het heeft geduurd, weet ik niet, maar wel lang genoeg om te weten dat er sprake van een patroon was. Elke keer weer die 20.00 uur op de wekkerradio. En dan hoorde ik hem om de trap en volgden de ‘spelletjes’.”

Gebagatelliseerd
“Het moment van besef kwam toen ik naar de bieb liep. Ik bevroor. De herinnering werd echt aan me opgedrongen en bracht allerlei onzekerheden met zich mee. Ben ik nu gay? Heb ik aids? Wat als hier ooit iemand achter komt? Ze zullen me vast vies en raar vinden en niks meer met me te maken willen hebben…
De grond zakte onder mijn voeten vandaan, het was pure paniek. Dat gevoel heeft maanden aangehouden. Ik heb het de hele vakantie voor mezelf gehouden, en pas aan het einde van de vakantie tegen mijn ouders verteld. Zij wisten in eerste instantie niet hoe ze ermee om moesten gaan. Het werd gebagatelliseerd, ja. ‘Alle kinderen spelen doktertje’, was het idee. Ik deed op school alsof er niets aan de hand was, maar thuis deed ik niets anders dan huilen. Ik was depressief. Mijn vader liet me praten als we samen waren. We hadden wekelijks heel lange gesprekken en ik drukte hem op het hart alles wat ik hem vertelde niet tegen mijn moeder te vertellen. Daar heeft hij zich aan gehouden. Voor mijn moeder is dat nu heel pijnlijk. Ze schaamt zich met terugwerkende kracht kapot dat ze de werkelijke impact gemist heeft.
Ik was een keer met een vriendje en zijn ouders naar België en daar kreeg ik een paniekaanval. Zijn ouders hebben mijn ouders gebeld en mijn vader is helemaal naar mij toe komen rijden, om me te kalmeren en met mij te praten. Ik ben uiteindelijk gebleven. Ik wilde ook helemaal niet weg. Toen mijn moeder aan mijn vader vroeg wat er nou precies was, heeft hij gezegd dat we ‘gewoon mannendingen’ hebben besproken. Ze ging ervan uit dat het puberproblemen waren. Ze het nooit gelinkt aan wat ik eerder verteld had.
Mijn vader praatte me keer op keer uit mijn hoofd dat ik raar was. Steeds weer kwam ik iets tegen, waarvan ik dacht dat het over mij ging. Dan weer gay, dan weer pedofiel, dan was ik bang dat ik aids had en iedere keer was ik volledig van slag. De gesprekken met mijn vader wisten me altijd weer rustig(er) te krijgen.”

Geen slachtoffer mogen zijn

“Ik heb op m’n veertiende en vijftiende professionele hulp gehad. Mijn moeder dacht dat het vanwege mijn depressie was. Tegen mijn psycholoog was ik open, maar de hulp had slechts gedeeltelijk effect. Wat er ontbrak, is het ‘ontschuldigen’ van het slachtoffer. Iedereen zegt je dat het logisch is dat jij geen schuld hebt en geen schaamte hoeft te dragen. Toch doe je dat wel. In films en op tv zie je namelijk keer op keer dat er bij aanranding of verkrachting wordt gevochten of minstens wordt geschreeuwd voor het leven. Maar in de praktijk is dat veelal niet aan de orde. Veel slachtoffers bevriezen. En ik was een kind, ik vond de aanraking als los element fijn en het voelde stoer dat een oudere jongen met mij wilde ‘spelen’. Ik voelde me speciaal. Maar het was uiteraard een abnormale setting. Als aan die feiten niet voldoende aandacht wordt besteed, ben je als slachtoffer toch bezig de dader te vergeven en niet jezelf. Er is voor slachtoffers altijd een reden waarom we geen slachtoffer mogen zijn, we hebben niet genoeg gevochten, we deden mee, we vonden het lekker of spannend.”

Bang voor aanrakingen

“Het misbruik bleef me altijd als een schaduw achtervolgen. Dan las ik weer ergens dat jongens honderd keer per uur aan seks denken – ofzo, en concludeerde ik: ‘Ik niet, dus dan ben ik raar’. Als de seks met een vriendin of date niet lukte, schrok ik daar ook van. Seks is bovendien overal. Ik kon het niet ontlopen. Soms leek het even weg, op de achtergrond, maar als er maar iets gebeurde wat in mijn ogen afweek, dan waren de angsten weer volledig terug.
Mijn vrouw Ivon zat ooit in de zaal tijdens een optreden. Ze nam via de datingsite Happn contact met me op en vroeg me of een verhaal dat ik op het podium vertelde – over per ongeluk een ouder echtpaar bij mij thuis uitnodigen voor een trio – werkelijk gebeurd was. (Ja.) We raakten aan de praat en gingen daten. Over het misbruik was ik al vrij snel open. Het voelde goed tussen ons, ik wilde het zo snel mogelijk uitgesproken hebben. Ik was bang dat ze rare dingen over mij zou gaan denken, zoals ik zelf al mijn hele leven deed. Ze schrok, maar keek nooit anders naar mij. Daarna hebben we er een tijd niet meer over gesproken. Een half jaar nadat we elkaar ontmoetten, was Ivon zwanger. En werd vervolgens onze zoon Otis geboren. Ik durfde hem niet te verschonen of in bad te doen. Ik was bang om hem per ongeluk verkeerd aan te raken, of iets raars te denken. Dáár trok ik voor mezelf de grens. Dat het altijd invloed heeft gehad op mijn leven was één ding, maar ik weigerde dat het tussen de liefde of genegenheid tussen mij en mijn zoon in zou komen te staan.”

Laatste schaamte weggenomen

“In de lockdown besloot ik met intensieve EMDR-therapie de laatste pijn aan te pakken. In die periode ontmoette ik cabaretière Fieke Opdam. We stonden samen buiten een theater te roken en toen zei ze het, uit het niets: “Ik ben misbruikt.” “Ik ook”, reageerde ik. Fieke had het er in haar show over, heel knap vond ik dat. En inspirerend. Fieke heeft mij als eerste echt duidelijk gemaakt dat ik er niets aan kon doen. ‘Zou je je eigen kind van slechts zes jaar er de schuld van geven? Nee! Waarom jezelf dan wel?’ Zo duidelijk had nog niemand het tegen me gezegd. Het was alsof het ineens klikte in mijn hoofd. Geen hulpverlener was zover met mij gekomen.
Ik heb lang gedacht dat ik de enige was die dit was overkomen. Helemaal omdat ik een man was. Ik wilde andere mannen, maar ook vrouwen, laten weten dat ze niet de enige waren. Alles kwam samen. Mijn ontmoeting met Fieke, de komst van mijn kind en toen sprak ik datzelfde weekend een impresariaat. ‘Wat heb je nou écht te vertellen?’, werd me gevraagd. Die nacht lag ik te woelen. Ivon merkte dat. ‘Jij weet dondersgoed wat je te vertellen hebt’, zei ze. Fieke is mijn zetje geweest. Zij heeft mijn laatste schaamte weggenomen. Otis wordt volgend jaar zes. Over zo’n klein mannetje gaat mijn verhaal. Alles werd ineens anders. Ik dacht niet langer: ‘Waarom ik?’, maar ‘Waarom niet ik?’ Ik wilde er iets positiefs meedoen en dat kan ik ook. Ik kan echt mensen helpen. Het is beter dat het mij is overkomen dan iemand die zich erdoor in wanhoop verhangt.”

Lachen en huilen

“Maandenlang ben ik aan het schrijven geweest. Dat ging niet vanzelf. Ik heb veel paniek gehad. ‘Als ik er drie mensen mee help, dan heb ik bereikt wat ik wilde bereiken’, werd mijn mantra. Naarmate de try-outs naderden, werd het steeds spannender. In mei vorig jaar zei ik het voor het eerst hardop in een stand-upcomedyshow. ‘Ik ben misbruikt.’ Ik moest het wel doen, in september zouden de try-outs zijn. Je werkt er naartoe. Waar tot dat moment slechts een paar mensen wisten wat mij was overkomen, zou ik het nu een hele zaal vertellen. Dat deed ik en daarmee pakte ik de controle terug. Ik maakte kleine grapjes, maar bagatelliseerde het misbruik niet. In het begin was mijn show, waarin het misbruik een grote rol speelt, niet grappig genoeg. Daarvoor kopen mensen toch kaartjes voor je, om te lachen. Ik was stand-up comedy gewend, het was echt zoeken naar de juiste balans. Die heb ik inmiddels gevonden. Mensen moeten lachen en huilen. Een keer zat er na afloop een vrouw in de zaal nog steeds te huilen. Ik zocht haar op. ‘Sorry’, zei ik. ‘Stop met sorry zeggen’, was haar reactie. Ze moest horen wat ik op het podium gezegd had, zei ze. Ik ben geen hulpverlener en dat wil ik ook niet zijn. Maar ik ben wel heel blij dat ik zo’n vrouw door mijn verhaal heb weten te raken en laten inzien dat ook zij geen schaamte heeft om te dragen.”
Inmiddels zet ik me volledig in voor dit onderwerp. Er kunnen niet genoeg mensen mijn show zien – of ze nou misbruikt zijn of niet – en daar ben ik heel trots op. Ik zat naast mijn show ook in een landelijke campagne van Centrum Seksueel Geweld, ik spreek op bijeenkomsten rond dit onderwerp en ga via stichting ‘Wij zijn M’ voorlichting geven op basisscholen over je grenzen leren aangeven en grenzen van anderen leren respecteren. Dat is zo belangrijk.
Via via heb ik gehoord dat mijn oppas van toen, de dader, bij de première is geweest. Die moet zich kapot zijn geschrokken. Hij schijnt heel snel na afloop te zijn vertrokken. Het is goed dat hij heeft gezien wat hij heeft aangericht. En het is maar goed dat ik niet heb geweten dat hij in de zaal zat.
Mijn moeder vindt de show heel mooi, maar ze heeft nog steeds het gevoel dat ze gefaald heeft. Ze kan er met haar hoofd niet bij en heeft al heel vaak haar excuses aangeboden. Ik verwijt haar niets, ik hou superveel van haar. ‘Ik wil dat je je verhaal vertelt zoals het was. Zonder mij te sparen’, heeft ze mij op mijn hart gedrukt. Dat doe ik ook en waardeer zo erg dat ze dat heeft gezegd, net zoals dat ik waardeer dat mijn vader zich vroeger aan zijn belofte heeft gehouden. Hij is tien jaar geleden overleden. We hebben er nooit meer met z’n drieën over kunnen praten, helaas.”

“Mijn angst is weg. De EMDR heeft mij heel goed geholpen. En daar waar ik met Otis nog bang was met hem in bad te gaan of met hem te douchen, heb ik daar met onze jongste Abel geen enkele last meer van. Dat is zo waardevol. Dat ging me nog het meest aan mijn hart, dat de dader niet alleen mijn leven zo in de greep had, maar ook tussen de band met mijn kinderen in leek te komen. Dat liet ik niet gebeuren.
De show levert veel reacties op. Mails, dm’s op Instagram en na de show word ik vaak aangesproken. Pas nog door een meisje dat wachtte tot iedereen weg was. Ze wilde me bedanken, dat mijn show meer voor haar schaamte had gedaan, dan jaren therapie. Dan sta je wel met een brok in je keel in de foyer. Of een man die het al veertig jaar voor iedereen verborgen had gehouden, aan mij voor het eerst toegaf dat hij vroeger misbruikt is… Ik kan nu de stem zijn die ik zelf gemist heb. Het klinkt misschien gek, maar dat is voor mij alles stress, alle paniekaanvallen en al het verdriet waard geweest.”

Meer over Davey

Davey Turnhout (Leiden, 4 november 1986) won in 2019 de juryprijs van het Amsterdams Studenten Cabaret Festival. Hij is comedian bij Comedy Café en lid van Knock Out Comedy Crew. Sinds 2024 staat hij met zijn eerste solovoorstelling in de theaters; ‘Niet normaal gelukkig’. In januari 2025 ging zijn tweede show ‘CHAOS’ in première. In deze show probeert hij het taboe rondom seksueel misbruik open te breken, door zijn eigen verhaal te vertellen. Davey is getrouwd en vader van twee kleine kinderen.

Heb je zelf een vervelende situatie meegemaakt met seksueel misbruik en zoek je hulp, bel 0800-0188 of chat via www.centrumseksueelgeweld.nl.

Foto: Ruud hoornstra
Visagie: Lisette Verhoofstad

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.