Brenda is dierenuitvaartverzorger: ‘Dieren verdienen ook een mooi afscheid’

Tekst: Redactie Vriendin

11 november 2025

Als je huisdier overlijdt, is er vaak geen ruimte om op een fijne manier afscheid te nemen. Best gek, toch? Dat vond Brenda (53) ook. Al jaren begeleidt ze humane uitvaarten, maar sinds kort doet ze dat ook voor dieren. ‘Ik ben blij dat ik iets voor de baasjes kan betekenen.’

Brenda: “Kan dat dan?’, vroeg iemand mij laatst, toen we het over het naderende verlies van haar hond hadden. Hij lag op sterven en het baasje had geen idee dat het mogelijk is om op een waardige manier afscheid van hem te nemen. In alle rust, met een echte uitvaart – net zoals bij mensen. Zo’n verbaasde reactie krijg ik vaak als ik vertel over mijn werk als dierenuitvaartverzorger, want het beroep is nog vrij onbekend. Zelf wist ik tot een paar jaar geleden ook niet wat er qua afscheid allemaal mogelijk is met je dier, terwijl ik al meer dan een kwart eeuw in de uitvaartwereld zit.”

Meteen boeiend

“Als twintiger werkte ik in de bejaardenzorg. Ik hield van mijn baan en dacht het voor altijd te blijven doen, maar na een aantal jaren begon ik mij het leed van de bewoners steeds meer aan te trekken. Ik nam hun zorgen mee naar huis en dacht op een gegeven moment: dit hou ik niet vol, ik moet ander werk gaan zoeken. In de krant stuitte ik op een advertentie van een grote uitvaartorganisatie. Voor de functie van allround uitvaartmedewerker zochten ze iemand uit de zorg. Ik had geen flauw idee waarop ik solliciteerde – in die tijd werd over de dood niet gesproken – maar toen ik dankzij mijn diploma werd aangenomen, vond ik het vanaf dag één fantastisch. In de ouderenzorg had ik alleen met vrouwen gewerkt maar nu was ik de enige vrouw. De dynamiek was totaal anders, ik werd door collega’s op handen gedragen. Behalve uitvaarten bespreken en uitvoeren regelde ik alles achter de schermen, zoals het verzorgen van overledenen. Daar had ik al wat ervaring mee als bejaardenverzorgende, maar nu leerde ik via een interne opleiding ook de technische aspecten: hoe sluit je een mond? Hoe moet je iemand opbaren? Ik vond het vak zo boeiend, dat ik na een aantal jaar ook uitvaartleider werd en zeker wist: dít ga ik tot mijn pensioen doen.”

Geen taboe

“Tegenwoordig – inmiddels ben ik zevenentwintig jaar verder – zijn uitvaarten een stuk informeler. Er is ook steeds meer mogelijk, zoals begraven op een natuurbegraafplaats of een dienst op een locatie die helemaal past bij de overledene, zoals het theater. De dood is geen taboe meer: we praten erover en organiseren het afscheid tot in de kleinste details. Tenminste, voor onze humane dierbaren. Want wanneer je huisdier overlijdt, is er vaak geen ruimte om op een fijne manier afscheid te nemen. Je brengt je hond of kat meestal naar de dierenarts voor euthanasie, geeft snel een laatste knuffel en dat was het dan. Best gek, toch? Want voor veel mensen voelt een huisdier als een volwaardig gezinslid en het rouwproces is vergelijkbaar. Mijn hond Simba, een zwerfhond die ik ooit heb meegenomen na een vakantie in Portugal, was echt mijn maatje. Ze leek op het jonge leeuwtje uit de Lion King – vandaar de naam – en bood troost en gezelschap in moeilijke tijden, bijvoorbeeld tijdens mijn scheiding. In 2018 overleed ze. Ze was op, met haar dertien jaar. Op de dag dat ik Simba liet inslapen moest ik werken. Ik bracht haar snel naar de dierenarts, riep dat ik voor mijn dochter een plukje haar wilde bewaren, en haastte me vervolgens naar de familie van een overledene. Ik weet nog dat ik in de auto dacht: waar gaat Simba eigenlijk naar toe? Ik had geen idee. Maar zo ging het nou eenmaal: net als bij alle honden die mijn ouders hebben gehad, wist ik niet beter dan dat je je viervoeter naar de dierenarts bracht en hem niet meer terug zag.”

Mooiste dag

“Dat het ook heel anders kan, ontdekte ik twee jaar later. In 2020 zag ik op Facebook een advertentie voorbijkomen voor de opleiding tot dierenuitvaartverzorger. Ik moest drie keer kijken – bestaat dat? Het bleek om een nieuwe opleiding te gaan. Omdat ik gek ben op dieren, was het echt iets voor mij en ook een mooie aanvulling op mijn werk. Tijdens de opleiding leerde ik hoe het afscheid van een dier in zijn werk gaat. Dat je als baasje bij de euthanasie aanwezig kunt zijn en je hond of kat thuis kunt opbaren, maar hem ook zelf in zijn mand naar het crematorium kunt brengen en daar rustig en liefdevol afscheid kunt nemen. Wauw, dacht ik, wat een fantastische manier om het af te sluiten – dat had ik met Simba ook wel gewild… Háár afscheid kon ik niet meer veranderen, maar ik keek er naar uit om iets te betekenen voor andere baasjes. Mensen zeggen wel eens dat het huwelijk of de geboorte van hun kind de mooiste dag van hun leven is. Wat mij betreft kan een uitvaart dat ook zijn. Zo heb ik samen met mijn familie het afscheid van mijn vader georganiseerd. Ik was toen eenendertig en nog niet officieel uitvaartleider, maar de ceremonie, muziek en alles samen maakten dat het, hoe verdrietig ook, één van de mooiste dagen van mijn leven werd. Andere nabestaanden gun ik ook zo’n prachtige herinnering aan het afscheid van hun geliefde, of dat nou een mens is of een dier.”

Andere emotie

“Een van de verschillen tussen een humane en een dierenuitvaart, is dat er bij die laatste geen wet op de lijkbezorging geldt. Mensen moeten na overlijden binnen zes werkdagen begraven of gecremeerd worden, maar je hond zou je een week of langer in huis kunnen opbaren, met koeling. Verder is de rol die ik als uitvaartverzorger inneem anders. Waar ik bij een mens de nabestaanden in de meeste gevallen pas ontmoet na het overlijden, zie ik de familie van het dier meestal ervóór. We bespreken de wensen en ik ga enkele dagen later mee naar de dierenarts zodra de hond of kat wordt ingeslapen, of ben aanwezig als dit thuis gebeurt. Wanneer er kinderen zijn, begeleid ik hen door ze voor te bereiden op wat er gaat gebeuren. Ik stel ze gerust en leg uit wat de dierenarts gaat doen. Later, bij de ceremonie in het dierencrematorium, zorg ik ervoor dat het dier mooi wordt opgebaard en kan ik op verzoek een tekst of gedicht voorlezen. Ook kunnen de baasjes een klein ritueel uitvoeren, zoals het lievelingsdeken of bloemen bij hun huisdier leggen. Omdat er vrijwel geen gasten zijn, is het allemaal wat laagdrempeliger dan een ‘gewone’ uitvaart. Informeler, ook. Zo wil niemand dat ik in mijn traditionele donkere pak kom en draag ik bijvoorbeeld een nette polo met een spijkerjasje. Het emotionele stukje dat bij een afscheid komt kijken, maakt het voor mijzelf ook anders. Bij humane uitvaarten krijg ik wel eens een brok in mijn keel, maar tranen laat ik niet. Ik neem mijn werk, in tegenstelling tot bij mijn vorige baan, ook nooit mee naar huis. In vrijwel alle gevallen ken ik de overledene niet en daardoor kan ik er afstand van nemen. Maar bij dieren is dat toch wat lastiger. Dan denk ik iedere keer: Bren, je moet het wel droog houden. Gek hè? Misschien omdat ik echt een dierenmens ben en dieren zo afhankelijk van ons zijn. Bovendien weet ik als geen ander wat de impact is als je je maatje verliest.”

Dankbaar

“Twee jaar geleden kreeg ik na de uitvaart van een kat als bedankje een tekening van het baasje, een meisje van zeven. Haar moeder trakteerde mij zelfs op een etentje. Best bijzonder, want dat is niet iets wat je na een humane uitvaart met nabestaanden doet. Tijdens dat etentje vertelde de vrouw hoe dankbaar ze was dat ik haar beide kinderen had begeleid bij het afscheid van hun poes. Ik vind het geweldig om voor een gezin zo’n mooie toevoeging te kunnen zijn. Wie ik ook niet snel zal vergeten, is de tweeling van een jaar of dertien die afscheid nam van hun poes. Het dier was één jaar ouder dan zij, dus ze hadden haar hun hele leven meegemaakt. Ik legde bij de dierenarts uit dat de poes twee prikjes zou krijgen en we kamden later in het crematorium haar haren, om haar mooi neer te leggen in haar mand. Daarna speelde ik de door hen gekozen muziek af en legden de kinderen bloemetjes bij de poes. Ze hadden verdriet, maar wisten vanaf het begin precies wat er ging gebeuren en dat maakte het minder spannend. Later zei de moeder hoe fijn de begeleiding voor haar kinderen was geweest en dat dat het afscheid voor haarzelf en haar man ook minder zwaar had gemaakt. Zij konden zich focussen op hun eigen verdriet.”

Nog onbekend

“In 2021 behoorde ik tot de eerste lichting van dierenuitvaartverzorgers in Nederland. Inmiddels zijn er enkele tientallen bijgekomen, maar het beroep is nog steeds vrij nieuw. Dat zie je ook aan het aantal aanvragen: de afgelopen vier jaar heb ik – schrik niet – slechts drie dierenuitvaarten georganiseerd. Toevallig allemaal van katten. Mensen weten simpelweg niet dat je op een mooie manier afscheid van je dier kunt nemen, of ze zijn misschien terughoudend omdat ze hoge kosten verwachten. Veel baasjes zijn in de laatste levensfase van hun dier een hoop geld kwijt bij de dierenarts aan medicatie en operaties en denken daarna: laat maar, we komen de as wel een keer halen. Terwijl een afscheid helemaal niet duur hoeft te zijn. Voor een humane uitvaart ben je duizenden euro’s kwijt, maar het cremeren van je hond of kat en de begeleiding van een dierenuitvaartverzorger kost je een paar honderd euro. In het buitenland, zoals Duitsland, Engeland en Amerika, is het al jaren heel normaal om bij het overlijden van je huisdier een dierenuitvaartverzorger in te schakelen. Ik hoop dat wij in Nederland ook die kant op gaan, maar dat heeft tijd nodig. De komende jaren wil ik mij inzetten voor meer bekendheid én me ondertussen bijscholen, want net als bij humane uitvaarten is er bij dieren in de toekomst ook steeds meer mogelijk. Zo had ik laatst met andere dierenuitvaartverzorgers een rondleiding bij een bedrijf dat dieren prepareert. Wie dat wil, kan zijn huisdier na zijn overlijden laten opzetten. Ook ben ik in gesprek geweest met de directeur van een humane begraafplaats, over het in de toekomst beschikbaar stellen van een klein gedeelte voor huisdieren. Er bestaan namelijk wel dierenbegraafplaatsen, maar een ‘gemengde’ begraafplaats is er nog niet. En hoe mooi zou het zijn om als baasje straks op dezelfde plaats te komen liggen als je geliefde maatje?”

Tekst: Tessa Heselhaus
Foto: Yasmijn Tan
Visagie: Wilma Scholte

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.