Van snoeien tot planten: klusjes in de tuin om nú op te pakken

Tekst: Redactie Vriendin

10 november 2025

Lekker binnen op de bank? Vergeet je tuin niet te doen. Want met wat onderhoud en verzorging komt-ie optimaal de koude maanden door. En met een beetje geluk heb je nu nog een paar mooie dagen om lekker aan de slag te gaan!

Tijd voor je tuin

Tijd om de tuin in te gaan! Dat klinkt een beetje tegenstrijdig, maar juist het najaar is voor veel bomen, struiken en vaste planten een ideale periode om ze in de grond te zetten. In het najaar is de grond namelijk nog best warm van de zomer en daardoor ontwikkelen de wortels zich goed. Daarnaast gaan veel planten bovengronds in winterslaap, waardoor de energie zich concentreert op de groei van de wortelkluit. En omdat het nu vaker regent, hoef je de verse aanplant ook niet of nauwelijks water te geven. Win-win!

Vergeet de voorjaarsbollen niet

En nu je toch zo lekker bezig bent met planten: dit is het moment om voorjaarsbloeiende bloembollen, zoals tulpen, narcissen, blauwe druifjes en sneeuwklokjes, te planten. Dat is zo gepiept. Maak een gat en stop de bol erin met het puntje naar boven. Bedek vervolgens met aarde. Hoe diep je plant, hangt af van de bolgrootte. De vuistregel is: 3 keer zo diep als de bol hoog is. Vanaf het vroege voorjaar zie je de eerste groene puntjes boven de grond verschijnen.

Snoeien maar

Vergeet bomen, struiken en hagen niet te snoeien. Bij het snoeien van een sierstruik is het belangrijk om te weten wanneer de bloeitijd is. Bloeit de struik in het voorjaar (voor 21 juni), dan kan-ie in de herfst worden gesnoeid. Groene struiken kunnen zowel in het voorjaar, de zomer als in het najaar worden geknipt. Vergeet niet om op het model van de struik te letten. Gebruik een snoeischaar voor dunne takjes (tot 20 mm) of een boom- en struikschaar waarmee je ‘diep’ in de struik kunt snoeien. Vormbomen als leilinde, dakplataan en trompetboom kunnen in het najaar, zodra ze hun blad kwijt zijn, gesnoeid worden. Fruitbomen daarentegen kun je het beste in het (vroege) voorjaar snoeien. Als je toch de snoeischaar in je handen hebt, knip dan nog een laatste keer dit jaar de haag. Zo gaat-ie mooi strak de winter in en snoeiwondjes hebben dan nog niet te lijden onder nachtvorst.

Bladblazen

Een belangrijk herfstklusje: het weghalen van gevallen bladeren op je terras, stoep en gazon. Daarmee voorkom je glijpartijen, zeker wanneer de bladeren nat zijn. Een bladblazer die werkt op een accu is hierbij een uitkomst: want snoerloos dus optimale bewegingsvrijheid. Nog op zoek naar een goede bladblazer? Check dan zeker de blazers van Einhell. Deze zijn snoerloos en halen met gemak natte bladeren en zwerfafval weg.

Tip! Blaas de bladeren zoveel mogelijk in de borders. Dat is goed voor de bodem en het beschermt tuinbeplanting tijdens de koude wintermaanden. 

Niet té opgeruimd

Ruim de tuin trouwens niet te veel op. Al het gevallen blad en dode plantresten hebben namelijk nut. Als er (nacht)vorst is, beschermt het de tuinplanten of net geplante bloembollen. Bovendien is een rommelig hoopje blad fijn voor egels en vogels. Eronder vinden ze namelijk insecten die ze kunnen eten. Het echte opruimen kun je het beste doen in het voorjaar, wanneer tuinplanten weer opnieuw uitlopen en de eerste groene puntjes van de bloembollen boven de grond komen. 

Planten beschermen

Planten die niet winterhard zijn of in potten staan, moet je beschermen tegen vorst. Anders raken ze beschadigd of vriezen zelfs dood. Wikkel vorstgevoelige planten in met vliesdoek of een andere ademende stof, zoals een speciale beschermfolie, om ze te beschermen tegen de kou. Isoleer de potten met noppenfolie, zet in een beschutte omgeving of verplaats naar een serre, kas of schuur als de temperatuur te laag wordt.

Fleur je tuin op met herfstplanten

• Vuurdoorn
Besdragende planten, zoals de vuurdoorn, geven jouw tuin, balkon of terras in het najaar extra sfeer. De plant heeft donkergroene blaadjes en zit nu vol rode besjes. Onder meer koperwieken en merels zijn er dol op. Omdat hij doornen heeft, is het een ideale schuil- en broedplek voor veel vogels, want katten blijven er ver van weg. Maanden voordat de bessen verschijnen, heeft de plant witte, nectarrijke bloemetjes. Mooi om te zien en aantrekkelijk voor bijen en andere bestuivers.
• Bergthee
De rode, roze of witte bessen van bergthee blijven tot aan het voorjaar aan de plant zitten. Tenzij vogels ze opeten. Veel mensen zetten de groenblijvende plant in het najaar in potten op het terras, maar je kunt bergthee ook in de border zetten. Het is namelijk een bodembedekker van amper 15 cm hoog die in de breedte groeit. Zo helpt de plant onkruid tegen te gaan, simpelweg omdat er geen kale plek ontstaat. De kleurrijke besjes steken mooi af tegen de dieprode bladeren.
• Blauw schapengras
De blauwgrijze sprieten zijn een opvallende verschijning. Het winterharde siergras wordt zo’n 40 centimeter hoog en combineert goed met elke tuinplant: van lavendel tot heide. Extra fijn is dat blauw schapengras goed bestand is tegen periodes van droogte. Zeker wanneer je ’m in het najaar een plekje in de tuin geeft. Tegen de tijd dat de zomer aanbreekt, zitten de wortels al diep in de grond en kunnen ze vaak beter bij het grondwater. Je hoeft dus niet of nauwelijks water te geven.
• Kardinaalsmuts
Deze winterharde plant is er in verschillende bladkleuren: van groen tot bont. Wanneer je een ‘muts’ in het najaar plant, geniet je direct van de sierlijke bessen. Vogels zijn er dol op. Door de plant in oktober of november een plekje in de tuin te geven, zorg je dat de kardinaalsmuts in het voorjaar een vliegende start maakt. 

Bonus! Sommige houtachtige kruiden zoals rozemarijn, tijm en lavendel zijn winterhard. Leuk om de tuin of het balkon mee op te fleuren en heerlijk om ook in de herfst en winter mee te koken of een verwarmend kopje thee mee te zetten.

Wees lief voor je tuinmeubels

Volgend jaar wil je natuurlijk weer net zoveel plezier beleven aan je tuinmeubels als dit jaar. Beschermen tegen weersinvloeden is dus een must. Een tuinset van hardhout of teak kan tegen een stootje. Zachtere houtsoorten zoals grenen en vuren kun je beter binnenzetten. In de schuur of onder de overkapping. Dek ze niet af met plastic: hout moet ‘ademen’, plastic zorgt ervoor dat het vocht niet weg kan, waardoor het gaat broeien met rotten of schimmelen tot gevolg. Ook tuinmeubels van rotan, riet en bamboe zijn kwetsbaar. Door ze binnen te halen, verleng je de levensduur. Kunststof tuinsets zijn makkelijk in onderhoud en zijn bestand tegen guur, koud en nat weer. Wil je er zeker van zijn dat de kleur van het kunststof mooi blijft? Dek dan af met zeil of speciale tuinmeubelhoezen. Aluminium en RVS tuinmeubels zijn supersterk en kunnen tegen verschillende weersomstandigheden. Volgend jaar hoef je er alleen een doekje over te halen.

Checklist voor het najaar:

• Hang een nestkastje op. Vogels gebruiken zo’n kastje in de winter om in te schuilen en slapen.
• Sluit de buitenkraan af als er nachtvorst is voorspeld.
• Laat de tuinslang leeglopen. Hang hem daarna op een slangenhaspel, dan gaat-ie langer mee.
• Maak tuingereedschap schoon.
• Zet zinken gieters op hun kop. Zo kan er geen water in blijven staan dat kan bevriezen. IJs dat uitzet, zorgt ervoor dat de gieter kromtrekt.
• Zet ook terracotta en andere niet-wintervaste potten en bakken op hun kop. Of bewaar in de schuur.
• Vergeet het laatste fruit niet te plukken. Denk aan appels, peren, bramen en frambozen. 

Tip! Leg een mooie deurmat bij de entree. Zo loop je niet met moddervoeten naar binnen en het staat ook nog eens leuk.

Tekst: Whitley Volger
Foto: Getty Images

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.