Susan is mantelzorger voor haar moeder: ‘Het verandert me als persoon’

Tekst: Mariette Middelbeek

21 mei 2025

Mantelzorgen is vaak heel mooi, maar kan ook een struggle zijn. In deze rubriek vertellen mantelzorgers over hun leven.

Susan (53) zorgt voor haar moeder Hermine (84). Hermine kan door diverse aandoeningen eigenlijk niet meer thuis wonen.

Goed eten

“We merkten het door het koken. Mijn moeder, die altijd dol was op koken, kwam amper nog in de keuken. In de koelkast vond ik een stapel kant-en-klaarmaaltijden. Er stond zelfs schimmel op. Ik schrok. ‘Je moet wel goed eten, mam’, spoorde ik haar aan. Maar ze kon niet meer goed voor zichzelf zorgen. In plaats van te vragen wat ze mankeert, kun je beter vragen wat niet. Ze loopt moeilijk, wordt vergeetachtig, heeft bronchitis en artrose – allemaal ouderdom. Ik vind het moeilijk om te zien hoe ze steeds meer dat oude vrouwtje wordt dat ze nooit wilde zijn.”

Gemiep

“Bij het ouder worden van mijn moeder hoort ook, heel eerlijk, ‘oudemensengezeur’ zoals ze dat zelf altijd noemde. Gemiep over details: dat vaasje moet daar niet, je hebt de verkeerde melk gekocht, dat soort dingen. De achteruitgang gaat geleidelijk. Mijn moeder is al jaar of drie, vier niet meer die levenslustige vrouw die ik kende. Mijn vader overleed plotseling door een hartaanval, nu twintig jaar geleden. Die was in één keer weg. Afscheid nemen gaat bij mijn moeder in stapjes. Dat maakt het enerzijds makkelijker, maar tegelijkertijd vind ik het verdrietig om haar stukje bij beetje te zien verdwijnen.”

Het systeem

“Mijn moeder zit overal tussenin. Ze is niet slecht genoeg voor een verpleeghuis. Dan val je dus in een gat dat mantelzorg heet. Ik wist niet dat ‘het systeem’ daar zo’n groot beroep op doet. Twee keer per dag komt de thuiszorg en die doen wat ze kunnen, echt. Maar daarmee redt mijn moeder het niet. Gelukkig heeft ze buren die een oogje in het zeil houden en bijvoorbeeld een kopje thee gaan drinken. En dan heb je mijn broer en mij. Ik woon in Amersfoort, mijn moeder in Middelburg. Mijn broer woont op een kwartier rijden van haar, maar ik ben degene die de meeste zorgtaken voor mijn rekening neemt. Het probleem is: hij is gewoon niet zo aardig. Ik zie wel dat hij zijn best doet als hij bij mijn moeder is, maar hij is bars en direct en heeft geen geduld. Mijn moeder raakt daardoor van slag, echt tot tranen en paniek aan toe. Dus stap ik maar weer in de auto.”

Kilometers

“Ik maak heel wat mantelzorgkilometers. Ik ben elke week een dag bij haar, soms blijf ik slapen. Bij ziekenhuisafspraken ga ik mee en als het nodig is, rijd ik dus zo nog een keer extra heen en weer. De afgelopen tijd gebeurt dat vaak. Dan belt de buurvrouw weer dat mijn moeder in de war is. Laatst stond ze zelfs midden op straat. Of de thuiszorg heeft weer personeelstekort en komt minder. Je kunt je agenda helemaal vullen met mantelzorgtaken. Elke keer is het een rit van twee uur heen en twee uur terug. Daar kun je van balen, maar ik heb in elk geval genoeg tijd om elke podcast te luisteren die ik maar wil. Ik probeer niet negatief te worden, dat ligt bij mantelzorgen al snel op de loer. Er is genoeg om over te klagen, maar daar schiet niemand iets mee op.”

Goede gesprekken

“Toen ik klein was, voelde ik vaak een afstand tot mijn moeder. Maar naarmate ik volwassen werd, leek ze me meer als volwaardig te zien. We kregen een hechtere band, brachten ondanks de afstand de nodige tijd met elkaar door, hadden vaak goede gesprekken. Dat mis ik nu. Onze gesprekken gaan nergens meer over. Ja, dat de man van de traplift niet is komen opdagen of dat ik dokter die-en-die moet bellen. Ze belt me vaak, soms wel tien keer per dag. Haar naam in het scherm van mijn telefoon was altijd een moment waarop ik dacht: ha, gezellig. Maar nu denk ik vaak: wat nou weer?”

Breekbaar

“Ik heb veel mensen om me heen die mantelzorgen, gek genoeg voornamelijk vrouwen. Misschien voelen wij die zorgtaak meer dan mannen. Met vriendinnen heb ik andere gesprekken sinds we bijna allemaal voor een ouder zorgen. We hebben het over het leven en hoe eindig dat is en hoe kwetsbaar je kunt worden, óók wij op een dag. Dat verandert onze vriendschap, geeft een diepere laag. Mooi vind ik dat. Het mantelzorgen verandert me ook als persoon. Ik kan best hard zijn, ook voor mezelf. Maar nu ik mijn moeder breekbaar zie worden, word ik zelf ook zachter, begripvoller. Niet meer altijd van: hup, doorgaan, niet zeuren.”

Om privacyredenen zijn alle namen veranderd. de echte namen zijn bekend bij de redactie.

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.