Margareth (49) zorgde 40 jaar voor haar broer, nu voor haar ouders

Ongezond patroon

“Euforisch waren mijn ouders toen mijn broer Pierre vier jaar na mijn komst werd geboren. Eindelijk, ze hadden een zoon! Pierre was de stamhouder van de familie. Al snel bleek dat mijn broertje anders was. Pierre liep vaak weg en op school kwam hij niet mee. Hoewel ik nog een kind was, werd van mij verlangd dat ik zorgde dat Pierre niet in de problemen kwam. Mijn avondeten kreeg ik pas nadat ik Pierre, die maar weg bleef lopen, had thuisgebracht. Mijn broertje bleef in de problemen komen en ik bleef hem redden. Dit patroon zette zich door toen we volwassen waren. Pierre bleek een bipolaire stoornis te hebben. Het ene moment was hij euforisch blij en het andere moment diep ongelukkig. Soms zelfs zo erg dat hij niet meer wilde leven. Voor mij werd het een tweede natuur om Pierre op te vangen. Mijn ouders ontlastte ik hiermee, zij konden de zorg voor Pierre eigenlijk niet aan.”

Invalide

“Vier jaar geleden kon ik geen stap meer zetten. Ik bleek een hernia te hebben en het cauda equina syndroom (CES), wat ontstaat wanneer de zenuwbundel aan de onderkant van de wervelkolom onder druk staat. Met spoed werd ik geopereerd om de beknelde zenuwen te bevrijden. Na de zeven uur durende operatie was het onzeker of ik ooit nog zou kunnen lopen. In de revalidatiekliniek werden mijn ogen geopend. De revalidatieartsen legden me uit dat lichaam en geest in verbinding staan. Mensen die spreekwoordelijk een zware rugzak met zich meetorsen door alles wat ze hebben meegemaakt, kunnen bezwijken onder alle ballast. Volgens hen was dat mij ook overkomen. Ik droeg te veel op mijn schouders. Niet alleen zorgde ik voor Pierre, inmiddels hadden onze ouders op leeftijd ook hulp nodig.”

Letterlijk stuk

“Toen ik letterlijk tot stilstand werd gebracht, voelde ik dat mijn lichaam al heel lang onder hoogspanning stond. Altijd was ik in opperste staat van paraatheid, bang dat Pierre zichzelf wat aandeed. Als de telefoon ging en Pierre acuut werd opgenomen voor psychische hulp, rukte ik uit om hem emotioneel bij te staan. Daarna legde ik aan onze ouders uit wat er met Pierre was gebeurd. Na bijna veertig jaar zorgen, was ik op, en letterlijk stuk. Mijn zenuwen waren blijvend beschadigd. In mijn linkervoet heb ik geen gevoel meer en dit komt niet meer terug. Kleine stukken kan ik lopen, maar autorijden gaat niet meer. Voor mijn gevoel is mijn vrijheid me ontnomen.”  

Meer afstand

“Mijn familie dag en nacht bijstaan, doe ik niet meer. Volgens mijn artsen was het van levensbelang dat ik mijn grenzen leerde aangeven. Met behulp van een intensief therapietraject lukte het me om meer afstand te nemen van Pierre en onze vader en moeder. Dit was een lang en pittig proces. Ik was het zo gewend om voor mijn familie te zorgen dat het een deel van mijn identiteit was geworden. Daarvan loskomen, lukte alleen door radicaal eerlijk te zijn. Ik moest de realiteit onder ogen zien, ook al was die verre van fraai. Mijn jeugd was traumatisch en de tijd daarna ook. Ik had altijd gedacht dat het wel meeviel, maar ik hield mezelf voor de gek om het vol te houden.”

Arme jongen

“Ik ga nu alleen bij Pierre en onze ouders langs om koffie met ze te drinken. De zorg die ze nodig hebben, laat ik zoveel mogelijk over aan hulpverleners. Dat blijft een uitdaging, maar ik doe mijn best. Hoe meer ik voor mezelf kies, hoe meer mijn emoties loskomen. Ik uit ze door te schilderen. In mijn huiskamer hangt een schilderij van een grote zeearend dat ik de titel ‘Op adelaarsvleugels gedragen’ heb gegeven. Dat schilderij staat voor mijn man en kinderen. Zonder hun hulp was ik nooit losgekomen van mijn familie. Zij zijn begaan met me, in tegenstelling tot mijn ouders en broer. Ik weet dat ze hun handen vol hebben aan zichzelf en ik verwacht niets van ze. En toch, het steekt als ik mijn ouders aan mijn broer hoor vragen: ‘Arme jongen, gaat het wel goed met je?’”

Foto: Getty Images

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.