Lezeressen vertellen: ‘Wat troost bij verlies?’

16 oktober 2019

Vaak lief bedoeld, maar soms kun je net het verkeerde zeggen tegen iemand die een dierbare heeft verloren. Of een persoonlijke tegenslag heeft. Wat helpt wél? Lezeressen over wie of wat hen door een moeilijke tijd heen sleepte.

Dansen voor de tv

Jacqueline: “In 2012 overleed mijn lieve nichtje, de dochter van mijn zus, aan alvleesklierkanker. Ze was pas tien jaar oud. In een half jaar tijd had de kanker zich door haar hele lichaam uitgezaaid. In die tijd dansten we op de goede momenten vaak op Just dance, op het nummer Party rock anthem van LMFAO. Na haar dood werd dit liedje heel speciaal voor me. Elke ochtend zette ik het op en huilde ik. Maar na een tijdje werd ik juist vrolijk als ik aan het liedje dacht. Dan gaf het me troost en dacht ik aan de mooie en leuke momenten die we hadden beleefd. Nu, zo veel jaar later, draai ik het nummer op haar sterfdag en verjaardag. Stiekem denk ik dan dat ze met me meedanst op de plek waar ze nu is.”

Bijzondere brief

Jenny: “Vorig jaar overleed een van mijn liefste vriendinnen na ruim een jaar ziekbed. Zij was mijn vriendin, maar ook mijn buurvrouw en collega. Door onze gezamenlijke uit de hand gelopen hobby, het Songfestival, kregen we een ongelofelijk hechte band. Samen zijn we drie keer naar het liedjesfestijn geweest, maar we gingen ook naar voorrondes en feestjes. Door het Songfestival hebben we veel andere leuke mensen leren kennen met wie we bevriend raakten.

Gelukkig heb ik mijn vriendin goed kunnen bijstaan tijdens haar ziekte. Ik ging vaak mee als ze naar de dokter moest of een chemokuur kreeg. Haar dood was niet onverwachts, maar kwam evengoed hard aan. Bij de uitvaart was onze hele Songfestival-vriendenclub aanwezig, ze kwamen echt van elke uithoek in Nederland. Ik was zo aangeslagen, dat ik het gevoel had dat ik nooit uit mijn verdriet zou komen, maar van een van deze vrienden kreeg ik een brief. Er stonden lieve woorden in over onze vriendschap en over mij. Daaruit putte ik veel troost. Ik ben deze Songfestival-vriend er echt heel erg dankbaar voor.”

Lees ook: lezeressen vertellen: ‘Deze dag zou ik dolgraag overdoen…’

De tijd

Ysolde: “Hopelijk geeft de tijd uiteindelijk troost en leer ik omgaan met de pijn van het gemis van mijn ouders. Zeven jaar geleden overleed mijn moeder, totaal onverwachts. Ze was pas 64. De dag ervoor, op Oudejaarsavond, hadden mijn dochter en ik nog bij mijn ouders gegeten voordat we naar een vriendin gingen. En na de jaarwisseling had ik mijn moeder nog aan de telefoon om haar een gelukkig nieuwjaar te wensen. Maar op Nieuwjaarsdag belde mijn vader. ‘Schrik niet, mama is dood’, zei hij. Mijn moeder, mijn alles, de trotse oma van mijn meisje: zij was er opeens niet meer.

We kwamen in een rollercoaster terecht van regelen en zorgen. Het verlies van mijn moeder was zwaar en mijn vader miste zijn grote liefde. Maar we moesten door. Tot het noodlot in 2017 opnieuw toesloeg. ’s Avonds ging de telefoon. Het was mijn vader, maar hij zei niets. Ik hing op om hem opnieuw te bellen. De lijn was in gesprek. Toen ik hem nog een keer belde, nam mijn zwager op. Mijn vader had een hersenbloeding gehad en werd op een brancard gelegd. Met gillende sirenes werd hij naar het ziekenhuis gebracht.

Mijn vader redde het, maar helaas bleek in de maanden daarna dat hij niet meer zelfstandig kon wonen en 24 uur per dag zorg nodig had. Hij was altijd een zelfstandige man die van alles ondernam, en opeens was hij afhankelijk van anderen. Iets wat hij verschrikkelijk vond. Hij kon zichzelf slecht vermaken en voelde zich beperkt in alles, wat ik goed begreep. Hij kreeg dagelijks bezoek van zijn kinderen en kleinkinderen, maar toch zag hij het nut van het leven niet meer in. Hij wilde naar mijn moeder.

Ik wilde mijn vader niet kwijt. Ik hield, en hou, heel veel van hem. Maar je wilt je vader zo niet zien. Na een lang proces zag de psycholoog dat ook. Er werden formulieren ingevuld en er kwam een gesprek met mijn vader, zussen, broer en mij. Mijn vaders verzoek om te mogen overlijden werd akkoord bevonden en er werd een datum geprikt. De tijd daarna is verrot, want je weet wat er gaat gebeuren. Mijn vader kon niet wachten, maar voor mij mocht het nog heel lang duren.

Toen was het zover. Het was vreselijk. Ik had geen vader en moeder meer, ik was wees. Waar ik het verdriet bij mijn moeder redelijk snel een plaatsje gegeven had, kan ik dat bij mijn vader niet. Ik had het er met mijn zussen over en die hebben hetzelfde. Het is niet dat ik niet van mijn moeder gehouden heb, juist heel veel. Mijn zussen denken dat dat komt omdat we nu én geen moeder én geen vader meer hebben. Ik heb mooie herinneringen aan mijn ouders en heb een fijne jeugd gehad. Ik kon altijd bij ze terecht met alles. En ze hebben me altijd gesteund en geholpen met mijn dochter, die ik alleen opvoed. Ik voel zo’n hartverscheurende pijn.”

Tip van de redactie

Helpen bij verlies en verdriet is een onmisbare gids voor wie rouwt of een dierbare wil bijstaan in zijn verdriet. In deze volledig nieuwe editie toont Manu Keirse aan de hand van vele herkenbare voorbeelden hoe rouwen niet gelijkstaat aan afscheid nemen, maar aan anders leren vasthouden. Voor meer info klik op onderstaande button.

Tekst: Ella Mae Wester

Lees de verhalen van de andere lezeressen in Vriendin 42 2019.

Lees ook: Jessica: ‘Hoe ga je verder na het verlies van je kind?’