Schrijf Je In Voor De Nieuwsbrief (65)

Evelien leefde als kind in een sekte: ‘Niemand zou dit moeten meemaken’

Als kind leefde Evelien (39) zeven jaar lang in een sekte: de strenggelovige Pater Pio Stichting uit Tubbergen. Wat zich daar achter gesloten deuren afspeelde, liet diepe sporen na in haar leven. Nu, jaren later, heeft ze de kracht om haar verleden onder ogen te zien en strijdt ze voor een landelijk sekteverbod: “Ik kan niet langer zwijgen.”

Ze woont in Haaksbergen met haar man, drie kinderen en hond, en is inmiddels zo’n twaalf jaar écht gelukkig. Dat is een groot deel van haar leven anders geweest. Evelien woonde als kind zeven jaar lang bij de Pater Pio Stichting, een sekte in Tubbergen. Ze vluchtte daar weg toen ze vijftien was, en stopte haar traumatische verhaal jarenlang diep weg, omdat het te pijnlijk was. Evelien: “Mijn jeugd was zo traumatisch, dat ik het leven niet meer zag zitten. Mijn verdriet en trauma hadden zich vastgezet in mijn lichaam, en ik zag geen uitweg meer. Als mensen horen wat ik als kind heb meegemaakt krijg ik vaak te horen: ‘Eef, jij bent er goed uitgekomen!’ Dat klopt, maar het was geen makkelijke weg.”

Haar wieg stond in Twente, en haar leven begon al niet bepaald zorgeloos. “Mijn moeder was manisch depressief en bipolair, en verbleef al voor mijn geboorte in een gesloten GGZ-instelling. Ze had een relatie met mijn vader en een kinderwens. Dit besprak ze destijds met haar psychiaters. Toen een arts zei dat het kon, besloot ze zwanger te worden. Maar ze was niet in staat om voor mij te zorgen. Omdat mijn vader fulltime werkte, werd ik als baby van hot naar her gesleept. Ik logeerde bij tantes en woonde in pleeggezinnen. Ik weet niet beter dan dat mijn moeder was opgenomen. Er werd mij verteld dat ze ziek was in haar hoofd, en daarom niet voor mij kon zorgen. In het weekend kwam ze soms naar huis. Ik was dan stil, zei bijna niets. Ik voelde: deze situatie is zó onveilig, ik kan me maar beter zo onopvallend mogelijk gedragen. Bij vriendinnetjes thuis zag ik hoe een gezin óók kon zijn, maar mijn moeder was te ziek om een echte moeder te zijn.”

Boerderij in Tubbergen

“Mijn vader was strenggelovig en nam me elke zondag mee naar de kerk. Via de kerk kwam hij in contact met een vrouw die voorstelde om een gebedsgenezing te doen voor mijn zieke moeder. Ik was een jaar of zeven toen een grote groep mensen bij ons thuis kwam bidden. Die ene gebeurtenis bleek het begin van iets groters. Mijn moeder slikte vijftien verschillende medicijnen om enigszins stabiel te kunnen blijven, maar ze kon absoluut niet thuis wonen. Het raakte mijn vader dat mensen haar wilden helpen. Langzaam werd hij door de leiders van de sekte overtuigd. Zij lieten hem geloven dat het beter voor mijn moeder zijn om naar een boerderij in Tubbergen te verhuizen, waar ze goed verzorgd zou worden, en zelfs zou kunnen genezen.”Evelien was acht jaar oud toen haar vader haar voor het eerst meenam naar die boerderij, van de Pater Pio Stichting. Deze gesloten geloofsgemeenschap is vernoemd naar een Italiaanse heilige, die bad met een rozenkrans en streed tegen duivels. Wat begon met een wekelijkse bijeenkomst, werden al snel meerdere bezoeken per week. “Mijn moeder ging in de boerderij wonen, en mijn vader en ik kwamen er steeds vaker. Urenlang moesten we bidden en allerlei werk doen. Ik werkte er in de tuin, deed het huishouden. In de zomer werd ik meegenomen naar een dependance in België. Daar moest ik aardappels van het land halen, het leek wel een werkkamp.”Toch voelde Evelien zich er niet ongelukkig. “Ik was enig kind en sliep al acht jaar lang overal en nergens. Een echt thuis had ik nooit gehad. Hier waren andere kinderen en we hadden samen plezier. In die eerste jaren vond ik het fijn. Er was een warmte die ik niet kende.”

Celstraffen

Eveliens moeder werd door de sekteleider niet gezien als psychiatrisch ziek. “Haar mentale klachten zouden volgens ‘Bid Trees’ zijn ontstaan doordat ze de duivel in zich had. Ze liet mijn moeder van de ene op de andere dag stoppen met al haar medicatie en sloot haar op. Tijdens een duivelsuitdrijving knipte ze spitse duivelsoren bij mijn moeder. Toen dit bloederige incident naar buiten kwam, doken media er direct bovenop. Ik herinner me dat Willibrord Frequin met een draaiende camera bij ons op de stoep stond. Ik was te jong om het te begrijpen, maar ik stond in de deuropening en vond het zó indringend.”De sekteleider ontkende, maar kreeg een gevangenisstraf van drie maanden. Eveliens vader werd veroordeeld tot twee maanden cel voor medeplichtigheid. Evelien bleef achter zonder haar ouders. “Mijn moeder ging terug naar een GGZ-instelling, en verloor de ouderlijke macht over mij. Terwijl mijn vader vastzat, logeerde ik bij familie van mijn moeder, die de sekte veroordeelden. Maar toen mijn vader – die het gezag over mij had – vrijkwam, nam hij mij weer mee de sekte in. Samen met hem verhuisde ik naar een huis in Glanerbrug, waar meerdere families samenwoonden. Dit grote gezinshuis werd op afstand geleid door Trees P., die ondertussen ook weer vrij was. Mijn vader liet de familie van mijn moeder niet weten waar we woonden, zij hebben zich vreselijke zorgen om mij gemaakt.”

Kindermishandeling

In dit gezinshuis zijn verwaarlozing en kindermishandeling aan de orde van de dag. Evelien herinnert zich nog goed hoe ze eens thuiskwam met verschrikkelijke pijn aan haar knie. “Mijn pleegouders hadden met me naar een arts moeten gaan, maar ze vonden dat ik me aanstelde. Ik moest maar buiten rondjes gaan rennen. Het was vernederend tot op het bot en tijdens het rennen door een woonwijk schreeuwde ik om hulp, maar niemand hoorde mij. En zo waren er meer vreselijke dingen. Als je je niet aan de regels hield, werd je opgesloten in het washok, geslagen, of dagenlang compleet genegeerd. Mijn vader wist van de vernederingen, die liet hij toe. Iets wat niet te begrijpen was voor mij. Bij de mishandelingen is hij nooit geweest, en ik zweeg daar over.”

Twijfels

“Voor de buitenwereld leek de stichting goed bezig, zo waren ze zogenaamd altijd bezig met geld inzamelen voor kindertehuizen in Roemenië. Ondertussen troggelden ze bij hun leden langzaam steeds meer geld af, ook bij mijn vader. De familie van mijn moeder heeft van alles gedaan om me uit de sekte te krijgen, maar dat is niet gelukt.
Toen ik dertien was, begon mijn vader twijfels te krijgen. Hij was het niet eens met alle regels in huis. Omdat hij dit uitsprak ‘moesten’ we samen boven wonen, en werden we genegeerd door de rest. Ze deden alsof we niet bestonden, verschrikkelijk. Na een half jaar, besloot mijn vader samen met mij te vertrekken. We verhuisden naar Enschede. Maar gek genoeg voelde ik me zo verlaten en leeg toen we er weg waren. Mijn vader keek totaal niet naar me om. Daarom ging ik na een half jaar alleen, zonder mijn vader, terug naar Glanerbrug. Het was nog fijner om onder dwang bij de stichting te wonen, daar werd er nog door iemand naar me omgekeken.”

Naakt op straat

Op de middelbare school kreeg Evelien voor het eerst vriendinnen buiten de sekte om, en durft ze zich voorzichtig uit te spreken, over haar leven en wat ze heeft meegemaakt. “Ik begon me toen pas écht te realiseren waar ik middenin zat, en dat mijn thuissituatie niet normaal was. Als vijftienjarige besloot ik zelf weg te gaan. Dat was geen euforisch moment. Ik voelde me naakt op straat staan, ontredderd en zonder idee waar ik terecht kon. De enige persoon die ik buiten de sekte om had, was mijn vader, dus ik ging naar hem toe. Hij woonde inmiddels samen met een nieuwe vriendin. Ik was nu oud genoeg om te praten over de misstanden, maar daar wilde hij niets van weten. Hij wuifde het weg en stuurde me naar het Riagg (nu GGZ). Ik voelde me extreem eenzaam, maar ook schuldig. Ik dacht: overal waar ik kom, komt er ruzie en gedoe. Iedereen kotst mij uit.”

Evelien woont twee jaar bij haar vader, en houdt het dan niet langer vol. Ze komt in contact met de familie van haar moeder. “Ik ontmoette een zus van mijn moeder, die mij in huis nam. Bij mijn oom en tante kon ik voor het eerst mezelf zijn. Ik haalde mijn MBO-diploma en kreeg langzaam een beetje plezier in het leven. Maar de trauma’s uit mijn jeugd hadden diepe wonden achtergelaten. Ik kreeg vriendjes, maar kon geen relatie in stand houden. Ook vriendschappen waren ingewikkeld. Toch deed ik er alles aan om een zo normaal mogelijk leven op te bouwen, net als iedere andere twintiger. Ik kreeg een baan en werkte keihard, zoveel mogelijk, en schakelde mijn gevoelswereld volledig uit. Op mijn vader was ik verschrikkelijk boos. Hij was degene die mij en mijn moeder de sekte mee in nam. En vervolgens nooit meer naar ons omkeek. Met hem heb ik het contact een aantal jaar verbroken.”

Familie-opstelling

Op haar 27ste leerde Evelien haar huidige partner Jurgen kennen. “Dit was de periode dat ik al mijn verdriet en depressieve gevoelens voor het eerst echt toeliet. Ik had al meerdere psychologen bezocht, die allemaal zeiden dat ik zo goed over mijn jeugd kon praten, maar écht voelen, dat was iets anders. Ik dacht dat therapie mij niet hielp. Tot ik een osteopaat bezocht, en ontdekte hoe diep mijn trauma in mijn lijf zat. Voor het eerst ging ik het allemaal aan. Ik deed een familieopstelling waarin ik tot het pijnlijke besef kwam dat ik nooit een kind heb kunnen zijn. Ik leerde dat ik de last van mijn ouders niet hoef te dragen. Ik ben hun kind, dat zal ik altijd blijven, maar niet hun redder. Toen ik dat besefte voelde ik een lichtheid die ik niet kende, alsof ik weer kon ademen. Alsof ik niet meer opgesloten zat in mezelf, ik voelde de depressiviteit en het verdriet uit mijn lichaam stromen.”

Evelien heeft nu zelf drie kinderen, die ze bewust kind laat zijn. “Mijn ouders hebben niet op de juiste manier voor mij gezorgd toen ik een kind was, ik pak dat bewust anders aan. Ik vind het belangrijk dat mijn kinderen zich mogen uiten, en leren te delen hoe zij zich voelen. Door de pijn, en de fysieke en emotionele mishandeling die ik meemaakte, voel ik me nu extra bevoorrecht dat ik een fijn en veilig gezin heb. Dat ik een lieve man heb, gezond ben, en nog jong genoeg om een vrij leven te kunnen leven. In mijn eigen praktijk, ik ben holistisch lifecoach, help ik nu dagelijks vrouwen die verschrikkelijke trauma’s hebben. Met therapieën en familie-opstellingen, kun je – net als ik – loskomen en een nieuw leven beginnen, hoe donker het ook was.”

Sekteverbod

Eveliens moeder overleed in 2017, haar vader in het voorjaar van 2024. Ze is ze beide tot aan hun dood blijven bezoeken. “Ik ben jarenlang erg boos geweest op mijn vader, maar kan inmiddels liefdevol naar mijn ouders kijken. Soms voel ik nog onbegrip naar mijn vader maar ik weet nu: hij deed, op zijn manier, wat hij kon.” Dat haar ouders er niet meer zijn, geeft Evelien kracht om zich nu volledig uit te spreken over haar jeugd. “Ik voel sterk: ik moet mijn verhaal delen. Ik heb mijn verhaal verteld bij RTV Oost en in Nieuwsuur. Ook ben ik bezig met een boek over mijn levensverhaal.

Daarnaast ben ik naar de Tweede Kamer in Den Haag gegaan om te pleiten voor een verbod op sektes, zoals in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. De sekte waarin ik leefde, is ondanks de veroordelingen nog altijd actief. En zo zijn er nog duizenden andere sektes en gesloten groepen in Nederland. Voor mensen en kinderen die daar leven, moet er hulp komen. Ik was vijftien toen ik losbrak, en stond er helemaal alleen voor. Dat moet anders. Mijn missie? Dat in de toekomst niemand meer mee hoeft te maken, wat ik heb meegemaakt.”
Wil je Evelien volgen? Instagram: @vrijleven_evelienvaags

Foto: Chloé van Leuken, privébezit

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.

LEES OOK

Lees meer Persoonlijke verhalen

Uit andere media


Meer van Hannah