Eline overleefde de Utrechtse tramaanslag: ‘Ik weet nu hoe kostbaar het leven is’

Tekst: Hannah König

4 april 2025

Eline (26) nam op 18 maart 2019 nietsvermoedend de tram naar haar opleiding in Utrecht. Een paar minuten later kwam ze in een nachtmerrie terecht: een man begon te schieten en raakte ook Eline.  Zes jaar later ondervindt ze nog altijd de gevolgen. “Ik ga er nog elke dag volledig voor om zo goed mogelijk te herstellen.”

Last minute

“Op maandag 18 maart 2019 had ik geen college, maar sprak ik met vriendinnen af om schoolwerk te gaan maken. Het begon als een gewone maandag. Nadat ik had ontbeten, maakte ik me klaar om naar school te gaan. Ik woonde net drie weken in een appartementencomplex aan het 24-oktoberplein en hoewel ik altijd met de fiets naar mijn studie ging, besloot ik die ochtend de tram te nemen, vanwege de regen. Ik trok een sprintje om de tram te kunnen halen die aan kwam rijden en stapte in, helemaal achterin. Ik hing tegen de deur aan en wilde oortjes indoen om muziek te kunnen luisteren, toen er een man vanuit het niets begon te schreeuwen en te schieten. Hij riep meermaals “Allahu Akbar!” (God is de grootste, in het Arabisch, red.) en ik zag dat hij een wapen richtte op een vrouw. Ik heb me heel klein gemaakt en verstopt.
Er ontstond direct totale chaos in de tram. Er gebeurde zoveel tegelijkertijd en ik kon niet logisch beredeneren wat het beste zou zijn om te doen. Het was heel surreëel: er liep een man door de tram, die lukraak schoot. Iedereen was in paniek. Ik dacht: gaat er iets ontploffen? Gaat hij zichzelf opblazen? Ik dacht ook: gebeurt dit echt?! Het enige wat ik sterk voelde was: ik moet hier zo snel mogelijk weg. Een van de passagiers die voorin de tram zat, Rinke Terpstra – die de aanslag uiteindelijk niet overleefde – trok aan de noodbel. De deuren achter in de tram openden. Ik keek het gangpad in om te kijken waar de schutter was, en toen ik hem niet zag, nam ik mijn kans en sprintte ik razendsnel naar de deur toe. Omdat de tram niet bij een perron was gestopt, moest ik ongeveer een meter naar beneden springen. Ik viel ongelukkig en ging door mijn enkel, waardoor ik niet kon wegrennen. Toen ik weg probeerde te kruipen, liep de schutter door de tram naar achteren. Toen hij mij zag ontsnappen, schoot hij mij in mijn rug.”

Gigantische klap

“Hij schoot me neer terwijl hij uit de deur van de tram hing, vanaf een meter afstand. Die gigantisch harde klap in mijn rug, vergeet ik nooit meer. De kogel is linksonder mijn rug in, dwars door mijn lichaam heen gegaan. Ik viel op mijn rechterzij en kreeg geen lucht meer. Achteraf bleek ik een klaplong te hebben. Mijn oren piepten enorm, ik heb mijn handen omhoog gedaan en ben om hulp gaan roepen. Drie mannen hebben me opgepakt, weggesleept en bij de stoplichten verderop neergelegd. Ik kreeg geen lucht, kon mijn benen niet meer voelen of bewegen, mijn rug stond in de fik en ik viel steeds weg. Ik keek naar de lucht en het enige dat ik dacht was: dit is niet goed, ik ga nu sterven… En meteen daarna dacht ik: dit kan niet, ik kan mijn moeder en zusje niet achterlaten…
Er was een lieve vrouw die mijn hand pakte en mij vragen bleef stellen. Wie ik was, hoe oud ik was, waar ik studeerde. Zij is bij mij gebleven tot de ambulance er was. Toen ik de ambulanceverpleegkundige zag, dacht ik: nu komt het goed. Vanaf dat moment is het voor mij zwart, maar ik weet dat ik in het UMC ben binnengebracht op de spoedeisende hulp. Ik was inmiddels bijna al mijn bloed verloren. Ik ben direct naar de operatiekamers gereden, omdat de bloedingen zo snel mogelijk gestopt moesten worden. Tijdens deze operatie zagen de artsen dat de kogel mijn milt, long, aorta en grote bovenste holle ader had doorboord. Mijn lever en alvleesklier waren geschampt door de kogel. In totaal heb ik zes operaties gehad. Tijdens eentje ging het zo slecht met me, dat de artsen mijn hart hebben moeten masseren met de hand. In de laatste operatie hebben ze de kogel uit mijn lichaam verwijderd.”

Verschrikkelijk traumatisch

“Door de aanslag heb ik een incomplete dwarslaesie opgelopen, de kogel heeft een ruggenwervel onder in mijn rug geraakt. Ze hebben mijn milt moeten verwijderen en er is een aneurysma ontstaan, een uitstulping van een bloedvat, waarvoor ik een stent heb gekregen. De artsen hebben me negen dagen in coma gehouden, omdat mijn buik volledig openlag. Voor mijn moeder en zusje, was dit verschrikkelijk om te zien. Zij kregen van de artsen te horen dat de kans klein was dat ik het zou overleven, omdat ik erg instabiel was. En als ik zou overleven, was het onzeker of ik ooit weer zou kunnen lopen. Omdat ik in mijn coma heel onrustig was, hebben de artsen me vastgebonden aan het bed. Hier weet ik zelf niets van, maar ook dit was erg moeilijk voor mijn moeder en zusje.
Uit coma komen, was verschrikkelijk traumatisch. Mijn moeder stond in de kamer, ze was emotioneel en vertelde me dat ik door een kogel was geraakt bij een aanslag. Het ontwaken was vreselijk eng, want ik had geen enkele controle meer over mijn lichaam. Mijn armen vlogen de lucht in, ik had spasmes in mijn benen en om de zoveel tijd kreeg ik een paniekaanval. Ik kon niet communiceren, was zwaargewond en de voorspellingen voor de toekomst waren somber. Ik dacht: het hoeft van mij niet meer, maak me maar af. Hoe ik erbij lag was mensonterend. En dat was alleen nog maar het lichamelijk gedeelte. Mentaal was de klap enorm. Toen ik in het ziekenhuis kwamen er elke dag verpleegkundigen van de afdeling psychiatrie met me praten over wat er was gebeurd. Dat je als twintigjarige wordt neergeschoten bij een terroristische aanslag, is bijna niet te bevatten.
Bijna een maand heb ik in het ziekenhuis gelegen. Op 12 april mocht ik naar huis. Omdat mijn appartement uitkeek op de plek van de aanslag, ben ik verhuisd naar een andere wijk in Utrecht. Ik startte bij een psycholoog die is gespecialiseerd in trauma. Bij haar heb ik EMDR-sessies gehad en ook heb ik bijna drie jaar gesprekstherapie gehad. Naast het psychische traject bestond mijn leven in die eerste periode voornamelijk uit fysiotherapie. Ik moest opnieuw leren zitten en lopen. Niets was meer vanzelfsprekend, alles wat ik zelf kon, kon ik nu niet meer. Het is verschrikkelijk hard werken, maar ik ga er nog steeds elke dag volledig voor om zo goed mogelijk te herstellen.”

Terug in de maatschappij

“Zes jaar na de aanslag kan ik zeggen dat ik er beter ben uitgekomen dan ik had durven dromen, want ik kan – tegen alle voorspellingen in – weer lopen. Door mijn incomplete dwarslaesie heb ik verminderde spierkracht in mijn onderlichaam. Op mijn tenen lopen zal me nooit meer lukken. Het gevoel in mijn voeten is veranderd, die voelen nog steeds half verdoofd. Ik heb verklevingspijnen in mijn buik omdat het littekenweefsel aan mijn organen en spieren trekt. En door de vele operaties heb ik een gigantisch litteken van mijn borst tot aan mijn buik. De aanslag heeft me getekend, maar ik ben er nog.
In september 2019 heb ik mijn studie weer opgepakt. Ook ben ik die zomer weer begonnen met werken. Ik voelde sterk: ik wil terugkeren in de maatschappij, zo snel mogelijk weer van alles doen. Maar gewoon was mijn studentenleven niet: ik moest me voorbereiden op de rechtszaak en had afspraken met justitie. Ik wilde alles weten en wilde alle mensen spreken die bij de aanslag aanwezig waren. Zo maakte ik voor mezelf het verhaal compleet. Ik heb vanaf het begin geroepen dat ik aanwezig wilde zijn bij alle zittingen in de rechtbank, hoe moeilijk dat ook zou worden.
Bij de eerste pro-forma zitting heb ik de schutter, Gökmen Tanis, gezien. Dat moment was heel gek en filmisch. Alle slachtoffers en nabestaanden zaten in een zaal, toen er een deur openging en hij kwam binnenlopen, vastgebonden aan kettingen. Hij keek met een grote glimlach de zaal in, zo trots was hij op zijn daden. Mensen begonnen te schreeuwen en te schelden. Hij toonde geen enkele vorm van spijt of berouw en die houding heeft mijn bevestigd dat hij compleet gestoord is. Uiteindelijk heeft hij levenslang gekregen. Dit is de meest gepaste straf die ze hem in Nederland kunnen bieden, dus daar ben ik blij mee.
Vlak na de aanslag was ik angstig voor mensen die op hem leken. Sowieso had ik veel last van triggers. Als er iemand schreeuwde op straat, bijvoorbeeld. De tram heb ik nooit meer gepakt. Wel ben ik vanaf mijn nieuwe woning met de bus naar de Uithof gegaan. Ik durfde uiteindelijk zelfs weer met muziek in mijn oren te reizen. Ik wil me niet laten leiden door mijn angsten, dus probeer angstige dingen niet uit de weg te gaan. Maar tegelijkertijd vind ik ook dat niet alles hoef te doen. Inmiddels pak ik liever de auto. De jaren na de aanslag, heb ik me flink eenzaam gevoeld. Ook al wil iedereen tig keer naar je verhaal luisteren, ik voelde dat er niemand was die me écht kon begrijpen. Ik ben de enige die tijdens deze tramaanslag zo zwaargewond is geraakt, en weer hersteld is.”

Kostbaar leven

“Inmiddels heb ik mijn studie afgerond en werk ik als technicus bij een biotech bedrijf. Ik voer experimenten uit op een lab, en dat vind ik geweldig om te doen. Mijn relatie is uitgegaan, maar ik heb een nieuwe, lieve vriend, en ik heb onlangs zelf een huis gekocht in Hilversum, waar ik deze maand in trek. De grootste verandering in mijn leven, is dat ik me niet meer snel druk maak. Vroeger maakte ik me druk als ik een tentamen niet haalde. Nu denk ik: wat maakte het uit? Ik kan bij vriendinnen en collega’s wel eens denken: waar maak je je druk om? Maar ik weet heel goed dat ik een andere maatstaf heb dan een gemiddelde mens.
Als ik iets heb geleerd van de aanslag, is het dat je moet genieten in het nu. Niet in het verleden, niet in de toekomst. Nu heb je. Wat het leven je morgen brengt, weet je niet. Ik leef met de dag en vind een jaar in de toekomst kijken al lastig. Ik zie het wel. En omdat ik zo bewust ben dat het leven je niet gegarandeerd is, ga ik tegenwoordig zoveel makkelijker uit mijn comfortzone. Vroeger dacht ik over iets nieuws leren: dat kan ik waarschijnlijk niet. Nu denk ik: laat ik het gewoon proberen. Het klinkt gek, maar genieten van het leven gaat nu makkelijker. Als ik met vrienden op het terras zit, kan ik daar intens blij van worden. En ik ben zo enorm trots en dankbaar dat ik mijn benen nog mag en kan gebruiken. Ik had de aanslag liever niet meegemaakt, maar ik weet nu wel hoe kostbaar het leven is.”

Foto: Amaury Mille
Visagie: Wilma Scholte.