Schrijf Je In Voor De Nieuwsbrief (41)

Vrienden Bas en Nikki overleefden allebei een hartstilstand op het veld

Twee vrienden, die allebei op dezelfde voetbalclub op het veld in elkaar zakten, allebei een hartstilstand kregen, allebei op tijd werden gereanimeerd en allebei overleefden. Het is het bizarre, maar waargebeurde verhaal van Bas en Nikki.

Op een warme zomeravond in augustus 2022 vertrok Bas (34) met de fiets van zijn huis naar de voetbalvereniging in zijn dorp, zoals elke dinsdag. Hij had in de tuin gegeten, zijn dochtertje in bed gelegd en zijn vriendin een kus gegeven. Het was een bijzondere start van een nieuw voetbalseizoen. Bas was niet alleen speler van het tweede elftal, maar voor het eerst ook trainer van de ploeg. Hij voelde een gezonde spanning, maar had vooral zin om te voetballen. Na de eerste opwarmoefening zakte Bas ineens in elkaar, stond hij op, liep wankelend verder, maar viel opnieuw. Roerloos bleef hij liggen, Bas had een hartstilstand.
Bas: “Het blijft vreemd om hierover te vertellen. Ik voelde me die dag gewoon goed, maar de avond is voor mij een zwart gat. Alles wat ik weet, is me achteraf verteld. Ik heb niets bewust meegemaakt.” Nikki: “Ik was op een ander veld aan het trainen. Ineens hoorden we geroep en zagen we mensen rennen. Het was meteen duidelijk dat er iets ergs aan de hand was. ‘Reanimeren!’ riep iemand. Ik ben naar de Jumbo in het dorp gerend om een AED te halen. Toen ik terugkwam, zag ik dat Bert, een van de verzorgers van onze voetbalclub, al was begonnen met reanimeren. Pas toen ik goed keek, zag ik aan de initialen op zijn trainingsbroek dat het Bas was die op het veld lag.”
Nikki’s eerste gedachte was: hoe is dit mogelijk? Dit overkomt toch alleen oudere of zieke mensen, niet gezonde mannen van begin dertig? Op het moment van het incident kennen Bas en Nikki elkaar een jaar. Ze werkten bij een diervoederproducent, en Nikki – die een dorp verderop woont – is net gaan voetballen bij Achilles Veen, waar Bas al tien jaar speelt. Beide mannen zijn profvoetballer geweest, waardoor ze veel van zichzelf in elkaar herkennen. Ze raakten bevriend op het werk en gingen na werk graag samen tennissen of stappen. Bas: “De klik was er meteen, maar ik leerde Nikki pas écht goed kennen na mijn hartstilstand.”

Onzekerheid

Er was inmiddels een helikopter op het voetbalveld geland, een beeld dat Nikki kende van televisie toen in 2017 Ajax-speler Abdelhak Nouri op het veld in elkaar zakte. Nikki: “Ik was zo ver van Bas af, ik had geen idee hoe het met hem ging. Toen hij werd afgevoerd door de ambulance, bleef ik verslagen achter op de club. Via de trauma-arts hoorden we dat Bas weer een hartslag had, maar dat ze hem in slaap hielden. Toen ik hoorde dat hij een hartslag had, was ik opgelucht: hij was niet dood. Maar direct daarna kwam de onzekerheid en vroegen we ons allemaal af: hoe zou hij hieruit komen?”
Op het moment van zijn hartstilstand was Bas vader van een dochtertje van twee, en was zijn vriendin Nena net zwanger van hun zoontje. Het was een onzekere tijd voor zijn gezin en ouders. Bas: “Ik heb tien dagen in het ziekenhuis gelegen, en ging naar huis met een ICD, een inwendige defibrillator. Dit apparaatje herkent een normaal hartritme en als dat verandert, geeft het een schok. Fysiek gezien was ik dus veilig en had ik hulp gekregen, maar alle mentale hulp sloeg ik af. Ik stak mijn kop in het zand, wilde doorgaan alsof alles oké was. Maar dat ging niet. Na zes weken kwam het besef: er is iets mis met mijn hart, ik ben voor altijd hartpatiënt. Ik voelde geen vertrouwen meer in mijn lijf en stopte tijdelijk met voetballen, omdat ik niet meer durfde.”

Horrorfilm

Nikki: “We zijn mannen van weinig woorden, maar man, wat ben ik bang geweest dat Bas nooit meer wakker zou worden, of door hersenschade de rest van zijn leven in een rolstoel zou moeten doorbrengen.” De twee praten veel over wat er is gebeurd, en Nikki is, naast zijn vriendin Nena, de enige die dwars door Bas heen prikte, als hij stoer zei dat het allemaal super goed ging. Hoewel ze het nooit uitspraken, had Bas veel steun aan zijn vriend. Wat de twee dan nog niet weten, is dat ze lotgenoten zullen worden.

Tijdens een training in mei 2024, een kleine twee jaar na de hartstilstand van Bas, ging Nikki ineens ook onderuit op het veld. Ze speelden de bekerfinale, Bas was inmiddels Nikki’s trainer. Bas: “Dit keer stond ik in de dug-out, en zag ik het recht voor mijn neus gebeuren. Ik wist meteen: dit is niet goed. Wat ik zag was hetzelfde dat wat mij twintig maanden eerder overkwam, wist ik door de verhalen die ik had gehoord. Nikki viel op de grond, stond weer op, liep toen struikelend over het veld. Het enige dat ik voelde was paniek. Ik kon maar één ding doen: vluchten. Ik ben door de menigte van mensen weggerend, ik wilde en kon de horrorfilm niet aanzien.”

AED

Sinds zijn eigen hartstilstand, was het zijn grootste angst om dit nog eens mee te maken. Bas kon niet geloven dat zijn maatje Nikki op het veld ligt. Tweeëntwintig spelers, twee assistent-scheidsrechters en een scheids op het veld en uitgerekend zijn maatje overkomt hetzelfde als wat zijn eigen leven op z’n kop zette. Nikki: “Bas heeft geen herinneringen aan zijn val, maar ik weet bijna alles nog. We stonden in de wedstrijd 2-0 voor, ik dacht dat ik de koning was, en toen ineens ging het licht uit. Een paar minuten nadat ik was gevallen, kwam ik weer bij. Die paniek die de anderen op het veld hadden voelde ik niet, ik dacht: het valt wel mee.”

Nikki heeft niet meegemaakt dat hij in de minuten dat hij weg was, is gereanimeerd. Nikki: “Net als Bas, had ik geen hartslag meer. Gelukkig was het op de club waar we speelden goed geregeld en heeft iemand daar een AED van de muur getrokken. Na de schok die toegediend werd, pakte mijn hart het ritme weer op.” Bas verzamelde al zijn moed en liep met lood in zijn schoenen naar zijn maatje toe. Hij voelde opluchting toen Nikki hem aankeek en zei dat alles goed was. Nikki: “Ik zei: ‘Maak je niet druk, ik ben er nog’. Ik werd naar het ziekenhuis gebracht en ging de medische molen in. Het is fijn dat ik uitgebreid werd onderzocht, maar het maakte me ook bang en onzeker. Het enige dat niet onbekend voelde, was het feit dat dit zomaar kan gebeuren, als je jong en gezond bent.”

Psychische hulp

Bas: “Het bizarre was dat ik een zwart gat had, maar dat de film met alles wat er was gebeurd, zich nu voor mijn ogen afspeelde. Ik had vaak met Nikki gepraat over wat mij was overkomen. Bij Nikki kon ik mijn gevoelens uiten. Ik heb ook vaak genoeg geklaagd, omdat ik het leven na mijn hartstilstand soms zwaar vond. Nikki: “Toen ik in het ziekenhuis lag, voelde ik dat ik Bas moest geruststellen. Ik wist dat het traumatisch voor hem was, en wilde geen oude wonden bij hem opentrekken. Ik stuurde hem zelfs: ‘Kom maar niet naar mij toe.’ Bas: “En ik dacht: jongen, ik weet precies wat jij gaat meemaken, hoe je je gaat voelen. Ik wist dat het zwaar ging worden: je denkt dat je jong en sterk bent, en ineens is alles anders.”

Bas sloeg de psychische hulp die hem na zijn hartstilstand werd aangeboden af. Hij dacht dat hij het niet nodig had, maar had na het ongeluk veel last van wat er is gebeurd. Bas: “Als ik moe was, dacht ik: waarom ben ik nu zo moe? Of: waarom ben ik duizelig? Ik was zo bang dat het nog eens zou gebeuren. In openbare ruimtes dacht ik: wat als het hier gebeurt? Dan kwam de paniek… Je wilt niet zo leven, maar ik voelde zoveel angst. Toen Nikki in het ziekenhuis lag wilde hij mij behoeden, maar ik wilde hem juist laten wetend dat hij het anders moest aanpakken. Dat hij niet zijn kop in het zand moest steken, zoals ik lange tijd had gedaan.”

Nooit meer dezelfde

Nikki: “Ik heb negentien dagen in het ziekenhuis gelegen. Toen ik werd ontslagen dacht ik: het leven wordt nu pas echt eng. Gesprekken met een medisch psycholoog hebben ons uiteindelijk allebei ver gebracht. Besloten ze samen naar een medisch psycholoog te gaan? Dus dit was voor Bas de eerste keer dat hij wel psychische hulp accepteerde? We zijn blij dat we nog leven, dat we weer kunnen voetballen. Maar we zeggen ook vaak: we zijn niet meer de oude Bas, en de oude Nikki.”De mannen willen benadrukken dat er altijd hulp is, als je zoiets ingrijpends meemaakt.Bas: “Je moet weer opnieuw vertrouwen krijgen, in jezelf, in je lichaam. Het is lastig om dat alleen te doen. Nikki: “Ik dacht wel eens: waarom is het nou zo moeilijk om te zeggen dat je hartpatiënt bent? Tot ik het zelf werd, toen begreep ik het pas.”

Zowel Bas en Nikki beseffen dat ze er nooit over nagedacht hadden dat dit ze kon overkomen. Ze wisten niet eens waar de AED hing op hun eigen club. Bas: “Mensen zijn onwetend, zo waren wij ook. Maar het is belangrijk om erover na te denken. Op onze eigen club hebben we reanimatiecursussen georganiseerd, iedereen in ons dorp was zo betrokken. Maar we weten ook dat er in de sportwereld veel plekken en verenigingen zijn, waar het niet goed is geregeld.” Nikki: “We zijn het levende voorbeeld dat je levens kunt redden, als hartzorg goed is geregeld. Elke minuut telt. Als er geen AED hangt of er is niemand die kan reanimeren, kan het anders aflopen.”

Vriendschap

Nikki: “Zonder onze hartproblemen was onze vriendschap nooit zo sterk geweest. Dat komt omdat we elkaar op ons zwakst hebben gezien. We hebben nu diepe gesprekken, die we anders niet hadden gehad.”
Het afgelopen jaar hebben Bas en Nikki gewerkt aan hun boek, Voetbalhart. Bas: “Het schrijven van ons boek heeft ons allebei geholpen. In mijn hoofd is het wel eens een wirwar van gevoelens en emoties. Als je samen gaat praten over alles wat er is gebeurd, kom je ook weer nieuwe dingen te weten. Het werkte helend.”Nikki: “We waren allebei goed in ons verhaal afvlakken. Het viel allemaal wel mee, het kwam wel goed. Daar zijn we mee gestopt. We gaan nu met de billen bloot, want het is niet niks wat we hebben meegemaakt. Ik dacht dat Bas een uniek verhaal had, maar ineens hebben we samen een uniek verhaal. En toch ook weer niet, want jaarlijks krijgen 17.000 mensen buiten het ziekenhuis een hartstilstand. Ons verhaal gaat nu de wereld in, in de hoop dat mensen inzien een hartaanval iedereen kan overkomen, en dat je daar op voorbereid moet zijn.”

Het boek Voetbalhart van Bas van Loon en Nikki Baggerman is vanaf nu te koop.

Wist je dat…

…elke week 330 mensen een hartstilstand krijgen buiten het ziekenhuis?
…het van levensbelang is dat er binnen 6 minuten gestart kan worden met reanimeren met een AED?
…de KNVB en de Hartstichting zoveel mogelijk voetbalclubs hartveilig willen maken?
…je bij de Hartstichting een reanimatiecursus kunt aanvragen voor jouw club?
Bron: Hartstichting.nl

Foto: Ruud Hoornstra
Visagie: Lisette Verhoofstad

LEES OOK

Lees meer Persoonlijke verhalen
Bas Van Loon, Nikki Baggerman

Uit andere media


Meer van Hannah