Anne (33) heeft geen vrienden

Tekst: Hannah König

11 augustus 2025

Voor veel jongeren is het een taboe om te zeggen dat je je eenzaam voelt. Niet voor theater- en filmmaker Anne van der Steen. Ze miste vrienden, besloot in actie te komen en legde dat vast in haar NPO-documentaire Anne (32) zoekt vrienden. “Het is niet zielig om te zeggen dat je geen vrienden hebt, het is alleen maar heel erg eerlijk.”

Anne: “Geen vrienden meer ‘over’ hebben was al best lang een thema in mijn leven. Mijn vrienden zijn op, dacht ik weleens. Ik ben documentairemaker en vroeg me af: is dit nu alleen mijn verhaal, ben ik de enige dertiger zonder vriendengroep? Of is dit voor meer mensen herkenbaar? Ik werk graag met thema’s die me persoonlijk aanspreken of raken, en zo kwam ik op het idee om een film te maken over vriendschappen – en het ontbreken daarvan. Want ik had vrienden, maar ben ze ergens onderweg kwijtgeraakt. Waar vind je vrienden? Hoe houd je ze bij je? En hoe doe je dat, een goede vriend zijn? Ik was nieuwsgierig naar de antwoorden en wilde het in eerste instantie liever niet over mezelf hebben. Maar in gesprek met Nozem Films, het bedrijf in Amsterdam waar ik de film maakte, ontdekte ik dat juist mijn eigen verhaal wél de moeite waard is.”

Verwend met vrienden

“Ik ging na de middelbare school naar het MBO, waar ik veel vrienden had. Daarna verhuisde ik naar Tilburg omdat ik daar de toneelschool ging doen en maakte ik weer makkelijk vrienden. Misschien was ik zelfs wel een beetje verwend. Ik woonde tijdens mijn studie samen met mijn beste vriendin en ik ging ervan uit dat dit voor altijd was. Zo voelde het. Onvoorwaardelijk. We waren altijd samen en ik had nooit bedacht dat de relatie die we hadden ook zou kunnen veranderen, of zelfs stoppen. Na mijn studententijd gingen al mijn vrienden in een andere stad wonen. Sommige verhuisden naar steden tientallen kilometers verderop, zelf ging ik naar Eindhoven. Veel van mijn vrienden begonnen aan een nieuw, en totaal ander leven. Een leven waarin ze kinderen kregen. En terwijl zij verdergingen, bleef ik verlangen naar hoe het altijd was. Langzaam drong tot me door dat de periode die achter me lag nooit meer terug zou komen.”

Ik bleef mijn oude vrienden af en toe zien, maar we waren beland in de ‘bijpraatfase’. We deden veel moeite om een afspraak te maken en als we die dan hadden, dan praatten we bij. Over de levens die we afzonderlijk van elkaar hadden. Wat me steeds opviel als ik ze weer eens sprak, was dat mijn oude vrienden goed waren in nieuwe vrienden maken. Mij lukte dat niet. Ik ging er wel naar op zoek en had af en toe wel contact, maar het beklijfde niet. Ik vroeg me vaak af: wat doe ik nou verkeerd? Waarom kunnen de meeste mensen wel nieuwe vrienden maken, en ik niet? Ik wist wel van mezelf dat ik erg gespannen was, als ik potentieel mensen ontmoette. Ik wilde zó graag vriendinnen hebben om leuke dingen mee te doen, dat ik een vergrootglas legde op mezelf en hoe ik me gedroeg. Ik denk achteraf dat dat niet dat bijdroeg aan mijn spontaniteit.”

Oude vrienden

“De afgelopen jaren ben ik verdrietig geweest, als ik alleen thuis zat. Ik heb al tien jaar een fijne en stabiele relatie, maar ik miste wel iets. Als ik ’s avonds alleen op de bank zat terwijl ik liever met iemand van mijn leeftijd iets leuks was gaan doen, dacht ik weleens: ben ik wel leuk genoeg? Willen mensen wel met mij omgaan? Doordat ik de film Anne (32) zoekt vrienden ging maken, kon ik me er niet meer bij neerleggen en moest ik wel in actie komen. Ik besloot mijn zoektocht naar nieuwe vrienden te beginnen bij mijn oudste vriendengroepje, en heb ze gebeld. Ik legde ze uit dat ze écht mijn beste vrienden waren en dat ik me afvroeg waarom onze vriendschap was gestopt. Die telefoontjes waren echt verschrikkelijk ongemakkelijk en zonder de camera erbij had ik dit echt nooit durven doen. Maar nu moest ik wel, alle schaamte voorbij.

Hoe vreselijk ik het ook vond, het leverde me wel iets op. Zo zei een oude vriend van mijn eerste opleiding, dat nadat ik ons vriendengroepje verliet om naar de toneelschool te gaan, deze groep zonder mij gewoon bleef bestaan. Ik had dus veel meer om te missen dan hij. Ik vond het lastig om te horen dat ik mensen meer had gemist, dan zij mij. Ik lachte er op het moment zelf een beetje om, maar het maakte me verdrietig. Iemand anders die ik belde was een leuke collega met wie ik wel een klik had. Zij gaf eerlijk aan dat ze wel vervuld was op het vlak van sociale behoeftes. Zij zat al vol. Iemand met wie ik een theatervoorstelling heb gemaakt gaf aan dat hij mij een leuke vriendin vond, maar dat er na de voorstelling te weinig gemeenschappelijks over was gebleven om vrienden te blijven. Hij vond dat wel oké, maar ik moest daar echt een beetje van huilen.”

Gelijkwaardigheid

“Ik wil vrienden die mijn sleutel hebben, die mijn huis binnenwandelen als ik zelf niet thuis ben. Bestaat zo’n vriendschap nog wel, na je dertigste? Twee andere vriendinnen van me hebben inmiddels allebei een kind gekregen. Zij kregen nadat ze moeder waren geworden nieuwe vriendinnen, met wie ze koffie gingen drinken en konden kletsen over speentjes, poepluiers en andere babyzaken. Bij deze vriendinnen werd ik ook onzeker: kon ik nog wel met ze meepraten? Een paar jaar geleden ben ik op voetbal gegaan. Bij een voetbalvereniging gaan leek me een ongedwongen manier om nieuwe mensen te leren kennen. Maar na twee jaar moest ik concluderen dat ik ook hier geen nieuwe vrienden had gemaakt.

Tijdens het maken van mijn film kwam ik tot het inzicht dat ik het in contacten met anderen vaak over de ander laat gaan. Een vriend van mij confronteerde mij ermee dat ik – door mijn werk –  goed ben ik veel vragen stellen aan een ander. Hij dacht aan het einde van een dag wel eens: ze heeft alleen maar vragen gesteld, en zelf helemaal niets verteld. Hij had daar wel gelijk in. Als je echt kwetsbaar of open wil zijn, dan moet je niet bezig zijn met wat een ander van je vindt. Ik was dat wel, dacht altijd: vinden ze me wel goed en leuk genoeg? Het was in veel relaties een trucje geworden dat mensen bij mij hun verhaal kwijt konden, maar dat ik weinig over mezelf vertelde. Ik weet nu dat een vriendschap gaat over gelijkwaardigheid, en dat ik lange tijd alle risico’s uit de weg ging om mezelf niet te hoeven tonen. Daar word je geen leuker mens van.”

Vriendschapsdaten

“Veel mensen die de film hebben gezien zijn benieuwd of ik inmiddels wel nieuwe vrienden heb. Nee, nieuwe vrienden heb ik nog niet. Maar door de gesprekken met oude vrienden, zijn deze vriendschappen nieuw leven ingeblazen. Het hielp dat we erover konden spreken, sindsdien is er meer en beter contact. Ook ben ik me nu wel bewust geworden van wat ik doe. Wat mijn eigen aandeel is, en waarom vriendschappen soms stroef verlopen. Ik kan nog steeds wel eens eenzaam of verdrietig zijn, maar het doet me nu minder pijn. Ik toon inmiddels meer initiatief en ben zelfs gaan vriendschapsdaten via een speciale app. Die werkt precies hetzelfde als een datingapp, je swipet mensen die je voorbij ziet komen naar links of naar rechts. Er was een vrouw van mijn leeftijd met wie ik echt een klik voelde. We hadden dezelfde manier van denken en dezelfde humor. Ik heb een paar keer met haar afgesproken, dat was heel gezellig. Toch vroeg ik me tijdens deze dates ook af: zou ze mij wel leuk genoeg vinden? Die onzekerheid over mezelf en wat ik anderen te bieden hebt, blijft toch een beetje in mij zitten.”

Twee meiden uit mijn voetbalteam die ik sprak vertelden me ook iets waardevols. Ze zeiden: mensen zijn veel minder met jou bezig dan jij denkt. Je moet veel meer geloven in jezelf en ook initiatief nemen. In de film werk ik toe naar mijn verjaardag, die ik heel graag eens groots wil vieren. Deze meiden van voetbal heb ik uitgenodigd op mijn feestje en uiteindelijk kwam het hele voetbalteam! Dat vond ik heel erg leuk en lief. Naar aanleiding van mijn film heb ik veel reacties gekregen van mensen die zich enorm herkenden in mijn verhaal. Dat ik niet de enige dertiger ben die met het thema vriendschap worstelt, dat idee steunt me wel. Ik heb met de mensen die reageerden en het leuk vonden om eens af te spreken, zelf een groepsdate georganiseerd. We hebben nu een appgroep met ongeveer dertig mensen uit de omgeving van Eindhoven, en onderling spreken mensen geregeld met elkaar af. Dat is superleuk, maar het heeft me nog geen nieuwe beste vriendin bezorgd.”

Net een liefdesrelatie

“Wat ik zelf inmiddels weet na mijn intensieve zoektocht, is dat een nieuwe vriend maken tijd kost. Je moet bereid zijn veel in elkaar te investeren. Ook weet ik nu dat ik echt een beetje verliefd wil worden op mijn nieuwe vrienden. Iemand wel leuk, maar niet superleuk, vinden is voor mij te weinig. Als je elkaar niet écht geweldig vindt, dan verwatert de band toch weer snel. Voor mij is het nog steeds een zoektocht, maar wat me enorm heeft geholpen, is dat het nu op tafel ligt. Ik hoef niet meer te doen alsof ik wél vrienden heb waarmee ik naar de kroeg en festivals ga.

Wat ik graag aan andere mensen vertel die vriendschappen in hun leven missen, is dat het loont om open te zijn. Het is niet zielig om te zeggen dat je geen vrienden hebt, het is alleen maar heel erg eerlijk. En juist die kwetsbaarheid, jezelf – met al je positieve en negatieve kanten – aan een ander laten zien, is belangrijk in een vriendschap. Een vriendschap gaat net als een liefdesrelatie twee kanten op. Als je jezelf niet laat zien, wordt een vriendschapsband te oppervlakkig en zal hij op den duur altijd verwateren. Menno, de oude vriend die mij aangaf dat ik alleen maar vragen stelde en weinig over mezelf losliet, zie ik tegenwoordig veel vaker.”

Nieuwe vriendschappen

“Deze zomer ben ik voor de eerste keer moeder geworden. Zo komen er veel nieuwe plekken in mijn leven bij waar ik nieuwe vriendinnen zou kunnen ontmoeten: de opvang, het schoolplein, clubjes. Voor de toekomst hoop ik nog mooie, nieuwe vriendschappen te ontwikkelen. Die niet alleen maar over het moederschap gaan, maar juist ook over andere dingen gaan. Dat ik anders naar mezelf ben gaan kijken, is iets groots. Dankzij de film heb ik een ontwikkeling doorgemaakt, die ik anders misschien niet had doorgemaakt. Ik durf nu open en eerlijk te zijn, en heb veel over mezelf geleerd als vriend. Ik heb goede hoop dat ik op een dag iemand vind die ik altijd kan bellen als ik zin heb om iets leuks te doen, en die ik op den duur mijn huissleutel geef.”

Je kijkt de documentaire Anne (32) zoekt vrienden via NPO Start en npo.nl.

Foto: Amaury Miller
Visagie: Lisette verhoofstad

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.