Susanne is schaapsherder: ‘Als meisje van vijf droomde ik hier al van’

Tekst: Hannah König

26 mei 2025

Van een flat in de Amsterdamse Bijlmer naar een schapenstal op de Sallandse Heuvelrug. Groter kan het contrast bijna niet zijn. Toch was het voor Susanne (46) al heel vroeg duidelijk: ze wilde schaapsherder worden. En dat lukte. “Als ik naar mijn schapen kijk, met mijn trouwe honden om me heen, voel ik puur geluk.”

Susanne: “Nu, in de lammertijd, begint mijn dag om vijf uur ’s ochtends. Ik rijd een kwartier vanaf mijn huis naar de stal op de Sallandse Heuvelrug, waar mijn schapen staan. Als ik daar aankom, is het eerste wat ik check of er ’s nachts lammetjes zijn geboren. Als dat zo is, begin ik met flessen voeren. Zodra het buiten licht wordt, doe
ik een ronde over de weilanden en de velden, om te kijken hoe die erbij liggen. Rond een uur of acht start ik met brokken voeren. Daarnaast is het een kwestie van voeren, opstrooien en verzorgen. Het ene moment ben ik netten aan het zetten, het andere moment ben ik bezig met bekappen, want ik ben ook de pedicure van mijn schapen. In deze tijd van het jaar gaan alle schapen de hei op, dus ik loop elke dag veel met mijn schapen.”

Jeugd in Amsterdam

“Hoewel ik me het meest thuisvoel op het platteland, ben ik niet opgegroeid in de natuur. Ik ben geboren en getogen in de Amsterdamse Bijlmer, in een flat op tien hoog. Ik woonde mijn hele jeugd samen met mijn moeder, mijn vader overleed aan een ziekte toen ik twee was. Van jongs af aan was ik met dieren bezig en zei ik dat ik dierenarts wilde worden. Ik was de hele dag bezig dieren om me heen te verzamelen. Ik hield cavia’s en hamsters in hokken, ontfermde me over een gewond kraaienjong en had een semi-tamme ekster, die ik zo goed kende dat hij me volgde van school naar huis. Mijn moeder was er niet zo blij mee wanneer die vogel weer eens ons huis in vloog, zij was niet zo’n huisdierenmens. Ik weet nog hoe blij ik was toen ik een gevonden zwerfkatje mocht houden.
Doordat mijn moeder leefde van een weduwe-uitkering, was er niet genoeg geld voor paardrijles. Gelukkig mocht ik korte periodes voor een gereduceerd tarief rijden op de manege. Ik kwam daar ook graag om te helpen met de verzorging van de paarden. Toen ik een jaar of vijf was, keek ik op televisie naar One man and his dog. Deze natuurserie werd uitgezonden op BBC en vanaf het eerste moment dat ik
ernaar keek, wist ik: dit ga ik later doen. De serie liet elke aflevering een competitie zien van shepherds die met hun honden de schapen over een parcours wisten te drijven. Dat samenspel vond ik fascinerend. De Amsterdamse Bijlmer was natuurlijk niet het beste decor voor veel schapen en honden, maar ik nam mij voor: zodra ik op mezelf woon, ga ik met dieren werken.”

Verslaafd aan schapen

“Toen ik klaar was met school startte ik met een dierverzorgingsopleiding, gericht op huisdieren. Toen ik een stage moest lopen, koos ik voor een ‘schapenstage’. Op een boerderij tussen Abcoude en Driemond draaide ik mee in een bedrijf met driehonderd schapen. Fantastisch vond ik dat! Ik was op slag verslaafd aan schapen. Ik zou voor school maar een paar weken hoeven blijven, maar bleef twee jaar. Terwijl we daar met de hele familie achter de kudde schapen aanliepen om ze in een bepaalde hoek te drijven, werd er een zaadje in mijn hoofd geplant. Ik dacht: dit moet toch op een betere manier kunnen? Inmiddels had ik mijn eerste
bordercollie gekocht – ik heb er tegenwoordig acht – en begon ik steeds meer geïnteresseerd te raken in het gedrag van dieren.
Omdat het gedrag en het trainen van honden me fascineerde, ging ik na mijn studie werken bij KNGF Geleidehonden. Daar heb ik negen jaar gewerkt. Ondertussen liep mijn hobby volledig uit de hand. Ik woonde nog steeds in Amsterdam-Zuidoost en huurde een braakliggend veldje, waar ik zeventig schapen op liet lopen. Ik fokte met ze, trainde mijn eigen bordercollies en was begonnen met wedstrijden schapen drijven.
Ook werd ik vrijwillige hulpherder bij kuddes
op de Veluwe en ging ik naar grote wedstrijden om te kijken, zoals het WK in 2005 in Tullamore, in Ierland. Tijdens dit kampioenschap ontmoette ik de man voor wie ik niet veel later naar Ierland emigreerde.”

Eerste vrouw

“Ierland is een geweldig land om schaapsherder te zijn. Ik was in 2007 de eerste vrouw in het Ierse team. Tijdens een wedstrijd laat ik mijn schapen over een parcours bewegen door mijn hond zo aan te sturen, dat de schapen vlot maar rustig en binnen de tijd alle elementen afronden. Als herder sta ik op een vaste plek en stuur ik mijn hond aan met mijn stem en een fluit. Het samenwerken met mijn bordercollies en een kudde schapen, vind ik een kunstvorm. Het is een
waanzinnig samenspel tussen drie diersoorten.
Ik krijg er kippenvel van als dat goed verloopt en het winnen van een wedstrijd is een bonus. Er valt zoveel te leren, dat triggerde mij om steeds beter te worden en met mijn honden en schapen steeds meer voor elkaar te krijgen.
Na drie jaar eindigde mijn relatie, maar ik woonde in totaal vijf jaar met veel plezier in Ierland en Schotland, waar ik als zelfstandige schaapsherder werkte met kuddes van meer dan duizend
schapen. Toen ik terugging naar Nederland,
miste ik mijn leven daar. Het is er minder vol en ik ervoer daar dat mensen elkaar meer laten. Het is veel meer: leven en laten leven. Bij terugkomst viel het me op hoe snel Nederlanders een mening klaar hebben en hoe ver de meeste mensen in ons land afstaan van dieren en de natuur. Het merendeel van de Nederlanders komt in het dagelijks leven nooit een schaap tegen.”

Harde wereld

“Ik besloot om mijn passie en werk door te zetten in Nederland. Ik ging aan de slag als contractherder en gaf les in binnen- en buitenland in het trainen van schaapshonden. Toen ik in 2018 de mogelijkheid kreeg om mijn eigen kudde te
starten, heb ik dat gedaan. Ik begon mijn eigen
bedrijf en mag nu elke dag doen wat ik het allerliefst doe: werken met mijn eigen schapen en honden. Het doel van mijn schaapskudde is
natuurbeheer. Doordat mijn schaapskudde de Sprengenberg bij Haarle begraast, werk ik met mijn schapen aan het behoud en herstel van de natuur op de Sallandse Heuvelrug.
Het klinkt romantisch, om met je schaapskudde en je honden over een prachtige paarse hei te wandelen, maar het is ook een harde wereld.
Fysiek moet je redelijk fit zijn om het werk vol te kunnen houden. Toen ik zeven jaar geleden zwanger werd van mijn zoon en vreselijk last had van zware bekkeninstabiliteit, moest ik nog steeds de velden over. Andere lastige tegenslagen zijn ziektes. Vorig jaar hadden we voor de tweede keer een blauwtonguitbraak. Het is vreselijk om je schapen te zien lijden, of dood aan te treffen in de stal, en het betekende ook extra kosten, voor medicatie en voer. Ik doe dit werk vanuit mijn hart, maar verdien er ook mijn brood mee, dus in periodes van ziekte en tegenslag is het werk erg frustrerend en verdrietig.
Toch heb ik nooit echt overwogen om te stoppen. Ik run de schaapskudde samen met mijn man Wim, maar we hebben ook medewerkers in dienst en vrijwilligers die ons helpen. In het begin wilde ik alles graag zelf doen, maar toen ik zeven dagen per week veertien uur per dag werkte, ging dat niet meer. Nu ben ik blij dat we een fijn team hebben.”

Mooie inzichten

“Het beeld dat veel mensen van herders hebben is dat het einzelgängers zijn, en dat klopt vaak ook wel. Ik kan goed alleen zijn, maar vertel mensen ook graag over mijn vak. Daarom organiseer ik teambuildingworkshops schapen drijven. Het is interessant om te zien hoe de communicatie en samenwerking tussen mens en dier verloopt.
Dieren houden je als mens een spiegel voor en dit zorgt voor mooie inzichten. Ik neem ook nog steeds deel aan wedstrijden op hoog niveau.
De afgelopen jaren ben ik zeven keer Nederlands Kampioen geworden. En als kers op de taart won ik in 2022 het Europese Kampioenschap schapen drijven!
Hoe zwaar en stressvol mijn werk door tegenslagen als ziektes, wegvallende subsidies en extreme weersomstandigheden soms ook is, ik ben elke dag ontzettend trots als ik met mijn kudde op de hei sta en zie welke vooruitgang ik samen met de honden en de schapen boek. Dit is het werk waar ik als vijfjarig meisje van droomde, en nu doe ik het elke dag. Het werken met mijn eigen lieve honden maakt me enorm gelukkig en ik leer elke dag bij. Ik vind rust wanneer alles draait: als ik mijn schapen over de hei zie huppelen, kan ik daar echt van genieten. Als ik naar mijn schapen kijk, met mijn trouwe honden om me heen, voel ik puur geluk.”

Wil je Susanne volgen? Facebook: Scheperij Salland

Foto: Marloes Bosch

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.