ander veranderen

Marion: ‘Mijn zoon lijkt steeds meer op mijn ex – helaas’

Uiteindelijk was Marion (44) blij met de scheiding van haar man – was ze tenminste van zijn stiekeme gedoe af. Maar nu lijkt zoon Thomas (15) het stokje te hebben overgenomen. “Verzuimuren op school, verdwenen geld uit mijn portemonnee? Thomas doet er schimmig over, precies zoals zijn vader altijd deed.”

“Een stiekemerd. Een betere benaming heb ik niet voor mijn ex-man Tom. Hij is altijd genieperig en sneaky geweest. In ons huwelijk loog hij om de gekste dingen. Als ik zei dat ik hem niet geloofde, deed hij alsof ík gek was. Maar zijn meest achterbakse daad was het achter mijn rug om aanleggen met een collega. Toen hun affaire uitkwam, ruilde hij me na een huwelijk van twintig jaar net zo makkelijk in voor een meid van 25.

Drie jaar en een nare scheiding later, ben ik vooral dolgelukkig dat ik van hem af ben. Ik heb veel meer rust, hoef mezelf niet meer weg te cijferen en heb ook niet meer het gevoel dat het allemaal aan mij ligt. Toch heb ik nog steeds te maken met stiekem gedrag. De laatste tijd zie ik steeds meer trekjes van Tom terug in onze zoon Thomas. Helaas zijn dat geen positieve kanten.” 

‘Achterdochtig mens’

“Mijn ex-man was een grote, vriendelijke vent met een vlotte babbel. Iedereen mocht hem. Toch was hij thuis een stuk minder aardig. Ik liep op mijn tenen om de lieve vrede te bewaren. Tom was dominant en als hij zijn zin niet kreeg, kon hij flink uitvallen tegen mij en de kinderen. Maar het vervelendst vond ik zijn stiekeme gedrag. Vooral naar mij toe.

In de jaren en Tom en ik getrouwd waren, was ik een schim van wie ik nu ben. In het begin was onze relatie nog wel oké, ook omdat ik toen erg verliefd was en daardoor niet alles helder zag. Daarna kregen we kinderen en was ik daar druk mee. Maar toen onze dochter Julia een jaar of vijf was, viel het me op dat Tom rare acties had. Alles in mij schreeuwde dat het niet klopte. Om geen discussies uit te lokken, hield ik vaak mijn mond. Ook omdat ik er geen bewijs voor had. Achteraf snap ik dat Tom gewoon heel gehaaid was en overal over loog.

Zoals over oud ijzer en koper dat hij ‘ineens’ had. Ik vermoedde dat hij dat ergens weghaalde uit de bouw in de wijk verderop. Maar hij ontkende altijd. Nee, hij had het niet gestolen, maar gekregen. En dan kwam er een vaag verhaal van een oud vrouwtje die hij had geholpen met een klus en voor wie hij als dank wat loden leidingen mee mocht nemen die zij over had. En als hij ineens een nieuwe telefoon had, was die ‘van de wagen gevallen’ en kon hij die weer leuk doorverkopen. Hij vond me maar zeuren als ik doorvroeg. Was ik niet blij dat we deze week een extraatje hadden? Die 300 euro extra was fijn ja, maar natuurlijk niet als hij daarvoor spullen stal.

Idem dito met roken. Officieel zou Tom stoppen na de geboorte van Thomas. Hij wist dat ik echt anti ben. Mijn vader rookte als een ketter en is uiteindelijk aan longkanker overleden, net als een tante. Tom beloofde na de geboorte van Thomas nooit meer een sigaret op te steken. Hij wilde zijn kinderen groot zien worden, zei hij en financieel was het ook beter. Klonk fantastisch, maar hij pafte gewoon achter mijn rug om door. Zijn adem stonk naar tabak als hij me kuste. Ik vond lege pakjes verstopt onder in de prullenbak, in zijn werkbroek of soms in het handschoenenkastje in zijn auto. Als ik hem ermee confronteerde, ontkende hij het eerst glashard. Of hij noemde me een ‘achterdochtig mens’ en ‘speurhond’ en kwam met een excuus waardoor hij nou net die dag een sigaret had opgestoken. Hij was nerveus geweest voor een project of kon een ‘smokertje’ simpelweg niet weigeren, toen het hem werd aangeboden. Eén kon sowieso geen kwaad, beweerde hij. Maar ik geloof nooit dat hij het bij die ene hield. Op bankafschriften zag ik regelmatig bedragen rond een tientje gepind bij de supermarkt of tankstation, waarvan ik vermoedde dat het om sigaretten ging.

Ook kocht hij spullen die we niet nodig hadden, maar loog hij altijd dat hij ze al lang had. Tom gooide de kassabon weg, haalde stickers of de verpakking eraf of pinde honderd euro van de rekening waarvoor hij geen goede reden had. Geld dat we eigenlijk niet konden missen. Later zei hij dat hij wel moest liegen, omdat het onmogelijk was om mij de waarheid te vertellen omdat ik te veel zeurde en zanikte tegen hem. Het lag allemaal aan mij. Ik maakte het hem moeilijk en hij hield niet van moeilijke vrouwen.”  

Opstandige pubers

“Op het laatst van onze relatie gedroeg Tom zich steeds vreemder en ging hij steeds meer liegen. Als je normaal van zeven uur ’s morgens tot drie uur ’s middags werkt en in al die jaren ervoor amper hebt overgewerkt, is het natuurlijk wel vreemd dat je ineens pas ’s avonds om 19.30 uur thuiskomt. Het was een kwestie van zijn telefoon doorzoeken om erachter te komen wat hij in de tussenliggende uren uitspookte. Ze heette Jessica. Iemand van zijn werk. Ze scheen al langer achter hem aan te hebben gezeten en uiteindelijk had hij toegehapt. Hij had heel wat uurtjes in haar bed doorgebracht, zo las ik terug in hun appjes.

Tom en ik zijn uiteindelijk gescheiden en hij is nu nog steeds met deze Jessica. Ze zijn drie jaar samen en schijnen heel gelukkig te zijn. Ik ben blij voor hem. Maar vooral voor mezelf, want sinds ik van Tom af ben, gaat het met mij ook veel beter. Ik voel me veel meer senang. Ik leefde altijd met een masker op, bleef altijd vrolijk, ook al was ik boos of verdrietig. Nu kan ik volledig mezelf zijn. Ik woon alleen en heb het prima naar mijn zin met mijn hondje en met de kinderen. Tom en Julia wonen beiden fulltime bij mij en gaan een weekend in de maand naar hun vader. Meer willen deze opstandige pubers niet.

Onze dochter Julia is een kopie van mij. Ze is lief en zorgzaam en leest het liefst rustig boeken op haar kamer. Ze doet het uitstekend op school. Ze doet nu 4 havo en haalt mooie cijfers. Leraren zijn blij met haar. Zij zijn een stuk minder te spreken over onze zoon Thomas. Hij is gezakt van tl- naar vmbo-kader, maar doet eigenlijk helemaal zijn best niet. Ik heb zijn mentor beloofd dat ik met hem aan de slag ga om zijn vakken op te halen. De komende weken zal ik hem vaker overhoren en opdrachten samen maken. Ik geloof namelijk dat het geen echte onwil is. Ik vrees dat Thomas nog steeds last heeft van de scheiding en vluchtgedrag vertoont. Ik zie op Magister dat hij behoorlijk veel verzuimuren heeft staan. Uren waarvoor Thomas geen verklaring heeft. Of in ieder geval waar hij schimmig over doet: zijn fietsband was leeg, hij moest nog naar de bibliotheek voor school en die was gesloten, dus toen moest hij naar de andere kant van de stad. Of het klopt niet, want hij was wél in de klas geweest tijdens die les. Waarom hij dan als absent staat? Hij weet het niet. Ook niet waarom hij maandag het eerste blok wiskunde heeft gemist. Thomas heeft geen logisch antwoord óf vage excuses, precies die ik herken van zijn vader Tom.”

Aardje naar zijn vaartje

“De laatste tijd merk ik steeds meer karaktereigenschappen bij Thomas die me sterk doen denken aan zijn vader. Zo verdween er een aantal keer geld uit mijn portemonnee. Geen enorme bedragen, maar een paar euro’s of een briefje van vijf. In het begin dacht ik nog dat het aan mezelf lag – dat ik gewoon niet goed op mijn geld lette, maar toen ik bij ging houden wat er in mijn portemonnee zat en uitging, merkte ik dat er regelmatig geld werd ontvreemd.

Ik heb eerst Julia gevraagd of zij misschien geld ‘leende’ uit mijn portemonnee, maar zij zei niets te pakken en leek oprecht. Ze heeft ook een bijbaantje, dus als ze geld nodig heeft voor iets leuks, maakt ze dat over van haar spaarrekening. Daarna ben ik naar Thomas gegaan, maar hij zei meteen: ‘Ik weet niet waar het geld is, mam’,  terwijl ik alleen maar vroeg of hij misschien af en toe iets uit mijn portemonnee pakte. Aan zijn houding zag ik dat hij er meer van wist. Ik vermoed dat hij in de schoolpauzes naar de snackbar gaat, want vaak is het brood dat ik voor hem smeer niet of nauwelijks opgegeten. Inmiddels neem ik mijn portemonnee ’s nachts mee naar mijn slaapkamer en wordt er niks meer uitgehaald, maar dit is natuurlijk niet de manier waarop ik wil omgaan met mijn kinderen in huis. Je moet jouw eigen bloed kunnen vertrouwen.

Thomas liegt om meer dingen. Ik ruik bij hem sigarettenrook. Het zit in zijn kleding. Ik weet niet of hij echt (veel) rookt, want dat ontkent hij, maar hij kan natuurlijk net als zijn vader buiten de deur roken. Ook zij zegt glashard dat hij voldoendes haalt voor toetsen, terwijl ik in Magister zie dat hij alleen vieren en vijven heeft. Waarom hij daarover niet eerlijk is, is mij een raadsel, want ik word echt niet boos. Ik geef geen straf, ik ga niet staan schreeuwen, het enige wat ik zeg, is dat ik het jammer vind dat hij niet harder werkt. Hij kan echt beter dan dit.

‘Een normale puber’

Daarnaast maak ik me druk om zijn handeltjes, wat dat betreft heeft hij een aardje naar zijn vaartje. Thomas verkoopt ‘spullen van vrienden’. Soms onschuldig, zoals snoep, maar ook vapes en illegaal vuurwerk. Op zich leuk dat hij daar geld mee verdient, maar hoe komt hij aan die spullen? Daarover is hij vaag. De ene keer krijgt hij het van een vriend, de andere keer van zijn vader. Vandaar dat ik toch contact heb gezocht met mijn ex: hij herkent dit gedrag, misschien weet hij de oplossing? Dit keer zaten Tom en ik gelukkig op één lijn. Ook hij zag dat onze zoon afgeleid is van zijn schoolwerk. We hebben nu afgesproken dat we allebei meer letten op huiswerk en verzuim en elke week contact hebben met de mentor van Thomas.

Dat is al een stap in de goede richting. Blij dat het niet alleen mijn probleem is. Over zijn stiekeme gedrag vond ik helaas weinig steun bij mijn ex. Tom vond dat ik overdreef en vergoelijkte zijn gedrag als dat van ‘een normale puber’. Dat ben ik niet met hem eens. De laatste tijd heb ik veel ruzie met Thomas en ik merk dat ik dezelfde gevoelens heb als destijds bij mijn ex. Dat vind ik vreselijk, want ik was nu juist zo blij dat ik af was van het achterbakse. Toch heb ik geen keuze dan te accepteren dat mijn zoon nare trekjes heeft. Van een kind kun je immers niet scheiden, dus ik zal hiermee moeten leven, hoe moeilijk dat ook is.”

Tekst: Joan Makenbach. Om privacyredenen zijn alle namen veranderd, De echte namen zijn bekend bij de redactie.​​​​​​​
Foto: Getty Images