Hartsvriendin wordt hartsvriend: ‘Ik heb je allang geaccepteerd zoals je bent’

19 december 2022

Mariska en Mick (allebei 30) hebben zo’n vriendschap om jaloers op te zijn: ze kunnen goed praten én lachen én ze zijn er voor elkaar in moeilijke tijden. En die zijn er wel: Mick is namelijk non-binair en staat op de wachtlijst voor de genderpoli. Mick: “Mariska is de eerste die ik het vertelde.”

Mariska: “We hebben elkaar leren kennen op de opleiding verpleegkunde. Vijftien of zestien waren we toen.”
Mick: “We gingen met alle eerstejaars meteen al een dag of drie naar Giethoorn. Het heeft alleen maar geregend! Daar gingen we dan, in fluisterbootjes door de stromende regen! Het was zeik- en zeiknat. We sliepen in een legertent.”
Mariska: “Ja, die tent! Al die matjes op de grond. We lagen hutjemutje en gemengd, al hadden we maar twee of drie jongens in de klas. Onder die omstandigheden word je wel echt close met elkaar.”
Mick: “Mariska en ik raakten op de eerste avond al in gesprek: wie ben je, wat heb je hiervoor gedaan? De klik was er direct, dat vond ik bijzonder. Alsof we meteen bij elkaar hoorden.”
Mariska: “Dat je de eerste avond meteen denkt: jou mag ik. Punt. Terwijl er ook wel meiden waren van wie ik dacht: mwah. Van die tuttebellen. Mick en ik voerden vanaf het begin serieuze gesprekken, maar konden ook lachen om dezelfde flauwe grappen.”
Mick: “De verschillen die je nu ziet tussen Maris en mij waren er toen ook al. Ik ben echt een jongensjongen, Mariska is een meisjesmeisje. Maar onze gesprekken en humor zorgden meteen voor een band.”
Mariska: “Binnen de opleiding volgden we deels onze eigen weg: we liepen veel stage, dan zie je elkaar niet veel. Maar tijdens een terugkomdag zochten we elkaar altijd weer op.”
Mick: “We konden dan meteen weer levelen. Bijzonder. We wisselden ervaringen uit en konden daar samen om lachen of juist bij elkaar uithuilen. Praten over een stagebegeleider die ons dwarszat. En natuurlijk deelden we verhalen over leuke bewoners.”
Mariska: “Of bewoners die we liefst achter het behang plakten!”

Uit de kast

Mick: “Ik wist al vanaf mijn zevende dat ik op vrouwen viel, daar had ik nooit een geheim van gemaakt. Alleen op de opleiding had ik er niet direct iets over gezegd. Een meisje uit de klas zat heel erg achter me aan: ze wist zeker dat ik óók lesbisch was en vond dat ik uit de kast moest komen. Uiteindelijk was ik zó klaar met haar dat ik heb toegegeven dat ik inderdaad op vrouwen val. Toen heb ik ook meteen duidelijk gemaakt dat ik niets voor haar voelde.”
Mariska: “Ik herinner me het appje dat je me toen stuurde nog goed, waarin je vertelde dat je op vrouwen valt. Nou, eigenlijk wist ik dat al de eerste keer dat ik je ontmoette! En het boeide me niets. Volgens mij heb ik iets gezegd als: voor mij blijf je altijd dezelfde.”
Mick: “Bij Mariska kan ik gewoon mezelf zijn. Aan het begin van de opleiding had ik nog lang haar, maar dat heb ik toen verruild voor een kort stekeltjeskapsel. Mariska’s eerste reactie was: ‘Hèhè, eindelijk!’”
Mariska: “Mick droeg altijd al truien en lange broeken. Toen dat haar eraf ging, dacht ik: dit past bij jou. Dit bén jij.”

Meteen vertrouwd

Mick: “Na de opleiding zijn we vrienden gebleven en kozen we onze eigen weg. Ik ben uiteindelijk de zorg uit gegaan vanwege bezuinigingen. Omdat ik er al een tijd uit ben, kom ik er niet zomaar meer tussen. Daarom werk ik nu als buschauffeur.”
Mariska: “Ik werk nog in de thuiszorg en ben net begonnen met de opleiding verpleegkunde op niveau vier: dan krijg ik meer verantwoordelijkheden. Die studie is best intensief – ik heb zes jaar niet in de schoolbanken gezeten. Ook daarover kan ik lekker klagen bij Mick.”
Mick: “We zien elkaar niet heel vaak, omdat we best een stukje uit elkaar wonen. Maar het is altijd meteen weer vertrouwd als we afspreken. Tussendoor hebben we vaak online contact. We sturen elkaar plaatjes of filmpjes of taggen elkaar op sociale media. Als het een week stil is, weet ik: dit klopt niet.”
Mariska: “Wat ik enorm kan waarderen, is Micks nuchterheid. Ik kan me soms heel druk maken over één ding, dan hoeft Mick alleen maar te zeggen: ‘Doe normaal!’ Af en toe heb ik dat zo nodig!”
Mick: “Terwijl ik juist dat druk maken heerlijk vind. En dat hele schouwspel tussen Mariska en haar man Stefan, daar kan ik enorm van genieten. Misschien juist omdat ik zelf geen relatie heb.”

Helemaal mezelf zijn

Mariska: “We hebben best wat meegemaakt samen, maar we verliezen elkaar nooit uit het oog.”
Mick: “Vorig jaar ben ik in een traumakliniek opgenomen – vanwege mijn verleden, waar ik verder niets over kwijt wil. Omdat ik in die kliniek helemaal mezelf kon zijn, heb ik uitgesproken dat ik mezelf identificeer als non-binair. Hoewel ik als vrouw ben geboren, heb ik me nooit volledig vrouw gevoeld. En ook niet volledig man. Mariska is de eerste die ik dit heb verteld. Ik denk niet dat het een verrassing voor haar was.”
Mariska: “Prima, voor mij blijf je dezelfde, heb ik gezegd. Op zo’n moment kan ik óók heel nuchter zijn. Ik heb je allang geaccepteerd zoals je bent. Misschien zag ik het wel eerder dan jij. Onze vriendschap verandert niet. Punt.”
Mick: “Dit speelt al van kleins af aan. Als kind klom ik in bomen, baggerde ik door sloten, kwam met kapotte broeken thuis. Mijn moeder heeft zelfs ooit tegen de huisarts gezegd: ‘Misschien moet je dat kind laten ombouwen.’ Dat is altijd in mijn achterhoofd gebleven, al heb ik er nooit iets mee gedaan. Tot ik in die kliniek belandde. Daar ben ik gaan experimenteren met een nieuwe naam, met dank aan de ervaringsdeskundige daar, die me hierin stimuleerde. Dankzij haar mocht ik zijn wie ik was, daar ben ik haar nog steeds erg dankbaar voor. Vandaar dat ik nu door het leven ga als Mickay, afgekort Mick.”

Niet zo relaxed

Mariska: “Toen je me dat liet weten, heb ik meteen dezelfde dag nog je naam veranderd in mijn telefoon. Kan ik me ook niet meer vergissen.”
Mick: “Niet iedereen reageerde zo relaxed als Mariska. Met mijn familie had ik al weinig contact, via via kreeg ik te horen dat ik niet spoor. In mijn dorp en binnen mijn vriendenkring wordt het gelukkig vrij goed geaccepteerd. Een paar mensen hebben me laten vallen, maar dat waren misschien niet echt vrienden. Op mijn werk hebben sommige mensen er moeite mee vanwege hun geloofsovertuiging.”
Mariska: “In Micks appje stond: Ik weet dat je gelovig bent, ik hoop niet dat je boos bent. Inderdaad ben ik gelovig opgevoed, maar mijn ouders hebben me altijd gestimuleerd om daar zelf invulling aan te geven. Mijn oom is homo en al jaren samen met zijn partner. Accepteer mensen zoals ze zijn, dat heb ik meegekregen. Als dat betekent dat je homo of lesbisch bent of bij de LHBTQI-gemeenschap hoort – geen idee of ik dat zo goed zeg…”
Mick (lachend): “Ik vind het knap dat je zo ver komt!”
Mariska: “…als je daarbij hoort, prima. Love your life!”
Mick: “In Nederland is dit nu een hot topic met de genderwet waarover in de kamer wordt gesproken. Ik hoop dat de wet erdoor komt. Dat betekent dat ik mijn naam kan aanpassen zonder belachelijk hoge kosten én dat ik mijn gender kan veranderen naar een x.”

Steun hard nodig

Mick: “Ik sta nu op de wachtlijst voor de genderpoli. Dan krijg ik een gesprek met de psychiater: of ik wel echt non-binair ben en of ik echt operaties en hormonen wil. Het plan is dat mijn borsten, baarmoeder en eierstokken worden verwijderd. Ik wil geen geslachtsveránderende operatie, want ik wil niet volledig man worden. Na dat gesprek kom ik opnieuw op een wachtlijst voor de hormonen en de operatie.”
Mariska: “Ik probeer Mick bij te staan door geregeld een berichtje te sturen. En als ik weet dat er een belangrijke afspraak is geweest, vraag ik hoe het is gegaan.”
Mick: “Bij alles wat ik doe, krijg ik steun van Mariska. We praten erover, ze is er voor me. In die kliniek waar ik opgenomen was, zit je niet voor niets. Ik heb de diagnose complexe PTSS en depressie gekregen. Daarbij heb ik clusterhoofdpijnen die zo heftig kunnen zijn dat ik last krijg van suïcidale gedachten. In het Engels wordt dat suicide headache genoemd. Dus af en toe heb ik Mariska hard nodig. Als ik zeg dat het even niet goed gaat, appt ze me ’s avonds, ’s nachts en de volgende ochtend. Dat is wie ze is.”
Mariska: “Dat doe je als vrienden, vind ik. Je bent er voor elkaar op zo’n moment, wat er ook gebeurt in je leven.”
Mick: “We gaan hier al jaren samen doorheen. Mijn struggle is zwaar. Als het niet goed gaat en de begeleiding laat het afweten, is het belangrijk om vrienden te hebben op wie je kunt terugvallen. Mensen als Mariska.’’
Mariska: “En het gaat twee kanten op hoor: als ik ergens mee zit, weet ik dat ik Mick altijd kan bellen. En dan krijg ik ook steun. Als we elkaar zien en we praten bij, krijg ik daarna een appje met de vraag: hoe is het er nu mee?”

Bijzonder aanbod

Mick: “Ja, want jij hebt ook het nodige meegemaakt…”
Mariska: “Ik heb moeite om zwanger te worden. We zouden net beginnen met hormonen, maar hebben het even stopgezet, omdat mijn opleiding van start ging. Bovendien: als ik alleen maar gefocust ben op zwanger worden, word ik daar ook niet gelukkig van. Maar dit onderwerp is echt een ondergeschoven kindje: iedereen vindt het maar normaal dat je vanzelf kinderen krijgt. Daarom ben ik ook zo blij met Micks steun.”
Mick: “Ik heb gezegd: zolang ik nog niet met de behandeling ben begonnen, zou je gebruik kunnen maken van mijn baarmoeder. Maar nu mijn gezondheid zo slecht is, wordt het ’m niet.”
Mariska: “Dat vond ik wel een bijzonder aanbod, hoor. Ik was er echt stil van.”
Mick: “Wij hebben echt een vriendschap voor het leven. Je weet hoeveel je voor me betekent.”
Mariska: “Andersom ook. Er moet veel gebeuren, wil dit kapot gaan.”
Mick (schaterend): “Sterker nog: er is al veel gebeurd en onze vriendschap is er nog steeds.”
Mariska: “Dit gaat nooit over. Het bewijst maar dat hartsvriendinnen net zo goed hartsvrienden kunnen zijn.”

Denk jij aan zelfmoord of maak je je zorgen over iemand in je omgeving? Bel 0900-0113 of chat via 113.nl.

Tekst: Irma Ooijevaar
Foto: Yasmijn Tan
Visagie: Wilma Scholte

Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een digitaal abonnement op Vriendin.