Piet Paulusma

Piet Paulusma: ‘Ik zocht een nieuwe hobby en vervolgens werd ik weerman’

Gisteren kwam het verdrietige nieuws naar buiten dat Piet Paulusma op 65-jarige leeftijd is overleden aan de gevolgen van kanker. Wij spraken de weerman in een eerder interview over zijn werk, bekendheid en Friese achtergrond.

Hoe kwam jij in aanraking met het weer?

“Ik riep ooit tegen Joke, destijds mijn echtgenote: ‘Ik wil een hobby, en het liefst iets anders dan anderen hebben.’ Vervolgens vond ik een cursus over het weer bij Teleac. Het was eind jaren ’70 en ik werkte bij KPN, toen nog PTT. Ik had geen tijd om die cursus te volgen voor de televisie, maar had wel het boek. Een zwager die meteoroloog was heeft me ook veel bijgebracht. Ik ging dagelijkse metingen van het weer doen voor de vaste weerman bij Omrop Fryslân, Hans de Jong, en schreef regenoverzichten voor de Franeker Courant. Daarna tikte ik meet- en leesapparatuur van de Duitse weerdienst op de kop en groeide mijn hobby steeds verder. Ik richtte me op verzoek ook echt op weersverwáchtingen. Bij SBS kwam ik terecht in de lange periode van Elfstedenkoorts in 1995/96, toen ik daar tien dagen lang voorspellingen deed. Ik was de enige in Nederland die ze goed had en later dat jaar begon ik als hun vaste weerman. Toch zat dit er als klein jongetje niet bepaald in: op de havo had ik zelfs een vier of vijf op het proefwerk over hoge en lage drukgebieden! Dat wist ik niet meer, maar een oud-klasgenoot heeft me dat proefwerk later eens opgestuurd.”

Voor je weerberichten reis je het hele land door. Wat was het mooiste of gekste wat je daarbij meemaakte?

“Moeilijk, want ik kan niet eens meer tellen op hoeveel plaatsen ik ben geweest voor mijn werk. Ik heb ooit verkleed als kuiken door Amsterdam gelopen, toen Herman Brood daar een duckrace hield. Verder zat ik in een Chinook-helikopter, waar we achterop de klep opnames maakten, en in talloze vliegtuigjes. Ooit reed ik een cameraman omver op een quad. Dat was in Zeewolde, waar een strandrace werd gehouden. Het circuit lag er al, ik reed op zo’n quad en de cameraman zat achter een heuveltje waar ik overheen scheurde. Hij ging achterover, hopla, met beide benen in de lucht, haha! Met een luchtballon maakten we ooit een landing in een boom en dachten allemaal dat het onze dood werd. Ik heb bij een rietdekker op het dak gezeten, kreeg bij een vliegerfestijn zo’n grote vlieger op m’n kop en nog veel meer. Eigenlijk hebben we elke dag lol en ontmoet ik continu leuke mensen.”

Hoe belangrijk is je Friese achtergrond voor jou?

“Heel belangrijk, want ik ben eigenlijk door de Friese cultuur doorgebroken. Vanuit de bemoeienissen met de Elfstedentocht werd ik bekend. Maar ook persoonlijk betekent het veel voor me. Ik ben dol op deze provincie en trots dat ik hier vandaan kom. Op en top een rasechte Fries. Ik groeide op in een dorp, dus midden in het weer. Fietste kilometers naar school en zelfs als er ijs lag mochten we van mijn moeder niet thuisblijven. Een belangrijk moment was voor mij trouwens de sneeuwstorm van 1979. Op een avond ging ik met een vriend Franeker in. Het regende en toen we de stad weer uitgingen, ijzelde het. ‘Dit komt niet goed,’ zei ik, ‘want de wind is naar het oosten gedraaid.’ ’s Avonds laat luisterde ik naar het weerbericht, waarop ze zeiden dat in het noorden de ijzel zou overgaan in regen en we de volgende dag temperaturen zouden krijgen van 12 graden. Daar klopte niets van; het was min 15 met een sneeuwstorm. Toen dacht ik: ik had dus gelijk. Het was een bevestiging dat ik op de goede weg was.”

Welk beeld heeft Nederland van jou, denk je? En in hoeverre klopt dat?

“Op Twitter lees ik soms dat mensen denken dat ik arrogant ben omdat ik op televisie ben. Dat ben ik niet. Verder zien velen me als ‘die Friese weerman’ en zo simpel is het. Maar ook als iemand die van gezelligheid houdt. En dat klopt, ook in mijn privéleven: ik ben sociaal en hou van gezelligheid. Ik denk wel dat mensen me serieus nemen als weerman, want als er iets bijzonders aan de hand is met het weer, wordt er over het algemeen meer gekeken. Elk seizoen en weertype heeft zijn eigen charme, maar geef mij ook maar een hittegolf. Een lekkere zwoele zomeravond, heerlijk!”

Je hebt vier kinderen en een pleegdochter. Wat voor vader ben jij?

“Joke en ik zijn de ouders van Martsje, Boukje, Kees en Geartsje. Onze pleegdochter heet Rosita. Waar ik het meest trots op ben, is dat mijn kinderen zonder kleerscheuren door de puberteit zijn gekomen. Dan heb ik het over drugsgebruik en dat soort dingen. Ze zullen vast wel eens een jointje gerookt hebben, maar veel erger was het niet. Ik ben close met mijn kinderen, maar laat ze ook los. Zit ze niet de hele dag op hun lip, want ik vind dat iedereen zijn eigen leven moet bepalen. Het belangrijkste wat we onze kinderen hebben geleerd, is om rekening te houden met anderen en iedereen in zijn waarde te laten.”

Wie was het grootste voorbeeld in je leven?

“Qua weer voorspellen was dat Hans de Jong van Omrop Fryslân, en weerman Jan Pelleboer. Maar ik ben vooral mijn eigen voorbeeld, want je kunt niemand imiteren. Je moet je eigen stijl ontwikkelen en jezelf blijven. Buiten mijn werk om ben ik geïnspireerd door mijn zwager Engbert, de man van mijn oudste zus. Hij was een maat van me en heeft mij met van alles en nog wat geholpen. Helaas is hij is te jong gestorven. Verder: mijn ouders. Mijn moeder was er voor ons als dat nodig was. Mijn vader overleed op 90-jarige leeftijd, maar daarvoor zat hij nog elke zondagavond in de kroeg. Aan de jonge jenever, en dan een feestje maken. Dat is mijn grootste droom: om net zo oud te worden als mijn vader en op dezelfde manier te blijven genieten van het leven.”

Piet Paulusma overleed op 20 maart 2022 aan de gevolgen van kanker. Dinsdag zendt omroep MAX een eerbetoon uit aan de weerman, getiteld ‘Oant Moarn’.

Tekst: Tanja Spaander
Foto: ANP