5 signalen die erop kunnen wijzen dat je een burn-out hebt
9 december 2020
De meeste mensen ontdekken pas dat ze een burn-out hebben als ze er al een hebben. Daarom is het belangrijk dat je de voortekenen kent.
We sommen ze voor je op.
1. Gebrek aan concentratie
Stress is naast veel andere dingen ook een hulpmiddel om je te concentreren. Dat vergt een hoge inspanning van je hersenen, maar hier is je lichaam prima toe in staat. Pas als de stressperiode lang aanhoudt, wordt de inspanning te hoog en raakt de ‘concentratiespier’ oververmoeid. Gevolg: vergeetachtig, snel afgeleid, dingen minder goed kunnen overzien, mentaal minder flexibel. Hoofdpijn, stijve nek en lage rugklachten zijn veelvoorkomende stressklachten. Martje Godschalk, psychomotorisch therapeut: “Als je gespannen bent, is je spreekwoordelijke rugzakje zwaarder beladen en draag je meer gewicht met je mee. Als je deze zware lasten dag in dag uit met je meezeult, gaat je lijf protesteren. Mensen met een bijnaburn-out hebben de neiging deze fysieke signalen te lang te negeren.”
Dit kun je eraan doen
De tip van hoogleraar neuropsychologie Margriet Sitskoorn: “Wissel simpele doe-taken af met denk-taken en ga tussendoor bewegen. Zo voorkom je dat je brein eenzijdig wordt overbelast.” En de tip van psychomotorisch therapeut Martje Godschalk: “Word je bewust van de signalen van je lichaam. Pijn betekent overbelasting.” Tegen fysieke stress helpt: fijne muziek luisteren, massage, mediteren, yoga of sporten en daarna uitgebreid stretchen.
2. Nul energie
Een constant gebrek aan energie sluipt erin: je ziet steeds vaker tegen dingen op. Businesspsycholoog Jocelyn Rebbens: “Je bent mentaal minder flexibel. Plotselinge wijzigingen brengen je emotioneel uit balans. Mensen met een bijna-burn-out piekeren vaker en zijn sneller onzeker of emotioneel geraakt.”
Dit kun je eraan doen
Hoe meer invloed je hebt op je bezigheden, hoe beter je bestand bent tegen een burn-out. Verdeel je agenda in piepkleine, behapbare, concrete doelen en vink ze af. Zo krijg je meer overzicht en beloon je jezelf met resultaat. Afvinken geeft een goed gevoel, omdat het je beloningssysteem in je brein triggert.
3. Negatieve mindset
Mensen met een (bijna) burn-out blijven eerder in sombere gedachten hangen als iets tegenzit, vertelt psycholoog Jocelyn Rebbens. “Als dingen minder goed gaan, neemt je angst en twijfel toe. Je wordt onzekerder en voelt je gejaagd, waardoor je denkt: dit gaat me niet lukken. Ongemerkt neemt die onzekerheid toe, waardoor je nog meer in een negatieve denkspiraal terechtkomt.”
Dit kun je eraan doen
Doe uit voorzorg regelmatig een persoonlijke APK en vraag je af: doe ik nog steeds de dingen die ik leuk vind? Beweeg ik genoeg? Hoe gezond is mijn eetpatroon? Doordat je daar niet meer over hoeft te twijfelen, ben je de burn-out te slim af.
4. Weinig zelfzorg
Bij tijdgebrek sta je zelf vaak onder aan het prioriteitenlijstje. Want liever jezelf teleurstellen dan een vriendin of je werkgever, toch? Psycholoog Rebbens: “Topsporters moeten na een intensieve inspanning verplicht een rustperiode nemen. ‘Gewone’ mensen die altijd maar alle ballen hoog proberen te houden, leveren eigenlijk net zo’n intense inspanning, alleen dan zonder de rust.”
Dit kun je eraan doen
Neem je me-time serieus: heb je vandaag geen tijd voor jezelf? Zorg dan dat je morgen wél tijd maakt. Doe iets om je hoofd leeg te maken en je fysiek op te laden. Tip: wandelen in de natuur of creatief bezig zijn (schilderen, koken).
5. Altijd met je werk bezig
Je wordt niet ziek van werken. Pas als je geen voldoening meer uit je werk haalt, wordt dit een risicofactor.
Dit kun je eraan doen
Verlies jij te veel energie aan ‘moetjes’? Doe de test: geef alle actiepunten op je to-dolijst een cijfer hoe leuk je het vindt. Tel daarna alle cijfers bij elkaar op en deel dit getal door het aantal actiepunten. Scoor je een onvoldoende? Bedenk dan wat je kunt doen om dit cijfer te verbeteren. Hoe kun je je zelfzorg vergroten? Rebbens vult aan: “Levert je werk chronische spanning op? Stel jezelf dan de vraag: waar ben ik voor aangenomen? En doe ik dit ook, of doe ik veel meer en blus ik vooral andermans brandjes?”
Tip van Vriendin
Last van burn-out klachten? Dan kan het boek Ik dacht dat ik wist wat burn-out was… tot ik er een kreeg van Marijn Sillis je enorm verder helpen. Van een burn-out herstellen is veel meer dan rusten, relaxen en loslaten. Dankzij het boek krijg je de kracht om uit jouw burn-out te komen. Voor meer informatie klik op onderstaande button.
