Kirsten: ‘Ik doe niets goed in de ogen van mijn schoonmoeder’

22 januari 2024

Kirsten (32) is getrouwd met Kay (34) en moeder van Noa (5) en Zoë (9 maanden). Voordat ze kinderen kreeg, had ze een goede band met haar schoonmoeder. Na de geboorte van haar dochter sloeg dat om. “Ze gaf op alles commentaar, zelfs op de babyuitzet.”

Kirsten: “‘Wij namen onze kinderen ’s avonds overal mee naartoe, daar worden ze makkelijk van.’ Of: ‘Wat zielig dat de meisjes met dit mooie weer de hele dag op het kinderdagverblijf zitten.’ Of: ‘Je moet ze wel extra laten drinken hoor, anders drogen ze uit.’ Zodra de telefoon gaat en ik het nummer van mijn schoonmoeder zie, schieten de vlekken al in mijn nek. Ik vrees al voor wat er komen gaat voordat ik opneem. In haar ogen kunnen mijn man Kay en ik, maar vooral ik, niets goed doen als het gaat om de opvoeding van onze dochters. En dat maakt me behoorlijk onzeker.”

Oude stempel

“Kay en ik zijn jeugdliefdes. We kennen elkaar al meer dan twintig jaar en kregen verkering op mijn vijftiende. We wonen nog steeds in ons geboortedorp, net als onze familie. Mijn schoonfamilie ken ik dus minstens zo lang. Voordat ik kinderen kreeg, had ik een superband met mijn schoonmoeder. Ze is al een paar jaar weduwe, maar ze is een heel kwieke, actieve vrouw. We gingen vaak samen op stap: naar de Albert Cuypmarkt in Amsterdam, outletshoppen in Roermond en elk jaar gezellig naar de Huishoudbeurs.
Toen ik zwanger was van onze oudste dochter Noa, veranderde mijn schoonmoeder. Zo wilde ze persé mee naar mijn verloskundige en daar zat ze dan een beetje op me af te geven. Ze zei tegen de verloskundige dat ik te veel hooi op mijn vork nam en de baby in gevaar bracht, omdat ik nog drie dagen per week werkte. Mijn schoonmoeder is nogal van de oude stempel. Zij vindt dat mannen voor hun gezin moeten zorgen en dat je als vrouw thuis hoort te blijven, zeker als er kinderen komen. Ik heb haar meerdere keren uitgelegd dat ik van mijn baan als medewerker bloedafname bij de trombosedienst hou, maar ook dat Kay alleen echt te weinig verdient en dat onze hypotheek is gebaseerd op anderhalf salaris. Maar dat wil ze niet horen.

Ook bemoeide ze zich met de babyuitzet. Niets was goed genoeg. De kruiken en rompertjes die ik aanschafte bij de Hema vond ze rommel, het spijlenbedje was te gevaarlijk en mijn kinderwagen noemde ze een ‘modegril’. Ook de babykamer was in haar ogen te druk voor een tere baby. Eigenlijk kon niets haar goedkeuring verdragen. Ze gaf overal ongevraagd commentaar op. Maar het ergste moest nog komen. Noa was amper twee uur op de wereld en lag heerlijk naast mij in haar bedje toen mijn schoonmoeder haar optilde en begon uit te kleden. Volgens haar was Noa veel te warm gekleed en liep ze daarmee het risico op wiegendood. Dat de kraamhulp me had geholpen bij de kledingkeuze, zei
haar niet zo veel. Zij had drie kinderen op de wereld gezet, dus zij kon het weten.”

Laten krijsen

“Op dat moment was ik moe en werd ik overmand door hormonen en emoties. Ik liet mijn schoonmoeder mijn pasgeboren baby omkleden en keek toe. Het lukte me niet te protesteren, daarvoor miste ik de kracht. Bovendien hadden Kay en ik ook geen idee wat goed was. Het was ons eerste kind. Je bent als jonge ouders onzeker en dan is het fijn als er iemand is die het wel allemaal weet. Maar mijn schoonmoeder wist van geen ophouden. Ze kwam elke dag langs, soms zelfs twee keer per dag en had elke keer een lijst aan op- en aanmerkingen. Ik had Noa graag bij me op schoot en liet haar overdag in de box slapen. Dat was tegen de principes van schoonmama die keer op keer herhaalde (tegen niemand in het bijzonder): ‘Baby’s moeten even drinken, knuffelen en dan gewoon weer naar bed om te slapen.’ Na een paar dagen begon het me aardig de keel uit te hangen, maar ik wist niet hoe ik dat tactvol kon zeggen. Bovendien deed ze het steeds als Kay de kamer uit was of op zijn werk zat. Als ik hem dan achteraf confronteerde met haar lullige opmerkingen, leek het net alsof ik over haar zat te zeuren. Hij praatte het vervolgens goed en zei dat ze vast alleen maar wilde helpen. Ja vast, alleen hoorde hij nooit de beschuldigende toon waarop ze dingen zei. Na een paar weken begon Noa te huilen. Zodra ze had gegeten, was het een uur lang hommeles. Ik maakte me daar zorgen om, maar ook daar had mijn schoonmoeder wel een oplossing voor: ‘Laat maar lekker even krijsen, dat is goed voor haar longen.’ Het voelde niet goed. Ik ken mijn dochter het beste en als ze huilt, is er gewoon iets aan de hand. Ik zag het nut er niet van in om haar helemaal overstuur te laten worden. Maar als mijn schoonmoeder over de vloer was, durfde ik mijn eigen kind niet eens op te pakken. Ik voelde haar ogen in mijn rug prikken en ze liet ook non-verbaal weten dat ze het niet met me eens was, door hard te zuchten of met haar ogen te draaien. Uiteindelijk kreeg ik gelijk. Noa bleek koemelkallergie te hebben waardoor ze na het drinken erge darmkrampjes kreeg. Toen we daar na drie maanden achter kwamen en ze andere voeding kreeg, waren de huilbuien meteen over. Al die tijd heeft ze onnodig geleden en als het aan mijn schoonmoeder had gelegen, had ik haar nooit getroost.”

Geen kans onbenut

“Toch ging ze pas echt te ver toen ze met haar vinger in Noa’s mondje zat en ik vroeg wat ze deed. Noa had last van doorkomende tandjes en ze vertelde dat ze er wat jenever op had gedaan. Toen ik boos riep waarom ze dat in hemelsnaam had gedaan, zei ze dat ik me niet zo druk moest maken. Het was een middeltje van vroeger en in de druppels van de drogist zat immers ook alcohol. Ik durfde niets te zeggen, ze blijft toch Kays moeder, maar hier trok ik de grens. Welke gek geeft een baby nou alcohol?! ’s Avonds heb ik vreselijk gehuild bij Kay en hem uitgelegd dat zijn moeders bemoeienis nu echt te ver ging. Gelukkig stond Kay nu wel aan mijn kant. Hij belde haar boos op om te zeggen dat ze dit niet kon maken. Gelukkig bond ze toen in. Even was het rustig, maar al snel begon ze opnieuw: Noa liep nog niet met veertien maanden en dat was veel te laat, volgens haar. Noa kreeg te veel papvoeding, slecht voor haar tandjes. Noa moest logopedie, want ze sprak te weinig. En die koorts? Die had ze vast door dat enge kinderdagverblijf waar ik haar drie dagen per week naartoe bracht. Ze is namelijk erg tegen professionele kinderopvang. Ze laat geen kans onbenut om daar een opmerking over te maken. Ze vindt mij maar een ontaarde moeder. En als het aan haar had gelegen, was Noa nooit op haar vierde naar school gegaan. ‘Met vijf zijn kinderen pas leerplichtig, dat is vroeg genoeg.’ Ik weet wel waarom ze zo anti is, ze had gehoopt dat zij dan kon oppassen. Dat heb ik gelukkig tegen weten te houden. Kay en ik vinden allebei dat grootouders er voor de leuke dingen zijn en niet om de dagelijkse verzorging op zich te nemen. Bovendien wonen we op loopafstand van elkaar, de kleinkinderen zien hun oma’s en opa vaak genoeg.”

Opbouwend

“Mijn ouders hadden best een dag willen oppassen, maar ze snappen dat wij een andere oplossing kiezen. Het gekke is dat mijn moeder er ook best een handje van heeft om zich met de opvoeding te bemoeien, maar dat ik het van haar wel kan hebben. Haar kritiek ervaar ik als opbouwend en goedbedoeld. Misschien ook omdat ze het niet veroordelend doet. Achteraf ben ik blij dat we al voor Noa’s geboorte hebben besloten dat ze naar het kinderdagverblijf zou gaan, want als mijn schoonmoeder ook nog permanent zou oppassen, zou ze zich nog meer met de opvoeding bemoeien. Ik merk nu al dat er gewoon geen afspraken met haar te maken zijn. Noa is aan de mollige kant en dus probeer ik een beetje op te letten: overdag water in plaats van limonade, een rijstwafel in plaats van snoep. Maar zodra ze een dagje met oma op stap is, gaat het fout. Achteraf hoor ik dan wat ze allemaal heeft gehad: lolly’s, poffertjes als lunch, patat als avondeten en een ijsje toe. Mijn schoonmoeder gaat compleet tegen mij in. Als ik haar daar vervolgens dan op aanspreek, wuift ze mijn woorden weg: ‘Ach, een ijsje moet toch kunnen?’ En: ‘Die ene keer kan geen kwaad.’ Nee, maar overleg dat dan met mij! Tenminste, dat denk ik, maar omwille van de lieve vrede slik ik mijn woorden toch in.”

Veel bombarie

“Na Noa heeft het een paar jaar geduurd voordat ik emotioneel toe was aan een tweede kind. De zwangerschap en bevalling hadden er flink in gehakt en zeker de periode waarin Noa veel huilde. Ik had tijd nodig om te wennen aan het idee dat ik moeder was. Ook Kay vond het heerlijk om eerst te genieten van ons gezinnetje, voordat we ons weer zouden storten in luiers en gebroken nachten. Zo zijn we nog twee keer luxe op vakantie gegaan naar Griekenland. Intussen zeurde mijn schoonmoeder dagelijks bij mij wanneer we nou aan een tweede begonnen. Ze deed net alsof de keuze volledig bij mij lag, negeerde mijn opmerkingen dat Kay het voorlopig ook wel goed vond zo. Volgens mij geloofde ze er helemaal niets van. Ze maakte ook vaak de opmerking: ‘Je zal het als carrièrevrouw wel te druk hebben.’ Carrièrevrouw? Ik heb een doodnormale baan in het ziekenhuis! Op de zwangerschap van Zoë reageerde ze gelukkig wel relaxed. Ze focuste zich op Noa, liep de hele dag met ‘haar kind’ rond te zeulen, omdat ik niet mocht tillen en haalde Noa steeds op om leuke dingen te doen. Ik liet dat toe, omdat dat ook fijn was met die dikke buik. Maar eenmaal bevallen begon ze opnieuw: Zoë was te warm of te koud gekleed, ze dronk niet goed of juist te veel en ik verwende haar. Inmiddels ben ik zelf ook wat ouder en dus niet meer zo snel van slag. Kay vindt het nog steeds lastig partij te kiezen voor mij en wil zijn moeder niet afvallen, dus probeer ik zelf maar laconieker te reageren. Ik zeg dan ‘O’ en trek Zoë gewoon het vestje weer aan, als mijn schoonmoeder dat net met veel bombarie heeft uitgetrokken. Ik zie haar dan wel verbaasd kijken, maar ze zegt niets. Of ik zeg: ‘Bedankt voor de tip’ en geef haar het idee dat ik er iets mee ga doen. Ze is en blijft Kays moeder en de oma van onze kinderen en daar respecteer ik haar om, maar als het gaat om de opvoeding trek ik mijn eigen plan.”

Lees ook: Judith: ‘Had ik eindelijk een kind, werd ik verliefd op mijn gynaecoloog’

Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een digitaal abonnement op Vriendin.